سفارت آمریکا در ایران چند فروختند و چند خریدند؟
رکنا: کتاب «ایستگاه خیابان روزولت» با استناد به ده‌ها هزار سند فارسی و انگلیسی، روایتی مستند از اشغال سفارت آمریکا در تهران توسط دانشجویان «مسلمان پیرو خط امام» ارائه می‌دهد.
به گزارش رکنا، کتاب «ایستگاه خیابان روزولت» که به قلم محمد محبوبی نوشته شده، به بازبینی وقایع مرتبط با اشغال سفارت آمریکا در تهران توسط دانشجویان «مسلمان پیرو خط امام» می‌پردازد. این اثر که سال گذشته به انتشار رسید، بخاطر استناد گسترده به اسناد معتبر، توجه فراوانی را به خود جلب کرده است. خبرگزاری ایرنا نیز همزمان با نزدیک شدن به سالگرد این واقعه، به معرفی این اثر پرداخته است:
اعتماد به اسناد معتبر و رسمی
بخش اصلی این کتاب، به اسناد رسمی و دولتی استناد کرده است که از منابع مختلف داخلی و خارجی جمع‌آوری شده‌اند. نویسنده با مطالعه چند ده هزار سند فارسی و انگلیسی، گزیده‌ای از آن‌ها را ارائه کرده است. از مهمترین منابعی که فعالیت‌های ایالات متحده در ایران را به‌وضوح توضیح می‌دهند، می‌توان به اسناد بازیابی شده از سفارت آمریکا اشاره کرد؛ اسنادی که توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام به طور دقیق بررسی، ترجمه و منتشر شده‌اند. این اسناد بخش‌های گسترده‌ای از کنش‌های آمریکا در ایران را بازگو می‌کنند، اما برخی دیگر نیازمند رمزگشایی بودند.
خاطره‌نگاری گروگان‌ها و دانشجویان
درحالی که تعداد زیادی از مقامات آمریکایی و گروگان‌های این کشور خاطرات مربوط به این واقعه را نوشته‌اند، آثار منتشر شده از دانشجویان «پیرو خط امام» بسیار اندک است. از میان ۵۲ گروگان، کتاب‌ها و مستندات متعددی تهیه شده؛ اما از ۴۰۰ دانشجوی ایرانی، تنها تعدادی محدود دست به انتشار کتاب زده‌اند. قابل ذکر است که منابع انگلیسی شامل اسناد، خاطرات و گزارش‌های مطبوعاتی، عمدتاً توسط نویسنده به فارسی ترجمه شده‌اند.
پیدایش اولین سفارت آمریکا
محبوبی روند تاسیس سفارت آمریکا در تهران را از دوره قاجار و زمان ناصرالدین شاه شرح داده است. وی توضیح داده که تا پیش از دوران رضاشاه، ایالات متحده ساختمان مستقلی در تهران نداشت و سفارتخانه آن‌ها در ده جعفرآباد شمیران به صورت اجاره‌ای بود. ساموئل بنجامین، اولین وزیرمختار آمریکا، اشاره کرده که بودجه محدود خزانه‌داری آمریکا امکان خریداری ملکی برای سفارت را نمی‌داد. سرانجام، ملک کنونی سفارت آمریکا در آبان ۱۳۰۷ به مبلغ ۶۰ هزار دلار خریداری شد. این خرید حتی بر نام‌گذاری خیابان‌های اطراف نیز تاثیر گذاشت و معابری به یاد چرچیل، استالین، و روزولت نام‌گذاری شدند.
مرکز عملیات آمریکا در غرب آسیا
نویسنده به فعالیت‌های سفارت آمریکا در تهران طی دوران جنگ سرد اشاره کرده و گفته است که این عمارت علاوه بر مأموریت اصلی خود به عنوان مقر ایستگاه سی‌آی‌ای، یک پایگاه استراتژیک در منطقه غرب آسیا بوده است. گستره تاثیرات این پایگاه از دریای مدیترانه تا خلیج فارس امتداد داشت و موجب شد پس از تصرف سفارت، اسنادی درباره کشورهای متعددی همچون شوروی، فلسطین، افغانستان، کویت، ترکیه، مصر، عربستان و عراق کشف شود.
اولین حمله به سفارت آمریکا
نویسنده با شرح جزئیات رویدادهای سال ۵۷، نخستین حمله ناشناس به سفارت آمریکا را توصیف می‌کند. در روز ۲۵ بهمن، گروهی ناشناس در ساعات ابتدایی صبح به سوی سفارت یورش بردند. تفنگداران دریایی مستقر در سفارت، در ابتدا تلاش کردند در برابر مهاجمان مقاومت کنند اما مهاجمان با شکستن قفل درها و استفاده از کامیون‌ها، تعداد بیشتری از افراد را وارد محوطه سفارت کردند. نهایتا، مهاجمان توانستند به بخش‌های داخلی نفوذ کنند و چند نفر از کارکنان را بازداشت نمایند.
ارسال نظر