پرونده‌های خاک‌خورده در میراث فرهنگی؛ سازگران سال‌هاست در انتظار درجه هنری مانده‌اند

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، یکی از هنرمندان فعال در عرصه سازسازی در گفت‌وگو با رکنا، از بی‌توجهی و سردرگمی‌های طولانی در روند دریافت « درجه هنری » انتقاد کرد. او گفت: «هر سازگری برای ورود به این حرفه، باید سال‌ها در کنار استادان کار کند، از پایین‌ترین مراحل کارگاهی مثل جارو زدن و شاگردی شروع کند و پله‌پله بالا برود تا روزی به حدی برسد که بتواند کارگاه مستقل خود را راه‌اندازی کند؛ اما درست در همان نقطه‌ای که نیازمند رسمیت یافتن کار است، موضوع درجه هنری پیش می‌آید؛ مجوزی که نه‌تنها برای اعتماد مردم، بلکه برای امور قانونی، بیمه و ثبت سابقه در وزارت ارشاد و میراث فرهنگی حیاتی است.»

این هنرمند با انتقاد از بروکراسی و تعلل در صدور درجه هنری افزود: «بسیاری از سازگران سال‌هاست پرونده تشکیل داده‌اند؛ اما همچنان بلاتکلیف مانده‌اند. هنرمندانی وجود دارند که حتی تجربه و مهارتشان فراتر از سطح یک است؛ اما هنوز به حقشان نرسیده‌اند. در مقابل، گاه افرادی بدون پشتوانه و کیفیت لازم به راحتی این درجات را دریافت می‌کنند.»

او ادامه داد: «بسیاری از کارگاه‌ها با وجود سال‌ها تلاش، در معرض تعطیلی قرار گرفته‌اند. سازگرانی که عمر و سلامت خود را پای این کار گذاشته‌اند، با مشکلاتی چون بیماری‌های ناشی از کار، هزینه‌های سنگین زندگی و نبود حمایت، همچنان در حاشیه قرار دارند. پیشکسوتان نیز با ده‌ها سال تجربه هنوز سرگردان‌اند.»

این هنرمند تاکید کرد: «مشخص نیست میراث فرهنگی در این میان چه نقشی ایفا می‌کند. اگر واقعا صحبت از مقابله با مافیاست، باید روند صدور درجه هنری سرعت گیرد، نه اینکه سال‌ها پرونده‌ها خاک بخورد. سازگری مهجور مانده است؛ حتی مواد اولیه ما مثل سیم یا روده گوسفندی برای ساخت پرده، در انحصار مافیاست و قیمتش با تصمیم چند نفر بالا و پایین می‌شود. مافیایی که باید رو به رویش بایستند، اینها هستند نه خود سازگران.»

او گفت: «هنرمندی را می‌شناسم که سه‌تارهایی بی‌کیفیت می‌سازد، با قیمتی پایین در بازار عرضه می‌کند و با وجود اعتراض اهل فن، درجه هنری گرفته است. در حالی‌که بسیاری از سازهای اصیل و باکیفیت همچنان بی‌اعتبار مانده‌اند.»

این هنرمند وضعیت اقتصادی سازگران را هم بحرانی توصیف کرد: «ما جزء مشاغل خانگی محسوب نمی‌شویم، معاف از مالیات هم نیستیم، هزینه‌های برق و زندگی هم بر دوشمان است؛ اما در عین حال درجه هنری هم نداریم. حتی برخی استادان با نیم قرن سابقه، هنوز نتوانسته‌اند این وجاهت قانونی را کسب کنند. ما نه تنها فرار نمی‌کنیم، بلکه حاضر به پرداخت مالیات هستیم، فقط می‌خواهیم رسمیت و اعتبار داشته باشیم.»