حذف یارانه نقدی کارگران قرارداد موقت / آیا زمان آن فرارسیده است؟
احتمال حذف یارانه نقدی کارگران قرارداد موقت افزایش یافت؛ نظام دهک‌بندی معیوب و درآمدهای ناپایدار، اعتراض کارشناسان رفاه را برانگیخته است.
یکی از رویکردهای اصلی دولت چهاردهم در سیاست‌های یارانه‌پردازی ، حذف تدریجی یارانه نقدی از سه دهک بالای درآمدی است. از ابتدای سال جاری تا کنون، یارانه تقریباً ۹ میلیون نفر از دهک‌های هشتم و نهم حذف شده و قرار است این فرایند در ماه‌های آینده نیز ادامه پیدا کند.
طبق گفته احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، معیار اصلی برای حذف یارانه نقدی، سطح درآمد سرانه خانوار است. وی در صحن علنی مجلس توضیح داد: حد نصاب درآمد ماهیانه برای این حذف، ۱۰ میلیون تومان به ازای هر نفر است. به عنوان نمونه، یک خانوار سه نفره که مالک خانه باشد، اگر درآمد ماهانه ۳۰ میلیون تومان داشته باشد در دهک هشتم قرار می‌گیرد. در صورتی که خانوار مستأجر باشد، این میزان درآمد می‌تواند تا ۴۲ میلیون تومان افزایش یابد.
چالش‌های کارگران قرارداد موقت با درآمدهای غیرپایدار
علیرضا حیدری، از کارشناسان حوزه رفاه و تامین اجتماعی، با ایراد به این معیار دهک‌بندی بیان کرد: ۹۵ درصد از کارگران مشمول قانون کار دارای قراردادهای موقت هستند و بخش زیادی نیز به صورت پیمانکاری مشغول به کارند که درآمدهایشان از ثبات لازم برخوردار نیست. وی مثال زد که احتمال دارد یک کارگر پیمانکاری در یک بازه زمانی ماهیانه ۴۰ تا ۵۰ میلیون تومان دستمزد بگیرد، اما با عدم تمدید قرارداد کاری ، درآمدش به صفر برسد. چنین وضعیتی نمی‌تواند به عنوان مبنای قابل اعتمادی برای دهک‌بندی و حذف یارانه‌ها در نظر گرفته شود.
ضرورت اصلاح مدل دهک‌بندی با بهره‌گیری از ابزارهای هوشمند
این کارشناس با تأکید بر اهمیت اصلاح ساختار دهک‌بندی اضافه کرد که مدل فعلی نباید تنها بر اساس معیار درآمد باشد. وی توصیه کرد دولت باید از سیستم‌های هوش مصنوعی و بانک‌های اطلاعاتی پیشرفته و دقیق استفاده کند تا داده‌های اقتصادی خانوارها به‌طور مستمر به‌روزرسانی شود. معیارهایی همچون الگوی مصرف خانوار یا سبد مصرفی آن، باید در نظام تصمیم‌گیری لحاظ شود. در غیر این صورت، نتیجه به دست آمده ممکن است از عدالت اجتماعی فاصله بگیرد.
درس‌هایی از کشورها پیشرفته و تأکید بر نقش دولت
علیرضا حیدری در ادامه صحبت‌هایش به تجربه‌های موفق کشور نروژ اشاره کرد و توضیح داد: در این کشور میزان شهریه مهدکودک برای خانواده‌ها بر اساس درآمدهای فعلی آن‌ها محاسبه می‌شود. چنانچه یک کارگر بیکار شود، دولت بلافاصله اقدام به کمک می‌کند و شهریه فرزندان او به صفر کاهش می‌یابد.
وی هشدار داد که بی‌ثباتی دستمزدها در میان کارگران پیمانکاری نمی‌تواند به عنوان معیاری برای ارزیابی وضعیت اقتصادی خانوارها استفاده شود. یک درآمد ۳۰ میلیون تومانی برای یک خانواده کارگری، شاید به ظاهر بالا به نظر برسد اما تضمینی برای پایداری آن وجود ندارد و احتمال دارد در کوتاه مدت به شدت کاهش یابد و حتی صفر شود. در شرایط اقتصادی امروز، نظام دهک‌بندی نیازمند طراحی سیستمی پویا و انعطاف‌پذیر است که بر اساس جدیدترین داده‌های اطلاعاتی به‌روز می‌شود.
ارسال نظر