کشف حقیقت نیمه پنهان ماه: تفاوت‌ ها و ناشناخته‌ ها

تحقیقات اخیر حاکی از آن است که تفاوت‌های دو سمت ماه حتی از تصورات پیشین ستاره شناسان هم بیشتر است. مطالعات جدید نشان می‌دهند که دمای بخش داخلی در نیمه پنهان ماه، به طور قابل توجهی پایین‌تر است و این یافته می‌تواند گامی بزرگ در درک اختلافات عجیب این دو سویه باشد.

چرا نیمه پنهان ماه همواره مرموز باقی مانده است؟

از سال‌های گذشته، ستاره‌شناسان متوجه اختلافات زمین‌شناسی بسیار جالبی میان دو نیمه ماه شده‌اند. برای مثال فقط یک درصد از سطح نیمه پنهان ماه با دریاوارها، همان دشت‌های تیره ناشی از فوران‌های آتشفشانی باستانی، پوشیده شده است. این در حالی است که در نیمه پیدای ماه، حدود ۳۱ درصد این نوع دشت‌ها دیده می‌شود.

علاوه بر این، بررسی‌ها نشان داده‌اند که ترکیب شیمیایی سنگ‌های این دو نیمه نیز تفاوت دارند. همچنین پوسته نیمه پنهان ماه حدود ۲۰ کیلومتر ضخیم‌تر است. این تمایزات به شدت به گذشته شکل‌گیری ماه ارتباط دارند و پژوهش درباره آن‌ها می‌تواند سرنخ‌هایی از تاریخچه پیدایش زمین را نیز برایمان بازگو کند.

آیا اختلافات دمایی کلید ماجرا است؟

به تازگی پژوهشگران با مطالعه نمونه‌های جمع‌آوری شده توسط کاوشگر چینی چانگ‌ای ۶، که از نیمه پنهان ماه به زمین آورده شده‌اند، موفق به کشف تازه‌ای شدند. این نمونه‌های ۲.۸ میلیارد ساله نشان دادند که از گدازه‌هایی در عمق ماه با دمایی حدود ۱۱۰۰ درجه سلسیوس تشکیل شده‌اند. جالب آن‌جاست که این دما نزدیک به ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد کمتر از نمونه‌های مربوط به سمت پیدای ماه است.

دانشمندان بر این باورند که این اختلاف دما ممکن است برای میلیاردها سال ادامه داشته باشد و شاید حتی تا زمان حال نیز وجود داشته باشد. یکی از فرضیه‌ها این است که در نیمه پنهان ماه عناصر کمتری مانند اورانیوم و توریم که از واپاشی رادیواکتیو گرما تولید می‌کنند، وجود دارد. هرچند دلیل این توزیع نابرابر هنوز مشخص نشده، اما این کشفیات نشان می‌دهد که ماجرای دو نیمه ماه به مراتب پیچیده‌تر از آن چیزی است که تاکنون می‌دانستیم.