ارتودنسی متحرک بهتر است یا ارتودنسی ثابت؟

برای رسیدن به پاسخ، باید به عوامل مختلفی نظیر میزان به ‌کارگیری، مدت زمان درمان، هزینه ‌ها و نتایج آن را مورد بررسی قرار دهیم. در ادامه، با ما همراه باشید تا به بررسی دقیق ‌تر این عوامل و تاثیرات هر کدام از روش‌های ارتودنسی بپردازیم و به نتیجه‌ گیری نهایی در مورد اینکه کدام روش بهتر است، برسیم.

ارتودنسی ثابت چیست؟

به عنوان یکی از روش ‌های قدیمی ‌تر و پرکاربرد ارتودنسی، با استفاده از براکت ‌ها، سیم‌ ها و کش ‌های ارتودنسی، بر روی دندان‌ ها نصب می ‌شود. این دستگاه ‌ها تا زمان درمان باید روی دندان ‌ها باقی بمانند و نمی ‌توان آن ‌ها را به راحتی از دهان خارج کرد. ارتودنسی ثابت به دلیل قابلیت تنظیم بالا و امکان استفاده در موارد پیچیده، به عنوان یکی از بهترین روش ‌ها برای درمان به هم ریختگی‌ های شدید دندانی شناخته می ‌شود. همچنین، رعایت بهداشت دهان و دندان در این روش بسیار حیاتی است و از اهمیت بالایی برخوردار است.

ارتودنسی متحرک چیست؟

ارتودنسی متحرک یا اینویزیلاین، یک روش نوآورانه‌ تر است که با قالب ‌گیری از فک بالا و پایین، پلاکی متحرک ساخته می ‌شود که بیمار می ‌تواند آن را در زمان‌ های خاصی نظیر غذا خوردن یا مسواک زدن، از دهان خود خارج کند. این ویژگی به افراد امکان زندگی روزمره راحت ‌تر با دستگاه ارتودنسی می ‌دهد. همچنین، از این روش برای درمان ناهنجاری ‌های متوسط تا خفیف دندانی استفاده می ‌شود.

تفاوت های ارتودنسی ثابت و متحرک

یکی از اصولی‌ ترین تصمیماتی که باید در زمان انتخاب درمان ارتودنسی گرفته شود، انتخاب بین ارتودنسی ثابت و متحرک است. هر یک از این روش ‌ها ویژگی‌ ها و تاثیرات خود را دارند که باید با دقت بررسی شوند. در ادامه، تفاوت‌ های اصلی این دو روش را بررسی خواهیم کرد:

 1.نحوه عملکرد:

• ارتودنسی ثابت: در این روش، براکت ‌ها به سطح دندان ‌ها چسبیده و توسط سیم‌ ها و کش‌ های ارتودنسی به یکدیگر متصل می ‌شوند. این دستگاه تا پایان درمان در دهان بیمار باقی می ‌ماند.
• ارتودنسی متحرک: در این روش، قالب ‌گیری از فک بالا و پایین انجام می‌ شود و سپس پلاک متحرک برای دندان ‌های بیمار ساخته می ‌شود که بیمار می ‌تواند آن را در برخی از زمان‌ ها از دهان خود خارج کند.

2.مواد سازنده:

• ارتودنسی ثابت: بریس‌ ها از جنس فلز یا سرامیک هستند و با چسب و کش مخصوصی به سطح دندان ‌ها چسبیده می‌ شوند.
• ارتودنسی متحرک: این دستگاه‌ ها از مواد شفاف و پلاستیکی به نام بیسفنولا ساخته می‌ شوند.

3.شدت پیچیدگی ‌های دندانی:

• ارتودنسی ثابت: برای درمان پیچیدگی‌ های دندانی شدید مانند بایت دندان ‌ها یا ازدحام دندان ‌ها مناسب است.
• ارتودنسی متحرک: برای درمان پیچیدگی ‌های دندانی متوسط تا خفیف استفاده می ‌شود.

4.مرئی یا نامرئی بودن:

• ارتودنسی ثابت: براکت ‌ها و سیم‌ های آن روی دندان ‌ها قرار دارند و قابلیت دیده شدن دارند.
• ارتودنسی متحرک: این روش به عنوان یک ارتودنسی نامرئی مطرح است و اغلب ترجیح برخی افراد است.

5.نحوه مراقبت و نگهداری:

• ارتودنسی ثابت: مراقبت و نگهداری از ارتودنسی ثابت بسیار سخت ‌تر است و نیاز به تمیزی دقیقتر دارد.
• ارتودنسی متحرک: مراقبت از این دستگاه ‌ها نسبتا ساده‌ تر است و با خارج کردن و شستن آن ‌ها می ‌توان آن ‌ها را تمیز کرد.

6. هزینه:

• ارتودنسی متحرک: هزینه ارتودنسی روش متحرک نسبت به ارتودنسی ثابت بیشتر است.

7. طول درمان:

• ارتودنسی ثابت: مدت زمان درمان این روش کمتر از ارتودنسی متحرک است.

با توجه به این تفاوت ‌ها، انتخاب بین ارتودنسی ثابت و متحرک باید با توجه به وضعیت دندانی و نیازهای هر فرد صورت گیرد. در نهایت، مشورت با یک متخصص ارتودنسی بهترین راه را برای انتخاب روش مناسب ارائه می ‌دهد.

آیا ارتودنسی محدودیت سنی دارد؟

اگر این سوال پرسیده شود که ارتودنسی از چه سنی مناسب است، جواب می ‌دهیم که انجام ارتودنسی محدودیت سنی ندارد، بلکه به وضعیت دندان‌ های فرد مربوط است. در واقع، در سنین بالا نیز، ارتودنسی قابل انجام است، مثلا در 30 یا 40 سالگی به بالا، تا زمانی که دندان ‌ها به طور کلی سالم باشند. اگر مشکلات جدی پوسیدگی یا خرابی در دندان ‌ها وجود نداشته باشد، پس از ترمیم و درمان مشکلات دندانی، می‌ توان به ارتودنسی پرداخت.

به طور کلی، ارتودنسی محدودیت سنی خاصی ندارد و می‌ تواند در هر سنی انجام شود، اگر وضعیت دندان‌ ها امکان انجام آن را فراهم کند.

آیا ارتودنسی متحرک می‌ تواند تنها مشکلات یک فک خاص را برطرف کند؟

زمانی که با مشکلات نامنظمی در دندان ‌ها یا وضعیت نامناسب فک ‌ها مواجه می ‌شویم، این مشکلات معمولا به هر دو فک اعمال می‌ شود. به عنوان مثال، فرض کنید دندان ‌های فک بالا در جلو کمی نامرتب هستند. این نامرتبی اثر خود را ابتدا بر روی دندان ‌های دیگر همان فک بالا می ‌گذارد و به تدریج بر روی دندان ‌های فک پایین نیز تاثیر می ‌گذارد، زیرا همه آن‌ ها در یک سیستم متصل به هم عمل می ‌کنند و هرگونه مشکلی در یک بخش، تاثیر خود را بر بخش‌ های دیگر نیز می‌ گذارد.

بنابراین، هرگاه یک مشکل حتی از نظر جزئی در یکی از فک ‌ها وجود داشته باشد، عموما درمان به صورت کلی برای سیستم دندان‌ ها و فک‌ ها انجام می ‌شود. ارتودنسی نیز به همین شکل است. اگر تنها یکی از فک ‌ها دارای نامنظمی باشد، درمان ارتودنسی تنها برای آن فک بالا یا پایین انجام نمی ‌شود، بلکه برای هر دو فک به صورت یکجا انجام می‌ پذیرد.

جمع بندی

هر کدام از روش‌ های ارتودنسی متحرک و ارتودنسی ثابت باید با توجه به وضعیت دندانی و نیازهای فرد مورد بررسی دقیق ‌تر قرار گیرند. اما برای دریافت بهترین نتیجه، همواره مشورت با یک متخصص ارتودنسی و رعایت دقیق توصیه ‌های آن بسیار حائز اهمیت است.

ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک، دو روش معمول درمانی برای بهبود قرارگیری دندان ‌ها و اصلاح به هم ریختگی‌ های آن ‌ها هستند. هر کدام از این روش‌ ها ویژگی ‌ها و مزایا و معایب خاص خود را دارند که در انتخاب بین آن‌ ها نقش مهمی ایفا می ‌کنند.