امروز روز جهانی خر است ! / چرا هنوز به خرها نیاز داریم؟ + علت نامگذاری و تاریخچه

به گزارش رکنا، هشتم ماه مه، روزی است برای پاسداشت یکی از فروتن‌ترین و قدیمی‌ترین همراهان انسان در تاریخ؛ خر ، حیوانی نجیب، صبور و پرتلاش که قرن‌ها در کنار انسان، بار رنج و زحمت را بر دوش کشیده است. از جاده‌های باستانی در دل بیابان گرفته تا کشتزارهای دورافتاده، خرها همواره قهرمانان گمنامی بوده‌اند که بی‌هیاهو، پایه‌های تمدن را استوار نگه داشتند.

آن‌ها با توانایی خارق‌العاده‌ای که برای زیستن در شرایط سخت دارند، در دوران گذشته و حتی امروز در بسیاری از نقاط جهان، جزئی جدانشدنی از زندگی مردم به شمار می‌آیند. خرها نماد استقامت، فروتنی و خدمت‌اند؛ حیواناتی که در فرهنگ عامه، اسطوره‌ها و ادبیات جهان، حضوری معنادار و ماندگار دارند. در بسیاری از فرهنگ‌ها، آن‌ها بازتابی از طبقه زحمتکش جامعه‌اند؛ بی‌صدا اما بنیادین.

با وجود تغییر نقش آن‌ها در دنیای مدرن، ارزش ذاتی‌شان همچنان حفظ شده است. خرها هنوز در بسیاری از جوامع روستایی، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، نقش مهمی در کشاورزی و حمل‌ونقل ایفا می‌کنند. در عین حال، موج فزاینده توجه به حقوق حیوانات، ضرورت بهبود شرایط زندگی و احترام به این موجودات شریف را بیش از پیش برجسته کرده است.

روز جهانی الاغ یا خر ! تنها یک مناسبت نمادین نیست؛ بلکه یادآور پیوند دیرینه‌ای است که بین انسان و خرها شکل گرفته؛ رابطه‌ای آمیخته با اعتماد، همزیستی و تاریخ مشترک. این روز فرصتی است برای روایت سهم الاغ‌ها در تمدن‌سازی، توجه به رفاه آن‌ها و نگاهداشت میراث این حیوان پرکار برای نسل‌های آینده.

ایده نام‌گذاری این روز به «رازق آرک» بازمی‌گردد؛ فرد دغدغه‌مندی که حدود ده سال پیش، با مشاهده بی‌توجهی به حیوانات بیابانی، به‌ویژه الاغ‌ها، تصمیم گرفت برای آن‌ها کاری انجام دهد. او با راه‌اندازی یک گروه در فیس‌بوک، تلاش کرد آگاهی عمومی درباره اهمیت خرها را افزایش دهد و گونه‌های مختلف آن‌ها را به جهانیان معرفی کند. در نهایت، سال ۲۰۱۸ به‌عنوان آغاز رسمی «روز جهانی الاغ» ثبت شد؛ روزی که از آن زمان هر سال گرامی داشته می‌شود.

ما هنوز به خرها نیاز داریم در بسیاری از مناطق کوهستانی، بیابانی یا کم‌برخوردار، هنوز جاده و وسایل نقلیه موتوری در دسترس نیستند یا هزینه نگهداری‌شان بالاست. در این شرایط، خرها تنها وسیله حمل‌ونقل برای آب، آذوقه، هیزم و محصولات کشاورزی هستند.

خرها برخلاف وسایل نقلیه موتوری، هیچ آلودگی زیست‌محیطی ایجاد نمی‌کنند. کود آن‌ها هم منبع طبیعی و مفیدی برای حاصل‌خیزی خاک است. در واقع حضورشان به احیای برخی زمین‌های کشاورزی هم کمک می‌کند.

در برخی مناطق، خر نه‌تنها یک وسیله‌ کار، بلکه عضوی از خانواده و بخشی از زندگی اجتماعی مردم است. کودکان با آنها بزرگ می‌شوند، داستان‌ها و ضرب‌المثل‌های زیادی در موردشان هست، و در آیین‌ها و سنت‌های محلی هم نقش دارند.