حداقل حقوق کارگران ۱۴۰۵ چقدر می‌شود؟ / مذاکرات برای افزایش ۵۰ درصدی

به گزارش رکنا، با نزدیک شدن به ماه‌های پایانی سال ۱۴۰۴، موضوع تعیین حداقل حقوق کارگران برای سال ۱۴۰۵ دوباره در کانون توجه محافل اقتصادی و کارگری قرار گرفته است. در همین راستا، احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده است که طی دو هفته آینده، نشست‌های بررسی افزایش حقوق کارگران با حضور نمایندگان کارفرمایان و تشکل‌های کارگری برگزار خواهد شد. این اظهارات نشان می‌دهد فرآیند تعیین دستمزد سال آینده به‌زودی وارد مرحله مذاکرات جدی می‌شود و هنوز رقم نهایی حقوق‌ها قطعی نشده است.

سؤال اصلی اینجاست که اگر نرخ تورم مبنای افزایش حقوق کارگران در سال ۱۴۰۵ قرار گیرد، پایه حقوق یک کارگر مجرد و بدون سابقه چه میزان خواهد بود؟

تورم؛ معیار مهم اما نه تنها معیار

طبق قانون کار، حداقل دستمزد باید با در نظر گرفتن نرخ تورم و هزینه سبد معیشت خانوار تعیین شود. با این حال، تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که تورم اعلامی همواره به‌صورت کامل در افزایش حقوق‌ها اعمال نشده و در بسیاری از موارد، درصد افزایش دستمزد پایین‌تر از نرخ تورم رسمی بوده است. به همین دلیل، تورم تنها یکی از مؤلفه‌های تعیین دستمزد در کنار ملاحظات اقتصادی و توان بنگاه‌هاست که در گفت‌وگو میان نمایندگان دولت، کارفرمایان و تشکل‌های کارگری بررسی می‌شود.

در این میان، شاخص تورم نقطه‌به‌نقطه نقش پررنگ‌تری در ارزیابی وضعیت معیشت کارگران دارد. بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران، تورم نقطه‌به‌نقطه در آبان‌ماه ۱۴۰۴ به ۴۹.۴ درصد رسیده و در آستانه ۵۰ درصد قرار دارد. با توجه به این روند، در صورت تداوم شرایط فعلی و نبود کاهش محسوس در رشد قیمت‌ها، افزایش حقوق کمتر از این سطح، همخوانی چندانی با واقعیت‌های اقتصادی نخواهد داشت.

حقوق پایه چیست و افزایش شامل چه بخشی می‌شود؟

منظور از افزایش حقوق در مذاکرات مزدی، افزایش «حقوق پایه» است؛ رقمی ثابت که برای یک کارگر مجرد و بدون سابقه کار تعیین می‌شود و سایر مزایا از جمله حق مسکن، بن کارگری، سنوات، اضافه‌کاری و حق اولاد به آن افزوده می‌شود. بنابراین زمانی که از افزایش حقوق متناسب با تورم سخن گفته می‌شود، تمرکز اصلی بر حقوق پایه است، نه مجموع دریافتی نهایی.

سناریوی محتمل برای حداقل حقوق ۱۴۰۵

با توجه به نرخ تورم نزدیک به ۵۰ درصد و سابقه افزایش ۴۵ درصدی حقوق کارگران در سال گذشته، انتظارات مزدی برای سال ۱۴۰۵ نیز حول همین ارقام شکل گرفته است. اگر مبنای افزایش، تورم نقطه‌به‌نقطه باشد، احتمال رشد حدود ۵۰ درصدی حقوق پایه دور از ذهن نیست.

بر این اساس، اگر پایه حقوق مصوب سال ۱۴۰۴ که ۱۰ میلیون و ۳۹۰ هزار تومان بوده، مبنای محاسبه قرار گیرد و افزایش ۵۰ درصدی اعمال شود، حقوق پایه ماهانه کارگران در سال ۱۴۰۵ به حدود ۱۵ میلیون و ۵۸۵ هزار تومان خواهد رسید. در این سناریو، دستمزد روزانه نیز به حدود ۵۱۹ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش می‌یابد و سایر مزایا از جمله حق مسکن، حق اولاد، بن کالا، سنوات و اضافه‌کاری به این رقم اضافه خواهد شد.

با این حال، میزان افزایش سایر مزایا و رقم نهایی دریافتی کارگران هنوز مشخص نیست و تعیین آن به نتایج جلسات پیش‌روی شورای عالی کار بستگی دارد؛ نشست‌هایی که می‌تواند تصویر روشن‌تری از وضعیت معیشتی کارگران در سال ۱۴۰۵ ترسیم کند.