برای مقابله با اسنپ‌بک برنامه‌ریزی کرده‌ایم/ اروپا حق بازگرداندن قطعنامه‌های تحمیلی علیه ایران را ندارد

اسماعیل بقایی ، سخنگوی وزارت خارجه امروز ( سه شنبه ) در نشست خبری ضمن تبریک روز پزشک، اظهار داشت: در ایران روز اول شهریور سالروز تولد ابوعلی سینا پزشک و حکیم ایرانی است که بعنوان روز پزشک نامگذاری شده است. البته امسال این تبریک همراه با گرامیداشت پزشکانی که در جریان تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران به شهادت رسیدند، است.

وی ادامه داد: تحولات منطقه نگران کننده است و مهم‌ترین تحولی که قلب هر آزاده‌ای را به درد می‌آورد تحولات غزه است. دیروز اتفاق وحشتناکی افتاد و ۵ خبرنگار بین‌المللی جان خودشان را از دست دادند. ما این جنایات را به شدت محکوم می‌کنیم و انتظار داریم نهادهای بین‌المللی و دیوان‌های بین‌المللی دادگستری و کیفری به این موضوع بپردازند.

محکومیت طرح «اسرائیل بزرگ» در اجلاس فوق‌العاده جده

سخنگوی‌دستگاه دیپلماسی در مورد نشست فوق‌العاده جده در مورد غزه گفت: دیروز این اجلاس برگزار شد. مهم این است موضوع فلسطین در سازمانی که مهمترین فلسفه وجودی آن رسیدگی به موضوع فلسطین است به صورت زنده نگهداشته شود. باید تصمیمات این نشست‌ها را در حد خود ارزیابی کنیم. مهمترین فلسفه تشکیل این سازمان حمایت از مبارزات مشروع مردم فلسطین برای تعیین حق سرنوشت بوده است.

بقایی ادامه داد: در این اجلاس ایران پیشنهادات مشخصی را مطرح کرد که بخش قابل توجهی در قطعنامه پایانی نشست درج شده است. یکی از مباحثی که در آستانه برگزاری این اجلاس رخ داد اعتراف نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی به پیگیری ایده اسرائیل بزرگ که به معنای چشم‌داشت ارضی به تعدادی از کشورهای منطقه و اسلامی بود. در این قطعنامه این ایده محکوم شده و درخواست برای توقف صادرات تسلیحات به این رژیم و تجدیدنظر در قطع روابط دیپلماتیک با این رژیم و … از جمله مواردی است که در قطعنامه به آنها اشاره شده است.

وی تصریح کرد: اجرایی کردن اینها نیازمند پیگیری در سازمان‌های دیگر از جمله سازمان ملل و شورای امنیت است.

یهودستیزی مفهومی غربی است، نه ایرانی

سخنگوی‌وزارت خارجه در مورد ادعاهای بی‌اساس مطرح شده از سوی دولت استرالیا مبنی بر دخالت ایران در دو حمله یهودستیزانه در شهرهای سیدنی و ملبورن و فرصت یک هفته‌ای به سفیر ایران برای ترک استرالیا و تعلیق فعالیت‌های سفارت این کشور در تهران، گفت: هر کنش نامناسب و ناموجهی واکنش متقابل را در پی خواهد داشت. همکاران من در حال تصمیم‌گیری در این باره هستند. اساساً مفهومی به عنوان یهودی ستیزی در فرهنگ و دین ما جایی ندارد. این پدیده‌ای غربی و اروپایی است که آزار و اذیت کردن یهودیان مربوط به اروپاست که خودشان باید پاسخگو باشند. لذا برای فرافکنی به این موضوعات روی می‌آورند. طی دو هفته گذشته تظاهرات‌های میلیونی در انتقاد به نسل کشی در غزه اتفاق افتاد که برخی سیاستمداران استرالیایی انتقادهایی را به رژیم داشتند. این اقدام در راستای جبران اندک انتقاداتی است که طرف استرالیایی از اسرائیل داشته است.

برای مقابله با سوءاستفاده اروپا از اسنپ‌بک برنامه‌ریزی کرده‌ایم

سخنگوی وزارت خارجه درباره ابهام ایجاد شده برای تخفیف اهمیت اسنپ بک در اذهان عمومی و راهکارها برای آن و ادعای پیش‌نویس روسیه برای تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ گفت: به هیچ وجه چنین نیست که ما در صدد تخفیف اهمیت سازوکار بازگرداندن تحریم‌ها باشیم، ما نسبت به آثار نامطلوب چنین اتفاقی آگاه هستیم. وقتی می‌گوئیم طرف‌های اروپایی از صلاحیت قانونی برخوردار نیستند یعنی نه تنها تأیید نمی‌کنیم، بلکه نگران تبعاتش هم هستیم. نباید اجازه داد این موضوع باعث آزار روانی برای شهروندان شود.

وقتی قائل هستیم چنین حقی وجود ندارد و طرف‌های اروپایی مجاز به استفاده نیستند حتماً تلاش‌های گسترده‌ای بکار گرفته‌ایم. گفتگوهای امروز در ژنو که در جریان است و گفتگوها با چین و روسیه در همین راستا است. دستگاه دیپلماسی با علم به چنین اتفاقی و اینکه طرف‌های اروپایی حقی برای سوءاستفاده از سازوکار اسنپ بک ندارند، از مدت‌ها قبل این موضوع را در دستورکار داشت. در مورد پیش نویس قطعنامه روسیه در جریان هستیم و متن را در اختیار داریم و در حال بررسی هستیم.

وی در مورد خطوط قرمز ایران در مذاکره به سه کشور اروپایی گفت: خط قرمز ما منافع ملی ماست.

بقایی در مورد زمان برگزاری اجلاس شانگهای بیان کرد: اجلاس سران شانگهای در دهم شهریور برگزار خواهد شد. رئیس جمهور محترم شرکت خواهند کرد. جزئیات را دفتر رئیس جمهور اطلاع خواهند داد. این اولین سفر رئیس جمهور به چین است.

روابط تاریخی با آفریقای جنوبی ادامه دارد؛ واشنگتن حق دخالت ندارد

وی در مورد اعمال محدودیت‌ها برای گردشگران در ایران، گفت: تصور نمی‌کنم محدودیتی وجود داشته باشد البته جزئیات را باید از وزارت میراث و گردشگری پیگیری کنید. ما تغییر جدیدی را دریافت نکرده‌ایم.

سخنگوی‌وزارت خارجه در مورد سفر فرمانده نیروی دفاع ملی آفریقای جنوبی که با واکنش سفارت آمریکا در پرتوریا مواجه شده و این سفارتخانه در بیانیه‌ای مداخله جویانه خواستار توضیح دولت آفریقای جنوبی درباره این سفر شد، اظهار کرد: حیرت‌آور است اینکه دو دولت مستقل و صاحب حاکمیت که دارای روابط طولانی تاریخی با هم هستند، شاهد چنین اقداماتی باشیم. ایران به عنوان مخالف رژیم آپارتاید و معتقد به تعیین حق سرنوشت مردم آفریقای جنوبی با آفریقای جنوبی و سایر کشورهای آفریقایی روابط حسنه داشته و دارد. رفت و آمد بین مقامات رسمی دو کشور امری طبیعی و عادی است، آنچه غیرعادی است مداخله غیرقانونی مقامات آمریکایی و سفیر آمریکا و درخواست از یک کشور مستقل برای توضیح درباره یک تماس عادی دیپلماتیک بین دو کشور است. قطعاً دولت آفریقای جنوبی به عنوان دولت مستقل در این خصوص مصالح خود را تشخیص می‌دهد.

تصمیم درباره خلع سلاح حزب‌الله بر عهده دولت مستقل لبنان است 

بقایی درمورد شروط آمریکا در مذاکرات با اروپا گفت: ما با اروپا درباره رفع تحریم‌ها، قطعنامه ۲۲۳۱ و وضعیت پیش رو گفتگو می‌کنیم. در ازای آن اعتمادسازی و شفاف سازی است.

سخنگوی وزارت خارجه درباره خلع سلاح حزب الله گفت: موضع ما روشن است، ما معتقدیم که لبنان به مثابه یک دولت مستقل باید بتواند بهترین تصمیم را درباره موضوعات مختلف خود بگیرد. در عین حال مواضع ما روشن است و اعتقاد داریم که زیستن عزتمندانه در منطقه‌ای که با زیاده خواهی رژیم صهیونیستی مواجه هستید حتماً الزامات خودش را دارد و ناگزیرید توانمندی‌های نظامی خود را برای جلوگیری از زیاده خواهی‌های رژیم تقویت کنید.

استاندارهای دوگانه آمریکا هیچ‌گاه تا این اندازه خودش را نشان نداده بود

وی درمورد برخورد مقامات آمریکا با انتقادها نسبت به نسل کشی در غزه تصریح کرد: همزمان با ارتکاب بدترین جنایات بین‌المللی در غزه، بدترین اتفاق هم علیه قوانین بین‌المللی حادث شد. در تاریخ تأسیس سازمان ملل موردی نمی‌یابید که قوانین بین‌الملل مورد هجمه یک رژیم قرار گرفته باشد و بدتر از آن قدرت‌ها و سازمان ملل هیچ واکنش درخوری انجام ندهند. موضع‌گیری مقامات آمریکا، نگاه واقعی آمریکا به قوانین بین‌الملل و حقوق بشر است. استاندارهای دوگانه هیچ‌گاه تا این اندازه خودش را نشان نداده بود.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره روند و نحوه فعال سازی مکانیسم ماشه و همراهی روسیه و چین با ایران افزود: بحث ما هزینه سازی نیست بلکه تأمین منافع خودمان است و از هیچ ابزاری برای اطمینان از تأمین منافع ملی غافل نبودیم. ما علاوه بر روسیه و چین با ۳ کشور اروپایی هم گفتگو کردیم و می‌کنیم. این روند ادامه‌دار است و به قدرت خود باورمندیم.

وی در مورد لغو تفاهمنامه های مشترک از سوی اوکراین گفت: این اقدام قابل توجیه نیست. دولت اوکراین در سال‌های اخیر با اصرار بر رویکردی ضدایرانی، به استناد گزارش‌های کذب درباره حمایت ایران در منازعه روسیه و اوکراین، چنین مواضعی را مطرح کرده است. این اقدام با واکنش متقابل ایران روبه‌رو خواهد شد.

آمریکا با دیپلماسی خیانت کرد / ‌ کسی نمی‌تواند ما را به دوری از مذاکره متهم کند

وی در مورد ادعاها مبنی بر دوری گزینی ایران از مذاکره و مذاکره با اروپایی‌ها عنوان کرد: مگر ایران در حال مذاکره با طرف آمریکایی نبود؟! آیا ایران بود که خدعه کرد و به زور متوسل شد؟ آیا غیر از این بود که ایران برای دور ششم مذاکرات آماده می‌شد! این آمریکا بود که به دیپلماسی خیانت کرد و کسی نمی‌تواند ایران را سرزنش کند که از مذاکره دوری می‌کند.

وی ادامه داد: اینکه الان با اروپا مذاکره می‌کنیم چون اروپا آماده مذاکره است و عضوی از برجام است. ما قاعدتاً خودمان را مسئول می‌دانیم که از هیچ فرصتی برای پیشبرد منافع ملی عبور نکنیم. حسن نیت خود را نشان داده و می‌دهیم. خیلی صورت مسئله روشن است که کدام طرف با حسن نیت وارد مذاکره شد و کدام طرف با نق‌زنی‌هایی که انجام شد متوسل به زور شد.

وی درمورد اظهارات عراقچی مبنی بر صلاحیت شورای امنیت برای تمدید مکانیسم ماشه و همچنین امکان دیپلماسی گفت: دیپلماسی هیچوقت تعطیل بردار نیست و گفتگو هر زمانی که تأمین کننده منافع ملی باشد مورد استفاده قرار می‌گیرد اما به هیچ عنوان تحت تهدید برای امتیازگیری تسلیم نخواهیم شد. در خصوص اظهارات آقای عراقچی بیان یک واقعیت بود. ما عضویت در شورای امنیت نداریم و تصمیم‌گیری برای این موضوع در حیطه صلاحیت شورای امنیت است اما نهایتاً شورای امنیت دارای سازوکار مختص خودش است. این نافی موضع اصولی ما نیست که ۳ کشور اروپایی هیچ حقی برای بازگرداندن تحریم‌ها ندارند.

خبر غنی‌سازی صفر ایران صحت ندارد

وی درباره وضعیت صدور روادید برای ایرانیان توسط سفارت چین گفت: تصاویر مربوط به دو سه هفته قبل بود و شیطنت صورت گرفت. بعد از جنگ تحمیلی بسیاری از سفارتخانه‌ها با حجم زیادی از درخواست‌ها رو به رو شدند. این موضوع حل و فصل شده است.

بقایی درمورد اخباری مبنی بر سفر سودانی به تهران و خروج نیروهای آمریکا از عراق گفت: خروج نیروهای نظامی در چارچوب تصمیمات سازمان ملل است. بخشی از آن روند انجام شده و تا سال آینده نهایی می‌شود. ما به تصمیم عراق احترام می‌گذاریم و موضع اصولی ایران این است که حضور نیروهای بیگانه مخل امنیت منطقه است. راجع به سفر مقامات دو کشور هم گفتگوهایی صورت گرفته است که مشغول تنظیم زمان مناسب برای سفر هستیم.

وی در واکنش به ادعای تلگراف مبنی بر آمادگی ایران برای غنی سازی صفر گفت: این اولین بار نیست که دیلی تلگراف خبرسازی می‌کند. کلیت خبر زیر سوال است.

وی در مورد تحریم‌های انگلیس علیه ایران تصریح کرد: کشورهای اروپایی خودشان دچار نوعی تناقض هستند. از یک طرف مدعی گفتگو هستند و از طرفی به اعمال تحریم‌های غیرقانونی اصرار می‌ورزند، حتماً در رویکرد ما اثرگذار است. انگلیس مرتکب موارد متعدد نقض برجام شده است. این تحریم‌ها با حقوق بین‌الملل مغایر است.

سفر مشاور امنیت ملی سوئیس طبیعی است و حامل پیام خاصی نبود

سخنگوی وزارت خارجه درباره تعامل با آژانس گفت: ما کماکان عضو ان‌پی‌تی هستیم و خودمان را متعهد می‌دانیم. دیداری هفته گذشته در سطح مدیران کل در وین انجام شد. ما با آژانس درباره تدوین نحوه تعامل مشغول گفتگو هستیم. اتفاقی که علیه ایران افتاد را نباید دست‌کم گرفت. این اتفاق بی‌سابقه بود و سابقه نداشته آژانس درگیر بازرسی از اماکنی شود که مورد حمله غیرقانونی قرار گرفته‌اند.

با آزادی مشروط مهدیه اسفندیاری موافقت نشد

وی در مورد بازداشت مهدیه اسفندیاری تبعه ایرانی بازداشت شده در فرانسه به تشریح اقدامات صورت گرفته در راستای آزادی این تبعه ایرانی افزود: آخرین دیدار کنسولی ۲۸ مرداد انجام شد. با آزادی مشروط فعلاً موافقت نشده و وکلا در تلاش هستند ایشان از زندان خارج شود. کماکان معتقدیم روند رسیدگی عادلانه به این پرونده صورت نگرفته است. دلایل معقول و قانونی برای بازداشت ایشان به ما ارائه نشده و این مطالبه‌ای است که با سفارت فرانسه در تهران و در پاریس از طریق سفارتمان پیگیری می‌کنند.

بقایی در مورد سازوکار ۳+۳ در گفتگوی پزشکیان و پوتین و همچنین سفر مشاور امنیت ملی سوئیس به تهران بیان کرد: این سفر در چارچوب تماس‌های متعارف ایران و سوئیس است. سوئیس حافظ منافع آمریکا در ایران است و غیرطبیعی نیست که در جریان مذاکرات مسائلی مطرح شود، اما اینکه گفته شود پیامی آورده شده، خیر چنین چیزی نبوده است.

چارچوب ۳+۳ یک سازوکار با سابقه بین کشورهای جنوبی قفقاز است و جلسات متعددی برگزار شده است. سازوکاری است که تاکنون امتحان خودش را پس داده است. فارغ از تحولاتی که خارج از منطقه در رابطه با حل و فصل مسائل قفقاز در جریان است، کشورها بیش از گذشته به این نتیجه رسیدند که چنین سازوکارهایی را حفظ کنند و آن را فعال‌تر کنند جهت حل و فصل مسائل منطقه‌ای.

این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی درباره نشست سران شانگهای گفت: این اجلاس مهمی است برای ما به عنوان یکی از کشورهای عضو این سازمان، هم از جهت ظرفیت‌هایی که این سازمان در اختیار ما قرار می‌دهد و همینطور فرصتی که برای رایزنی با دیگر مقامات شرکت کننده فراهم می‌شود.

وی افزود: در حال تنظیم ملاقات‌های رئیس‌جمهور هستیم. وزیر خارجه رئیس جمهور را همراهی می‌کند. صبح دهم شهریوراجلاس سران شانگهای و بعدازظهرآن روز  اجلاس سران شانگهای پلاس برگزار می‌شود. روز بعد دیدارهای دوجانبه انجام می‌شود از جمله دیدار رئیس‌جمهور ایران و همتای چینی. در عین اینکه یک نشست چندجانبه و بین‌المللی است فرصت رایزنی دوجانبه و چندجانبه بین ایران و چین را فراهم می‌کند.

سخنگوی وزارت امور خارجه درباره واکنش ایران در صورت اجرایی شدن مکانیسم ماشه گفت که ایران سناریوهای لازم را در این خصوص در نظر گرفته است و وزارت خارجه و سایر دستگاه‌ها همه احتمالات را مدنظر قرار می‌دهیم ولی در این مرحله تمرکز ما بر جلوگیری از بروز اقدامات و حوادثی است که ممکن است برای کشور هزینه ساز شود و با تمام توان در این خصوص مشغول رایزنی هستیم.

این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی درباره سالروز به آتش کشیده شدن مسجدالاقصی و اقدامات برای جلوگیری از تخریب مسجدالاقصی گفت: بیت المقدس و ... یکی از عناوین ثابت سازمان همکاری اسلامی است و دبیرخانه این سازمان به صورت مرتب بررسی و گزارش دهی می‌کند. دبیرخانه این سازمان معاون ویژه در امور فلسطین دارد که بخشی از وظایفش در این خصوص است و کمیته قدس وظیفه روشنی برای اطمینان از عدم تخریب اماکن اسلامی است ولی شاهدیم به انحای مختلف علیه مسجدالاقصی و مسجد ابراهیمی تعرض صورت می‌گیرد.وی افزود: برای جلوگیری از این اقدامات هم در سطح سازمان همکاری اسلامی و هم شورای حقوق بشر این موضوع به صورت مداوم در حال پیگیری است.

وی در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره ایده آمریکا برای تشکیل کنسرسیوم غنی‌سازی در منطقه گفت: ایران براساس ان.پی.تی حق دارد از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای استفاده کند و این حق شامل غنی‌سازی می‌شود هر آن چیزی که این حق و منفعت ملی ما را تأمین کند به آن توجه می‌کنیم. ولی در رابطه با خبرهایی که گاه و بیگاه در خصوص پیشنهادهای طرف‌های مختلف از جمله آمریکا مطرح می‌شود حتما با دیده احتیاط نگاه کنید و نمی توانیم بدون توجه به سابقه اتفاقاتی که در دو ماه اخیر رخ داد موضوعات را به صورت ساده ببینیم.