برف سنگین تهران در سیزدهم آذر / روایتی از ۶۲ سال پیش

به گزارش رکنا، دو مقاله پیش رو، داستانی تاریخی از بارش برف سنگین در تهران در روز چهارشنبه ۱۳ آذر ۱۳۴۲ را روایت می‌کند؛ گزارشی که در شماره‌های «چهارشنبه ۱۳ آذر ۱۳۴۲» و «پنجشنبه ۱۴ آذر ۱۳۴۲» روزنامه کیهان ثبت شده است. این برف سنگین از «ساعت نیم بعدازظهر» آغاز و پس از «چندین سال» بی‌برفی، دوباره چهره‌ی پایتخت را سفیدپوش کرد. بارش در شمیران از «ساعت ده و نیم صبح» شروع شد و با دانه‌های «درشت» و شدتی قابل توجه ظرف دو ساعت سطح شهر را با «ده سانتی‌متر» برف پوشاند. این بارش ناگهانی، خیابان‌ها را خلوت کرد و خودروها را دچار لغزندگی و تصادف نمود، در حالی که کودکان که سال‌ها برف ندیده بودند، برای نخستین بار دانه‌های سپید آن را از نزدیک تماشا کردند. سرمای شب، مصرف زغال و نفت را افزایش داد و بی‌خانمان‌ها را به میادین و گوشه‌های خیابان برای گرم کردن دور آتش کشاند.

ورود برف سنگین به آسمان تهران

روز چهارشنبه، ۱۳ آذر ۱۳۴۲، پس از چندین سال، بارش برف شدیدی در تهران آغاز شد. بارش این برف که بعد از یک دوره‌ طولانی بی‌برفی رخ داد، حوالی ظهر شروع شد و هم‌زمان خبرنگاران گزارش دادند که این بارش در مقابل مناطقی نظیر شمیران از «ده و نیم صبح» شدت گرفته بود. در شمیران این برف که از بعدازظهر گذشته قطع شده بود، دوباره از ساعت یاد شده آغاز و به سرعت گسترش یافت.

گزارش‌ها حاکی است که این برف، با دانه‌هایی درشت و شدت زیاد، تا زمان نامشخصی ادامه داشته و پیش‌بینی می‌شد که تا شب، برف سنگینی در تهران بنشیند.

تعجب و تغییرات در شهر

ریزش برف در این روز سرد برای مردم تهران به شدت غیرمنتظره بود و در نتیجه به سرعت چهره شهر را دگرگون کرد. این بارش که ابتدا حدود دو ساعت ادامه داشت، ظرف این مدت لایه‌ای به ضخامت ۱۰ سانتی‌متر از برف را بر سطح شهر به جا گذاشت. با رسیدن شب، سرمای شدیدی هوا را در برگرفت و موجب شد تا مردم متوجه شوند که زمستان زودتر از حد معمول از راه رسیده است.

در آن روز، خیابان‌ها به سرعت خلوت شد، چرا که اغلب مردم به خانه‌های خود بازگشتند و وسایل نقلیه شهری سعی کردند خود را به توقفگاه‌ها برسانند. رانندگان به دلیل لغزندگی خیابان‌ها محتاط‌تر شدند.

لذت برف برای کودکان

از این هوای برفی، کودکان خردسال بیش از همه خوشحال بودند و مشغول بازی در برف شدند. بسیاری از کودکانی که برای اولین بار برف می‌دیدند، با هیجان خاصی این تجربه تازه را جشن گرفتند. این در حالی بود که برخی خانواده‌ها برای جلوگیری از خطرات احتمالی، کودکان خود را از رفتن به مدرسه بازداشتند.

مشکلات حمل‌ونقل و تبعات سرما

بارش برف باعث شد که استفاده از وسایل حمل‌ونقل شهری افزایش یابد. تاکسی‌ها حتی بیش از ظرفیت خود مسافر سوار کردند و خیابان‌های پوشیده از برف، زمینه‌ساز افزایش تصادفات شد. در برخی مناطق شهر، تصادفات موجب بسته شدن معابر شد و مأموران راهنمایی و رانندگی را با چالش‌های زیادی مواجه کرد.

در همین حال، سرمای هوا مصرف زغال و نفت را به شدت افزایش داد و فروش این مواد در فروشگاه‌ها ظرف چند ساعت رشد قابل‌توجهی یافت. این سرما برای بی‌خانمان‌ها و افرادی که شب را در خیابان‌ها سپری می‌کردند، مشکلات فراوانی ایجاد کرد. در مناطق جنوبی شهر، بی‌خانمان‌ها به دور آتش‌های کوچک جمع شده و با استفاده از هیزم یا هرگونه مواد قابل اشتعال تلاش می‌کردند تا خود را گرم نگه دارند. این صحنه‌ها در بسیاری از نقاط پایتخت مشاهده می‌شد و یادآور سختی‌های طبقه کم‌برخوردار در سرمای شدید بود.