ایرانیان از رکورداران مصرف خودسرانه دارو در جهان‌اند/ فروش آنتی بیوتیک باید با نسخه شود/ سیستم ایمنی بدن نابود می شود

به گزارش خبرنگار سلامت رکنا، طبق آمار ایران یکی از کشور هایی که در مصرف خودسرانه دارو آمار قابل توجهی داد. به گفته معاون وزارت بهداشت مصرف آنتی بیوتیک ها طی 4 سال گذشته 15 درصد افزایش داشته است. آنتی بیوتیک ها دسته از دارو ها هستند که باعث از بین رفتن یا توقف رشد باکتری در بدن می شوند. مصرفه بدون تجویز و بی رویه این دارو باعث مقاومت میکروب در مقابل دارو می‌شود.

دکتر فاطمه الیکایی پزشک عمومی، در گفت و گو با رکنا، با اشاره به درخواست بالای مردم برای تجویز آنتی بیوتیک ها، گفت: بیماری که  با علائم عفونت به پزشک مراجعه می کند، در بسیاری از موارد با وجود اصرار بر تجویز آنتی بیوتیک، نیازی به این دارو ندارد. برخی از این افراد در صورت عدم تجویز پزشک با تشخیص شخصی خود، به داروخانه ها مراجعه و آنتی بیوتیک را تهیه می کند. مصرف خود سرانه آنتی بیوتیک ها مقاومت میکروب ها را زیاد می کند. بر این اساس معضل مقاومت در برابر آنتی بیوتیک ها به وجود می آید؛ چرا که با مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها، مقاومت عوامل عفونی به آنتی بیوتیک زیاد شده و در نتیجه آنتی بیوتیک های ساده میکروب را از بین نمی‌برند و ما مجبور به استفاده از داروهای با دوز بالاتر می شویم؛ چرا که پیشینه فرد به این صورت بوده است که برای هر بیماری به صورت خودسر و بدون تجویز پزشک از آنتی بیوتیک استفاده کرده و بدن در برابر این دارو مقاوم شده است.

او با اشاره به مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک به عنوان یکی از معضلات سلامت کشور، افزود: اصرار بیمار به تجویز آنتی بیوتیک یا مصرف خودسرانه این داروها مشکلات زیادی را می تواند برای جامعه به وجود آورده و هزینه های درمان را بالا ببرد. بالا رفتن هزینه برای بیمار، بیمه و از جهتی برای جامعه است؛ چرا که در فصل های مختلف ما با پیک بیماری های مختلفی مواجه هستیم. مثلا در تابستان با پیک بیماری های گوارشی و در زمستان با پیک آنفولانزا و کرونا همراه هستیم. در زمان پیک تقاضای مردم نسبت به دریافت آنتی بیوتیک ها (سرم، داروهای تزریقی و...) بالا رفته و با کمبود آنتی بیوتیک مواجه می شویم. با کمبود آنتی بیوتیک ها دولت مجبور می شود برای تامین دارو هزینه بیشتری کند و به دنبال این مسئله قیمت دارو افزایش پیدا می کند. در واقع تقاضای نابه‌جای مردم یک چرخه معیوب ایجاد می کند که به موجب آن علاوه بر افزایش قیمت آنتی بیوتیک ها، مقاومت به این داروها بالاتر رفته و این چرخه معیوب تا جایی ادامه دارد که بیمار برای یک عفونت ساده نیاز به بستری و یا استفاده از داروهای قوی و گران، پیدا می کند. این باور که نیاز است برای هر بیماری از دارو های آنتی بیوتیک استفاده شود فقط باعث مقاوم شدن میکروب های ویروسی در بدن می شود. یکی از دلایل طولانی شدن بهبود بیماری مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها و افزایش مقاومت ویروس در بدن است.

الیکایی با تاکید بر ضرورت اعتماد بر پزشک، جلوگیری از فروش بدون نسخه آنتی بیوتیک و فرهگسازی، گفت: متاسفانه آنتی بیوتیک هایی مثل آموکسی سیلین، سفیکسیم، آزیترومایسین و... بدون نسخه در اختیار مردم قرار گرفته و  باعث آسیب به بدن فرد می شوند؛ چرا که نه نحوه استفاده از این دارو هارا بلدند و نه می دانند در چه مواقعی باید از این دارو ها استفاده کرد. بر این اساس یکی از کار های اثر بخش می تواند این باشد که حدالقل، آنتی بیوتیک ها بدون نسخه پزشک در اختیار بیمار قرار نگیرند و درمان به جای نظر شخصی تحت نظر پزشک باشد. با توجه به پایین بودن سواد سلامت مردم ایران فرهنگ سازی و آگاهی رسانی گامی موثر در خصوص معضلات سلامت کشور می تواند باشد که به نظر من رسانه نقش مهمی در این مسیر ایفا می کند.