آیا ناتو قادر به مقابله با تهدید پهپادهای روسیه است؟

به گزارش گروه ترجمه رکنا، به نقل از سی ان ان، چند روز پس از آنکه آژیرهای هشدار هوایی و غرش جنگنده‌های ناتو ، آرامش یک شب اواخر تابستان در شرق لهستان را برهم زد، پرسش اصلی در اروپا دیگر تنها این نیست که آیا مسکو عمداً نزدیک به دو دهه پهپاد را به حریم هوایی ناتو فرستاده است یا خیر، بلکه این است که واکنش نظامی نشان داده شده، چه میزان توان بلندمدت این اتحادیه را برای مقابله با تهدید رو به رشد پهپادها نمایان می‌کند.

اگر این اقدام، همان‌گونه که لهستان ادعا می‌کند، آزمایشی عمدی برای ارزیابی توان دفاعی ناتو بوده باشد، برای روسیه هزینه‌ای بسیار اندک داشته است.

مقامات لهستانی قطعاتی از پهپادهای «گرِربِرا» را بازیابی کردند؛ پهپادهایی ساخته شده از تخته سه‌لا و فوم که اغلب به عنوان طعمه استفاده می‌شوند و طبق برآورد اطلاعات دفاعی اوکراین، تولید هر واحد آن حدود ۱۰ هزار دلار هزینه دارد.

در مقابل، جنگنده‌های ناتو که برای مقابله با این تهدید پرواز کردند، جنگنده‌های میلیون‌ها دلاری، F-16 و F-35 بودند. هرچند این اقدام نمایش قدرتی مؤثر بود، اما تنها برای برخاستن از زمین، هزینه‌ای ده‌ها هزار دلاری برای سوخت و نگهداری در بر داشت.

رابرت تولاست، پژوهشگر مؤسسه تحقیقاتی دفاعی لندن (RUSI)، در مصاحبه با CNN گفت: «عدم تناسب هزینه‌ها در این نوع دفاع، پایداری ندارد». او افزود که مسئله این نیست که ناتو نمی‌تواند در برابر حملات پهپادی گسترده مقابله کند؛ جنگنده‌های ناتو پیش‌تر نیز در مقابله با حمله موشکی و پهپادی عظیم ایران به اسرائیل در آوریل گذشته بسیار موفق عمل کرده‌اند، اما هزینه چنین دفاعی که در مورد اسرائیل بیش از یک میلیارد دلار برآورد شد، این روش را بلندمدت غیرقابل دوام می‌سازد.

تولاست تأکید کرد: «مشکل اصلی این است که پیش از جنگ اوکراین، بسیاری از فناوری‌های دفاعی غرب به تهدید نامتقارن پهپادها توجه نکرده بودند».

با این حال، کارشناسان فناوری‌های نوین نظامی بر این باورند که فناوری‌های لازم برای مقابله وجود دارد، اما وزرای دفاع ناتو در تطبیق سریع با این تهدید کند عمل می‌کنند.

یوهانس پینل، مدیرعامل شرکت MARSS مستقر در بریتانیا، در مصاحبه با CNN گفت: «فناوری مورد نیاز موجود است.» وی افزود که با استفاده از شبکه‌ای لایه‌ای از شناسایی و رهگیری، می‌توانست بخش بزرگی از مرز لهستان را پوشش دهد؛ مفهومی که در کشورهای بالتیک مورد حمایت است.

پینل به ضعف سیستم‌های خرید ناتو اشاره کرد و گفت: «فرآیند تهیه تجهیزات در ناتو همچنان بسیار کند و سنتی است.» به گفته او، رهگیر میان‌برد مجهز به هوش مصنوعی این شرکت آماده است و در آینده‌ای نزدیک مورد ارزیابی یکی از کشورهای ناتو قرار خواهد گرفت، اما سیستم‌های ناتو هنوز مشخصات فنی آن را تدوین نکرده‌اند.

جنگ اوکراین عملاً یک روند خرید دو سرعتی در اروپا ایجاد کرده است. شرکت Robin Radar Systems هلند تجهیزات خود را به‌سرعت به اوکراین می‌فرستد، اما فرآیند خرید برای کشورهای اروپایی بسیار کند است.

استارتاپ دفاعی پرتغالی Tekever نیز از سال ۲۰۲۲ بیش از ۳۵۰ میلیون دلار پهپاد نظارتی AR3 خود را به بریتانیا فروخته است تا به اوکراین ارسال شود. نیروهای هوایی سلطنتی بریتانیا نیز اخیراً اعلام کرده‌اند که این پهپادها را برای سیستم جنگ الکترونیک جدید خود StormShroud به‌کار خواهند گرفت و تولید آن به‌سرعت در حال گسترش است.

ریچارد نایتون، رئیس جدید ستاد دفاعی بریتانیا، به ضرورت همکاری نزدیک‌تر با صنعت برای نوآوری با سرعت جنگی اشاره کرده است.

آگریس کیپورس، مدیرعامل استارتاپ پهپادی لتونی Origin Robotics، گفت: «کشور ما کوچک است و نمی‌تواند با گزینه‌های فعلی بازار به تنهایی نیاز دفاعی خود را تأمین کند.» پهپادهای BEAK و رهگیر BLAZE این شرکت اکنون در نیروهای مسلح لتونی و بریتانیا به‌کار گرفته شده‌اند.

با وجود شتاب فناوری و تجربه عملی در اوکراین، حجم تهدید همچنان چالشی جدی است. روسیه ماهانه حدود ۵۵۰۰ پهپاد تولید می‌کند و این ماه برای نخستین بار بیش از ۸۰۰ پهپاد را در یک شب به اوکراین شلیک کرده است.

مورتن برانتزایگ، مدیرعامل شرکت نروژی Nammo، گفت: «ما هنوز در ابتدای افزایش ظرفیت تولید هستیم و نباید فکر کنیم به اندازه کافی عمل کرده‌ایم.» شرکت Nammo تولید مهمات توپخانه‌ای و موتورهای موشک جامد را برای پاسخ به نیازهای دفاعی اروپا به سرعت افزایش داده است.