دختر لر؛ اولین فیلم متحول کننده تاریخ سینمای ایران
رکنا: فیلم «دختر لر» که در آبان 1312 اکران شد نه تنها به عنوان اولین فیلم ناطق ایران شناخته میشود بلکه نقطهعطفی در تحول سینمای ایران بود و مسیر جدیدی را برای این هنر گشود.
به گزارش رکنا، فیلم «دختر لر» نخستینبار در تاریخ ۳۰ آبان ۱۳۱۲ به نمایش درآمد و این اتفاق نقطه عطفی در تاریخ سینمای ایران بهشمار میرود که روندی جدید را برای پیشرفت این هنر در کشور آغاز کرد.
اکران این اثر سینمایی، نهتنها دگرگونی بزرگی در تولیدات سینمای ایران ایجاد کرد، بلکه بهعنوان نمادی برای مدرنسازی فرهنگی نیز شناخته شد.
اثری که تاریخ سینمای ایران را دگرگون کرد
تقریباً یک قرن از تولید نخستین فیلم ناطق ایرانی میگذرد. اثری که آغازگر دورهای تازه در فیلمسازی کشور بود. «دختر لر» با وجود تمام چالشهایی که در مراحل تولید و پس از آن تجربه کرد، نقش برجسته و پیشروانهای در سینمای ایران ایفا و دگرگونیهایی ماندگار ایجاد کرد.
این فیلم با سرمایهگذاری یک شرکت هندی ساخته شد که بهعنوان حامی اصلی پروژه عمل کرد. کارگردانی این اثر را اردشیر ایرانی برعهده داشت و فیلمنامه توسط عبدالحسین سپنتا نوشته شده بود. «دختر لر» در سال ۱۳۱۲ تولید شد و پس از اکران در ایران، بازتاب گستردهای در میان مردم داشت.
عبدالحسین سپنتا علاوهبر نویسندگی فیلمنامه در کنار روحانگیز سامینژاد بهعنوان بازیگر نیز در این فیلم نقشآفرینی کرد. هرچند پیشبینی شده بود که فیلم طی یک یا دو ماه ساخته شود، اما روند فیلمبرداری نزدیک به هفت ماه طول کشید. نهایتاً این فیلم برای نخستین بار در آبانماه ۱۳۱۲ به نمایش درآمد. با استقبال گسترده مخاطبان، «دختر لر» با واکنشهای مختلفی روبهرو شد. بهویژه قشر سنتی و مذهبی جامعه، انتقاداتی جدی را نسبت به آن وارد کردند. اعتراضها عمدتاً به حضور روحانگیز سامینژاد بهعنوان یک بازیگر زن و مسلمان در فیلم معطوف شد. این گروه حتی دست به اعمال خشونتآمیزی نیز زدند و سامینژاد را مورد حمله قرار دادند. همین مسایل سبب شد که «دختر لر»، علاوهبر تأثیرات فرهنگی و تاریخی خود، به اثری جنجالی نیز تبدیل شود.
نمادی از عبور از سنت به مدرنیته
«دختر لر» نمادی از یک انقلاب بزرگ در صنعت سینما و در کل تاریخ فرهنگی ایران محسوب میشود. این فیلم زمینهای تازه برای سینمای ایران فراهم آورد که پیش از این، تصور آن دشوار بود. به بیانی میتوان گفت، تاریخ سینمای ایران به دو بخش پیش و پس از «دختر لر» تقسیم میشود. این فیلم نمایانگر مسیری بود که حرکت ایران را از جامعه سنتی به سوی مدرنیته به نمایش میگذاشت.
عبدالحسین سپنتا در نگارش فیلمنامه «دختر لر» هدف داشت تا نخستین فیلم ناطق ایرانی بهگونهای نوشته شود که غرور ملی ایرانیان را بازتاب دهد. این تلاش وی نتیجهبخش بود و فیلم، خیلی زود بهعنوان نمادی از امید برای تحول فرهنگی و سیاسی در ایران شناخته شد. باوجود نقصهای فنی، این اثر مورد استقبال گسترده مردم قرار گرفت و شروع دورهای جدید برای سینمای جدی ایران بود.
از سوی دیگر، روحانگیز سامینژاد، باوجود سرنوشت تلخش پس از ایفای نقش در این فیلم، نقشی بیبدیل در شکستن کلیشهها در سینمای ایران ایفا کرد. حضور او راه را برای ورود سایر زنان به سینما باز کرد و مسیر تازهای را برای فعالیت هنری زنان در ایران هموار ساخت.
ارسال نظر