کشف صدای مخفی شیرها با کمک هوش مصنوعی

به گزارش رکنا، تا به امروز تصور می‌کردیم صدای غرش شیر ها همان صوت بلند و هولناکی است که در مستندهای طبیعت از آن مطلع می‌شویم. اما دانشمندان با استفاده از فناوری هوش مصنوعی به کشف جدیدی دست یافته‌اند که نشان می‌دهد زبان ارتباطی شیرها از آنچه که تصور می‌کردیم پیچیده‌تر است. در پژوهشی که بر روی بیش از ۳ هزار صدای ضبط‌شده از شیرهای آفریقایی انجام شد، محققان موفق شدند نوعی جدید از غرش را شناسایی کنند که پیش از این ناشناخته باقی مانده بود.

 این صدای جدید به نام «غرش میانی» شناخته شده است. تفاوت آن با «غرش کامل» که معمولاً صدایی قوی، بلند و همراه با تنوع و تغییر است، کاملاً مشهود است. غرش میانی کوتاه‌تر و عمیق‌تر بوده و صدای آن یکنواخت و کمتر متغیر است. نکته جالب توجه این است که این نوع غرش اغلب بلافاصله پس از غرش اصلی و بلند شیر شنیده می‌شود. چنین یافته‌ای باور سنتی مبنی بر اینکه «شیرها تنها یک نوع غرش دارند» را مورد تردید قرار می‌دهد.

هوش مصنوعی و کشف الگوهای جدید غرش شیرها

تفکیک صداهای مختلف شیر مانند خرناس، ناله یا غرش برای انسان‌ها دشوار و اغلب به قضاوت سلیقه‌ای وابسته است. به همین دلیل گروهی از محققان در دانشگاه اکستر انگلستان به فناوری هوش مصنوعی روی آوردند. این گروه با نصب ۵۰ میکروفون پیشرفته در پارک ملی تانزانیا و همچنین قرار دادن قلاده‌های مجهز به حسگرهای صوتی بر گردن ۵ شیر در زیمبابوه، هزاران ساعت داده صوتی ثبت کردند.

سیستم‌های هوش مصنوعی با دقتی بیش از ۹۵ درصد، توانستند الگوهای صوتی مختلف را تشخیص دهند و پدیده‌ای را بشنوند که قبلاً نادیده‌ گرفته شده بود: الگویی خاص و تکراری که همان غرش میانی نام دارد.

چرا شناخت انواع غرش شیرها مهم است؟

ممکن است پرسیده شود این کشف چه سودی دارد؟ باید گفت که این دستاورد علمی برای سرشماری شیرها اهمیت زیادی پیدا می‌کند. شیرها از غرش برای مشخص کردن قلمرو خود و ارتباط با اعضای گروهشان بهره می‌برند. مطالعات نشان داده‌ است که غرش هر شیر ویژگی منحصربه‌فردی دارد، مانند اثر انگشت، و اطلاعاتی درباره جنسیت و سن شیر ارائه می‌دهد. دانشمندان عقیده دارند با بررسی دقیق‌تر غرش‌های اصلی و تمایز آنها از غرش‌های میانی، می‌توانیم بدون استفاده از دوربین‌های پرهزینه یا ردیابی فیزیکی، تنها با ثبت صدا به تخمین دقیق جمعیت شیرهای یک منطقه دست یابیم.

با توجه به اینکه جمعیت شیرهای آفریقایی به حدود ۲۳ هزار عدد کاهش پیدا کرده و این گونه به‌شدت در معرض خطر انقراض است، داشتن آمارهای دقیق برای طراحی برنامه‌های حفاظتی کاملاً ضروری به نظر می‌رسد.

نتایج این تحقیق در ژورنال Ecology and Evolution منتشر شده است.