کار در معدن سخت و زیان‌آور تلقی نمی‌شود!/ یک فعال کارگری: وجود آلاینده محیطی و استمرار مواجهه با آلاینده، دو شرط غیرقابل انکار سختی کار است

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، ایلنا امروز در گزارشی اشاره کرد که سوم خردادماه نشستی در اتاق بازرگانی ایران، آن‌هم بدون حضور نمایندگان جامعه کارگری، برگزار شد؛ نشستی با هدف بازنگری در آیین‌نامه مشاغل سخت و زیان‌آور که محتوای آن به‌روشنی گویای یک رویکرد ضدکارگری است. از اعطای اختیارات گسترده به سازمان تأمین اجتماعی گرفته تا حذف برخی مشاغل گروه «ب» از آیین‌نامه قبلی، همگی نشان می‌دهند که این تغییرات، بیش از هر چیز به زیان کارگران است.

در میان موارد عجیب و بحث‌برانگیز این پیش نویس، حذف اشاره به کار در معادن، یکی از بارزترین نمونه‌هاست؛ گویی دیگر کار در معدن ، ماهیتاً سخت و زیان‌آور تلقی نمی‌شود!

احسان سهرابی، فعال کارگری، در گفت‌وگو با رکنا با اشاره به حذف معادن از آیین‌نامه جدید، اظهار کرد: «در طبقه‌بندی مشاغل سخت و زیان‌آور، دو گروه وجود دارد؛ گروه «الف» و گروه «ب». مشاغل گروه «ب» شامل حدود ۱۶ عنوان شغلی مشخص هستند، از جمله کار در معادن، که ذاتاً سخت و زیان‌آورند و با هیچ تدبیر فنی یا مهندسی نمی‌توان سختی آن‌ها را کاهش داد.»

وی ادامه داد: «به‌عنوان مثال، کسی که در آرامستان‌ها غسال است و روزانه با اجساد افراد مختلف از کودک تا قربانیان تصادف سروکار دارد، آیا اگر بعد از ساعت کاری برایش اجرای یک برنامه طنز برگزار شود، سختی روانی و جسمی کار از بین می‌رود؟ قطعاً نه. معدن نیز همین‌طور است؛ هیچ راهی برای حذف سختی این شغل وجود ندارد. گروه «ب» شامل مشاغلی است که حتی پیشرفته‌ترین تدابیر ایمنی و مهندسی هم قادر به حذف آثار مخرب آن‌ها نیستند.»

سهرابی در ادامه افزود: «اتاق بازرگانی می‌تواند پیشنهاد ارائه دهد، اما باید توجه داشت که منافع آن‌ها در تقابل با حق بیمه ۴ درصدی است که بابت مشاغل سخت باید پرداخت کنند. از سوی دیگر، منافع سازمان تأمین اجتماعی نیز در مواردی با منافع کارفرمایان گره خورده است؛ بنابراین طبیعی است که تمایلی به کاهش مشاغل سخت و در نتیجه، محدودتر شدن جامعه مشمول بازنشستگی پیش از موعد داشته باشند.»

او تاکید کرد: «اگر محیط کار ایمن بود و سلامت نیروی کار تضمین می‌شد، دیگر نیازی به سختی کار نبود. اما وقتی ایمنی به حد کافی وجود ندارد، حداقل انتظار این است که کارگر بتواند از مزایای بازنشستگی پیش از موعد برخوردار شود.»

این فعال کارگری تصریح کرد: «متأسفانه تحت عنوان ناترازی صندوق‌ها، هر روز شاهد طرح‌هایی هستیم که لرزه به اندام کارگران می‌اندازد؛ یک روز اصلاح پارامتریک، روز دیگر افزایش سن و سنوات بازنشستگی، و حالا هم حذف مشاغل سخت. باید نگرش‌ها اصلاح شود. اگر قرار بر تدوین آیین‌نامه جدیدی است، حضور نمایندگان کارگری در این فرآیند، ضرورت دارد.»

وی در پایان گفت: «دو معیار اساسی برای تعیین سختی کار وجود دارد؛ نخست، وجود آلاینده‌های محیطی، و دوم، استمرار مواجهه با این آلاینده‌ها. اگر یک ناظر معدن صرفاً برای چند دقیقه وارد فضای آلوده معدن شود، مشمول نمی‌شود. اما اگر ناظری به‌صورت مداوم در همان فضا مستقر است، طبیعتاً مشمول سختی کار است. حتی برخی از کارکنان اداری معادن نیز به دلیل مواجهه مداوم با گردوغبار و ارتعاشات ناشی از انفجار، مشمول این مزایا هستند. بنابراین، حذف کارگران معدن از شمول مشاغل سخت، نه تنها غیرمنطقی، بلکه غیرقابل قبول است.»