وحشت در آفریقا: مامبای سیاه و خطر نیش مرگبار حتی بعد از درمان!

 به گزارش رکنا، نیش مامبای سیاه، یکی از مرگبارترین مارهای جهان، نه تنها تهدیدی عظیم برای انسان‌هاست، بلکه حتی پس از دریافت درمان نیز ممکن است مرگبار باقی بماند. تحقیقات دانشگاه کوئینزلند نشان داده است که سم این مار با ایجاد یک «حمله دوگانه» به سیستم عصبی، ابتدا عضلات را فلج کرده و پس از دریافت آنتی-ونوم، اسپاسم‌های دردناک و غیرقابل کنترل را در عضلات بوجود می‌آورد.

حمله دوگانه مامبای سیاه به سیستم عصبی

پروفسور برایان فرای، از دانشکده محیط زیست دانشگاه کوئینزلند، اعلام کرد که تحقیقات جدید نشان می‌دهند سم سه گونه مامبا بسیار پیچیده‌تر از چیزی است که پیش‌تر تصور می‌شد و همین پیچیدگی دلیل می‌شود که آنتی-ونوم‌ها در برخی مواقع کارایی لازم را نداشته باشند.

فرای توضیح داد که آنتی-ونوم‌های موجود تنها فلج شل (Flaccid Paralysis) را درمان می‌کنند، اما سم مامبای سیاه قادر است بخش دیگری از سیستم عصبی را هدف قرار دهد و باعث فلج انقباضی و اسپاسم‌های دردناک شود. پیش‌تر تصور می‌شد که تنها مامبای سبز شرقی این اثر را دارد، اما تحقیقات مشخص کرده‌اند دلیل اصلی بروز اسپاسم مجدد در برخی بیمارانی که درمان شده‌اند، همین اثر غیرمنتظره سم است. به‌عبارت دیگر، سم ابتدا ارتباط‌های عصبی را مختل می‌کند و پس از درمان، باعث بیش‌فعالی عضلات می‌شود؛ گویی یک بیماری با درمان مهار شود و بیماری دیگری ناگهان پدیدار گردد.

آمار قربانیان نیش مامبا

سالانه حدود ۳۰ هزار نفر بر اثر نیش مامبا جان خود را از دست می‌دهند. لی جونز، یکی از پژوهشگران پروژه تحقیقاتی، معتقد است که توسعه آنتی-ونوم‌های جدید برای حفظ جان این بیماران امری حیاتی است. آزمایش‌ها نشان داده است که اثرات سم مامبا به گونه‌ای متفاوت بستگی دارد، همچنین موقعیت جغرافیایی نیز بر ویژگی‌های سم تاثیر می‌گذارد. مشخص شد که آنتی-ونوم‌های موجود تنها بخشی از اثرات سم را خنثی می‌کنند و توانایی درمان تمامی مشکلات عصبی حاصل از سم را ندارند. به همین دلیل درمان بیماران در مناطق مختلف جهان چالش‌برانگیز است.

نیاز به تحقیقات بیشتر

پروفسور فرای تأکید کرد که آگاهی از محدودیت‌های آنتی-ونوم‌های موجود و بررسی دقیق‌تر اثرات سم مامبا، می‌تواند باعث ارائه توصیه‌های بالینی بهتر شود و در نهایت جان بیماران را نجات دهد. او افزود که این تحقیقات علمی به پزشکان کمک خواهد کرد تا در مواقع حساس، تصمیمات مناسب‌تری بگیرند.