آهنگ نوروزی زیبای زنان مازندرانی + فیلم

به گزارش رکنا، لگن نوازی از سنت های موسیقایی مردم مازندران بوده که با زندگی بومی مردم این ناحیه در گذشته ارتباط مستقیم داشته است؛ آهنگساز و سرپرست این گروه موسیقی که در فیلم می بینید سیدجلال محمدی بوده است.

زنان مازندرانی در دهه‌های قبل استفاده‌ای چندمنظوره از لگن‌های مسی می‌کردند. هم کار‌های خانه مانند لباس شستن، تهیه خمیر برای پخت نان، حمل غذا و برخی لوازم سبک منزل و استفاده‌های روزمره اینچنینی با آن انجام می‌شد و هم وقتی که فرصتی پیدا می‌کردند و دور هم جمع می‌شدند یا شاید هم تشت و لگن اضافه‌ای در محافل شاد در دسترس‌شان قرار می‌گرفت شروع به نواختن روی آن با ریتمی شاد می‌کردند که ضرب‌ها و میزان‌های آن مختص همین منطقه است. با توجه به اینکه محفل زنانه بود چکه‌سِما یعنی رقص بومی مازندران هم چاشنی این لگن‌نوازی می‌شد.

لگن‌نوازی در جشن ها و عروسی ها

این لگن‌نوازی که خاستگاه آن همین جمع‌های زنانه بود کم‌کم به دورهمی‌ها و جشن‌ها و محافل شاد مردم مازندران نفوذ کرد و به جزئی جدانشدنی از موسیقی شادمانه مردم این استان تبدیل شد. لگن‌نواز‌هایی که مهارت بیشتری در نواختن داشتند در جشن‌ها و عروسی‌ها بخشی از مراسم را با هنرشان مدیریت می‌کردند و اگر هم تعدادشان بیشتر از یک نفر بود کنار هم دور یک لگن می‌نشستند و برای این که کمتر خسته شوند به نوبت و بدون این که لگن‌نوازی قطع شود شروع به نواختن می‌کردند. گاهی هم دو نفری روی یک لگن می‌نواختند.

نقش صدادهی لگن در موسیقی تشت لاک کِتِن

صدادهی لگن هم یکی از نکات مهم این رسم موسیقایی بود. یعنی جنس، اندازه و حتی شکل قوس لگن ارتباط مستقیمی با صدادهی آن داشت. به همین دلیل ممکن بود گاهی عنوان شود که فلان شخص تشت یا لگن بهتری را برای نواختن دارد.

لگن‌نواز‌ها برای اینکه صدای بهتری از این ساز خانگی چندمنظوره‌شان بیرون بیاید گاهی از یک نعلبکی یا سینی فلزی کوچکی که قدیم‌تر به عنوان پیش‌دستی به کار می‌رفت، استفاده می‌کردند؛ به این شکل که یک نفر باید کنارشان می‌نشست و نعلبکی یا پیش‌دستی را خیلی نرم و آهسته با یکی، دو انگشت طوری که ضربه‌های لگن‌نواز روی لگن باعث حرکت کردن آن شود نگه می‌داشت. ضربه‌های لگن‌نواز باعث می‌شد این شیء دوم روی لگن و زیر انگشت‌های یار کمکی او آهسته بلرزد و حرکت کند و صدای دوم ریز و همزمانی شنیده شود. درواقع کاری که این نعلبکی یا پیش‌دستی می‌کرد شبیه کاری است که امروز تیوتر‌ها در بلندگو‌ها و اسپیکر‌ها می‌کنند و با پخش صدا‌های ریز باعث جذاب‌تر شدن موسیقی می‌شوند.