علت خشکیدن قله های برفگیر ایران چیست؟ / چنبره ال نینو در آسمان ایران / خشکسالی در راه است !+ اینفوگرافیک

دی‌ماه سال گذشته بسیاری از قله‌هاپوشیده از برف بود اما خشکی بی‌سابقه دماوند به‌عنوان مرتفع‌ترین کوه کشور این روزها در فضای مجازی غوغا به پا کرده است.

 بررسی میزان ذخایر برفی ۶ حوضه مهم آبریز کشور در سال۱۴۰۱ نشان می‌دهد که دست‌کم در ۴حوضه آبریز کشور وضعیت ذخایر برفی نسبت به سال۱۴۰۰ بهتر بود و حتی در برخی حوضه‌ها به ۲برابر رسیده بود اما تصاویر منتشرشده از زمستان جاری به‌خوبی نشان می‌دهد که ذخایر برفی کشور در بسیاری از قله‌های ایران، امسال به نصف و حتی به صفر کاهش یافته است. به‌گفته کارشناسان هواشناسی دلیل کاهش ذخایر برفی به‌ویژه در قله‌های شاخص کشور مثل دماوند، سهند، سبلان، تفتان، شیرکوه و دنا ناشی از افزایش میانگین دمای کشور در سال‌جاری است.

رکورد گرمای پاییزی شکست

صادق ضیائیان، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی کشور در گفت‌وگو با همشهری از کاهش ۴۰درصدی بارش‌های پاییزی امسال به نسبت سال گذشته خبر می‌دهد و می‌گوید: «با توجه به افزایش میانگین ۳.۷درجه‌ای دمای هوای کشور، طبیعتا بارش برف هم در کشور کاهش قابل توجهی داشته است.»

به‌گفته او «افزایش دما و گرمای بی‌سابقه‌ای که در آبان‌ماه رکورد گرمای پاییز را شکست، علاوه‌بر اینکه باعث ثبت بارش‌های کمتر از نرمال شد، سبب ذوب شدن زودهنگام برف در ارتفاعات نیز شده است.»

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات جوی تأکید کرد: افزایش دمای بی‌سابقه کشور ناشی از گرمایش جهانی است که پدیده آب و هوایی ال‌نینو هم این روند را تشدید و بخش بزرگی از زمین ازجمله ایران را درگیر کرده است.

بهار و تابستان کم‌آب در انتظار ایران

نیما فرید مجتهدی، دکترای آب و هواشناسی: «بررسی آمار ذخایر برف در سال‌های اخیر به نسبت میانگین ۱۵ساله از عدم‌انباشت مستمر ذخایر برفی کشور در برخی حوضه‌های آبریز حکایت دارد. تصاویر ماهواره‌ای از حوضه‌های آبریز کشور نشان می‌دهد که وسعت برف در کوه‌های ایران در مقایسه با سال قبل نصف یا کمتر شده است. سیستم‌های پر فشار که از شمال وارد کشور و باعث بارش برف در البرز، نیمه‌شمالی زاگرس و آذربایجان می‌شد به‌دلیل تغییر الگوی بارشی این مناطق اکثرا به باران تبدیل شده است و دلیل آن سیل‌هایی است که در منطقه زاگرس شاهد هستیم. موضوعی که اخیرا در رسانه‌ها درباره مقایسه بارش برف در ترکیه و آذربایجان و ضعیف شدن سامانه‌های بارشی در ایران مطرح شده، این است که برف‌های ترکیه ناشی از سیستم‌های کم‌فشار است، اما برف‌های البرز و نیمه شمال‌غربی ایران از سامانه‌های پرفشار مهاجر بود.اندازه‌گیری وسعت ذخایر برفی کشور که با تصاویر ماهواره‌ای ثبت می‌شود، برآوردی تقریبی از میزان منابع برف حوضه‌ها به ما می‌دهد، اما آنچه اهمیت دارد، تراکم و ضخامت برف است که می‌تواند در بهار و تابستان آب مورد نیاز کشور را تامین کند. به بیان دیگر با توجه به رژیم بارش ایران که بر بارش برف و باران پاییز و زمستان تمرکز دارد، می‌توان نتیجه گرفت که بهار و تابستان امسال برای تامین آب با مشکلاتی مواجه شویم.»