چرا باید سریعاً موضع خود را با آژانس شفاف کنیم؟ بررسی شرایط حساس!

  مسعود پزشکیان در جریان سخنرانی خود در سازمان ملل تاکید کرد که ایران به دنبال ساخت سلاح هسته ای نیست و این موضوع بر اساس فتوای رهبری مورد تاکید نظام است. همچنین در جریان یک گفتگوی تلویزیونی، پزشکیان بار دیگر تاکید کرد که ایران از پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای خارج نخواهد شد.

به گزارش فرارو، در پی رد قطعنامه پیشنهادی چین و روسیه مبنی بر تعویق تحریم‌ها علیه ایران از سوی شورای امنیت، این تحریم‌ها پس از ۱۰ سال، بامداد یکشنبه مجددا علیه ایران اعمال می شوند.

با توجه به این شرایط، پرسشهایی در خصوص مسئله ایران و آژانس و آینده همکاری ایران و آژانس مطرح است. محسن جلیلوند، تحلیلگر ارشد سیاست خارجی، به بررسی این موضوع پرداخته است:

تصمیم گیری نهایی سیاست خارجی بر عهده پزشکیان نیست

محسن جلیلوند گفت: «در بحث مسائل هسته ای کشور، رئیس جمهور به تنهایی تصمیم گیرنده نیست. درواقع مجموعه نظام است که در این باره تصمیم گیری می کند و آقای پزشکیان را نمی توان مسئول تصمیمات حوزه سیاست خارجی دانست یا لااقل به تنهایی، ایشان را مسئول دانست. این موضوع نه فقط درخصوص آقای پزشکیان صدق می کند، بلکه در همه دوره های قبلی نیز به همین ترتیب بوده است. درست است که رئیس جمهور مجددا تاکید کرده اند از NPT  خارج نمی شویم. اما عملا، تا زمانی که ذیل اصول NPT با آژانس همکاری نکنیم، مسائل می تواند پیچیدگی بیشتری داشته باشد.»

وی افزود: «در حال حاضر، کف خواسته های آژانس را رعایت می کنیم. برای مثال آژانس درخواست کرده که بازرسان به همه جا دسترسی داشته باشند یا حضور بازرسان را پررنگ درخواست کرده است اما ایران می گوید از قبل باید با ما هماهنگ شود و شورای عالی امنیت ملی مصوبه دهد. سپس اجازه داده شود که بازرسان به کجا ورود کنند.تحمل و درک این موضوع برای آژانس سخت است. طبیعتا آقای گروسی نیز مواضع خود را اعلام کرده و مشخص است طرفدار این روند نیست. اصل کار بازرسی آژانس است.»

گزارشهای آژانس می تواند بهانه حقوقی به شورای امنیت بدهد

این کارشناس سیاست خارجی در خصوص مواضع اخیر نتانیاهو در سازمان ملل در قبال ایران و احمال وقوع جنگی دیگر گفت: «به طور کلی اسرائیل با جنگ وارد میدان می شود. اسرائیل به جنگ های طولانی و فرسایشی علاقه دارد. نتانیاهو نیز به دنبال بهانه است و برای او فرقی ندارد ایران موشک داشته باشد یا نداشته باشد یا اصلا چه تصمیمی بگیرد. تا زمانی که نتانیاهو معتقد باشد ایران، موجودیت اسرائیل را تهدید می کند، با ایران در جنگ است. من معتقدم جنگ قریب الوقوع نیست، اما احتمال آن بسیار زیاد است و در نتیجه باید کاملا آمادگی داشته باشیم. از دید من در صورت وقوع جنگی دیگر بین ایران و اسرائیل، شدت و گسترش آن نیز بسیار بیشتر خواهد بود.»

وی افزود: «با توجه به موضع گیری های اخیر آقای گروسی لازم است هر چه سریعتر موضع خود را با آژانس مشخص کنیم. این نکته بسیار مهم است که چه ما خوشمان بیاید چه بدمان بیاید، گزارش های آژانس، درباره ایران، می تواند تاثیر زیادی روی تحولات منطقه ای بگذارد. هر گزارش آژانس به شکل یک رونوشت به شورای امنیت ارسال می شود. بنابراین همین گزارش ها می تواند فشارها را بر ایران افزایش دهد یا بهانه ای حقوقی در اختیار شورای امنیت بگذارد که فشارها بر ایران را موجه جلوه دهند. آن هایی که معتقدند تحریم ها به هیچ وجه نبوده، چطور می خواهند توضیح دهند که چرا کشورهای اروپایی و غربی تا این حد از این ابزار برای فشار بر ما استفاده کرده اند یا برای فعال سازی فشارهای جدید اصرار دارند. من نمی گویم با تحریم ها فلج می شویم. اما بحث من بر سر لزوم توجه به دیپلماسی است. حقیقت این است که همیشه ابزار دیپلماسی، یک ابزار با ارزش است.»