چرا مردم «جوکر» را دوست دارند؟/ صداوسیما برنامه‌ای ندارد که مخاطب داشته باشد

به گزارش رکنا، سعید معیدفر رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران، در گفتگو با خبرآنلاین در پاسخ به این سوال که جامعه ایرانی تا چه اندازه شاد است، گفت: تنها زمانی می‌توان به مردم یک جامعه گفت شاد، که نیازهای جامعه در سطوح مختلف برطرف شده باشد و افراد به حدی از زندگی نرمال در بخش‌های مختلف رسیده باشند.

ایرانی‌ها در لیست جوامع شاد قرار ندارند

او ادامه داد: در ذهن بعضی از افراد شادی به این صورت تعریف شده که اگر مردم به هم یا با هم بخندند، فیلم‌های فکاهی ببینند و ‌بخندند و تا چند ساعت احساس شادی داشته باشند، پس آدم‌های شادی هستند. درصورتی که اگر همین افراد پس از گذشت چند ساعت از داشتن احساس شادی، وارد روند زندگی روزانه خودشان شوند و دوباره تحت تاثیر گسیختگی‌های جامعه، شرایط معیشتی بد یا اختلافات خانوادگی و حتی احساس نارضایتی در محل کار قرار بگیرند، دوباره اضطراب، غم و ناامیدی را تجربه می‌کنند، پس اساسا در لیست آدم‌های شادی که در جامعه‌ای شاد زندگی می‌کنند، قرار ندارند.

این جامعه‌شناس در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به اینکه چرا در ایران آثار طنز مورد استقبال قرار می‌گیرند، عنوان کرد: دلیل اینکه در جوامعی مانند ایران که بیشتر فیلم و سریال‌های فکاهی مورد استقبال افراد جامعه قرار می‌گیرد، ناشی از خلاء شادی در زندگی روزمره است. یعنی افراد در زندگی روزمره احساس خوبی ندارند و تحت تاثیر فشار فراوان هستند، بنابراین این افراد برای لحظاتی هم که شده تلاش می‌کنند به جایی پناه ببرند که از روزمرگی خارج و به دنیایی دیگر وارد شوند.

آثار طنز، نیاز جوامع است

معیدفر با تأکید بر اینکه واقعا فیلم، سریال و رئالیتی‌شوهای طنز تا چه میزان در روحیه افراد جامعه تاثیر دارد،گفت: اگر طنز در زندگی ما ایرانی‌ها نباشد، جامعه شکلی سخت و خشک خواهد داشت. بنابراین طنز علاوه بر ایران، برای تمام جوامع نیاز است و باید در کنار زندگی این نوع هنرها هم به شکل جمعی و فردی به شکل فیلم، سریال، قصه و داستان وجود داشته باشد.

این جامعه‌شناس خاطر نشان کرد: متاسفانه فرصت کافی برای اینکه همه فیلم و سریال‌ها یا برنامه‌های رئالیتی‌شو را دنبال کنم، ندارم و بیشتر برنامه‌هایی که در زمینه کاری خودم هستند را دنبال می‌کنم. اما با این حال هر زمانی که خانواده‌ام اینگونه برنامه‌ها را تماشا کنند من هم با آنها می‌بینم.

معیدفر با اشاره به اهمیت برنامه‌های طنز در زندگی گفت: در گذشته هر جمعه صبح، برنامه «صبح جمعه با شما» را گوش می‌دادیم. آن زمان این برنامه مشکلات مردم را مطرح می‌کرد و به صورت طنزآمیزی از کنار آنها عبور می‌کرد، همین برنامه به افراد نشان می‌داد که حداقل مشکلاتشان دیده می‌شود.

نمایش خانگی واقعیت جامعه را نشان می‎‌دهند

او افزود: در گذشته فیلم و سریال‌های جالبی ساخته می‌شد و صداوسیما مخاطبان بسیار زیادی داشت اما امروز اوضاع کاملا تغییر کرده است اما در حال حاضر برنامه‌های صداوسیما سراسر ممیزی و سانسور هستند و دیگر مخاطب ندارند. پلتفرم‌های شبکه نمایش خانگی فضا را کمی باز تر کرده‌اند و در فیلم‌ و سریال‌ها واقعیت جامعه را بیشتر نشان می‎‌دهند، رئالیتی شوهایی مانند «جوکر» و «صداتو» از این دست هستند و به‌خاطر فضایی که دارند مورد استقبال هم قرار گرفتند.

برنامه‎‌های طنز تسکین دهنده روح و روان خسته مردم هستند

معیدفر در آخر ضمن انتقاد از فضای بسته صداوسیما خاطر نشان کرد: به نظرم مسئولان باید کمی فضا را برای طنز پردازان بازتر و آزادتر کنند، زیرا این برنامه‌ها تسکین دهنده روح و روان خسته مردم هستند و اگر سیستمی به این مسائل هم گیر بدهد درواقع زمینه‌ساز مشکلات بزرگ در طولانی مدت است.