ویدیویی شگفت انگیز از سطح سیاره مریخ و صداهای واقعی آن

کاوش مریخ یا بهرام (به انگلیسی: exploration of Mars) مطالعه و بررسی کردن سیارهٔ مریخ با استفاده از فضاپیماست. فرستادن کاوش‌گر از زمین، در اواخر سدهٔ بیستم، افزایش چشمگیری در دانش شناخت سیستم مریخ، و در درجهٔ اول در درک زمین‌شناسی مریخ و قابل سکونت بودن بالقوهٔ این سیاره تمرکز داشت.[۱] تا مارس سال ۲۰۱۵، دو مریخ نورد کاوش‌گر بر سطح مریخ به فرستادن داده‌های خود به زمین مشغول بوده‌اند، پنج مدارگرد نقشه‌برداری نیز برگرد این سیاره حضور داشته‌اند و در نتیجهٔ کار این مدارگردها حجم انبوهی از اطلاعات در مورد مریخ به دست آمده‌است.

ویدیوی کوتاهی از یک تصویر 360 درجه از سطح سیاره سرخ منتشر شده است.

تغییرات بدن انسان در سفر به مریخ

در دهه‌ی پیش رو ناسا و چین برای اولین بار در تاریخ بشر، به دنبال فرستادن فضانورد به مریخ هستند. این هدف چالش‌های متعددی مثل مشکلات فنی و لجستیکی و همچنین تأمین غذا و آب فضانوردها برای ماه‌ها اقامت و سفر به مریخ را به دنبال دارد.

یکی از مشکلات اصلی، امنیت و سلامت فضانوردانی است که ماه‌های زیادی را در فضا گذراندند و در معرض ریزگرانش و پرتوهای کیهانی بوده‌اند. از طرفی پس از ماه‌ها سفر و قرار گرفتن در معرض ریزگرانش، فضانوردها به سختی می‌توانند خود را با گرانش مریخی تطبیق دهند.

به عقیده‌ی پژوهشگرها خطرهای زیادی در سفر به مریخ فضانوردان را تهدید می‌کنند اما بزرگ‌ترین تهدید، اقامت طولانی‌مدت در شرایط ریزگرانش است. در کنار پرتوهای مخرب خورشید و منابع کیهانی، این تجربه می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر بدن آن‌ها بگذارد. برای مثال ریزگرانش می‌تواند به از بین رفتن تراکم استخوان بینجامد و بر کارکرد اعضای حیاتی بدن، بینایی و سیستم قلبی ریوی یا به عبارتی قلب و توانایی پمپاژ خون در میان رگ‌ها و عروق بدن تأثیر بگذارد.

وقتی روی زمین هستید، گرانش باعث می‌شود مایعات به قسمت پائین بدن جریان پیدا کنند و به همین دلیل پاهای افراد در پایان روز کمی متورم می‌شوند؛ اما وقتی به فضا می‌روید این کشش گرانشی ناپدید می‌شود و مایعات به قسمت بالایی بدن منتقل شده و باعث برانگیختن واکنشی می‌شوند که بدن را فریب می‌دهد و فکر می‌کند مایعات زیادی در بدن وجود دارد.

در چنین شرایطی زیاد به دستشویی خواهید رفت تا از شر مایعات اضافی خلاص شوید از طرفی احساس تشنگی نمی‌کنید و زیاد آب نمی‌نوشید و همین مسئله می‌تواند به کم‌آبی بدن در فضا منجر شود. به همین دلیل فضانوردهایی که از ایستگاه‌ فضایی بین‌المللی بازمی‌گردند به سختی می‌توانند راه بروند و حتی گاهی ممکن است به صندلی چرخ‌دار نیاز پیدا کنند.

در رابطه با مأموریت‌های مریخ، مشکل دیگر می‌تواند تأخیر ارتباطی بین زمین و مریخ باشد. بر اساس تراز خورشید، زمین و مریخ، این تأخیرها می‌توانند به اندازه‌ی بیست دقیقه به طول بینجامند. در نتیجه فضانوردها باید بتوانند بدون نیاز به کمک فوری از بخش کنترل مأموریت یا خدمه‌ی پشتیبان کار خود را انجام دهند.

بنابراین اگر فضانوردی هنگام فرود به مریخ و خروج از فضاپیما مشکل راه رفتن پیدا کند، کمک پزشکی در کار نخواهد بود. به همین دلیل است که فضانوردها باید شرایط مناسب برای پرواز و تطبیق با میدان گرانشی مریخ را داشته باشند. آن‌ها باید با حداقل پشتیبانی در طول اولین دقایق حیاتی، به شکلی بهینه و کارآمد عمل کنند.

از طرفی گرانش مریخ تنها یک سوم گرانش زمین است و چالش‌های گرانشی خود را برای فضانوردان و ساکنین جدید مریخی خواهد داشت. این گرانش اندک می‌تواند آثار عجیبی بر بدن فضانوردان به جا بگذارد. تمام این شرایط به این معنی است که فضانوردها باید مقدار زیادی دارو و امکانات پزشکی با خود ببرند تا برای هر سناریویی آماده باشند.

در کنار تمام شرایط فوق، نباید مشکلات روحی و روانی ناشی از مشکلات فیزیکی را نادیده گرفت. یک روز مریخی ۳۷ دقیقه طولانی‌تر از روز زمینی است و مریخ به طور کلی تاریک‌تر از زمین است. روز طولانی‌تر می‌تواند بر ریتم شبانه‌روزی بدن تأثیر بگذارد و هماهنگی آن را از بین ببرد. همچنین تنهایی و ایزوله‌ بودن از نظر روانی مشکلات قابل توجهی را به دنبال دارد.

همان‌طور که در بخش قبل هم گفته شد، مریخ فاقد جو مناسب، میدان مغناطیسی و لایه‌ی اوزون است. این سه شاخصه روی زمین برایمان زندگی راحتی را به ارمغان آورده‌اند؛ بنابراین فضانوردها روی مریخ در معرض پرتوهای سرطان‌زا قرار خواهند گرفت و سرمای مهلک و کشنده را هم باید به این مشکلات اضافه کرد. زندگی روی مریخ در فضاهای سربسته خواهد گذشت مگر اینکه با تجهیزات کامل از آن فضاها خارج شوید.

همچنین سطح مریخ پر از گرد و غبار سمی است که بسیار ریز و ساینده هستند و می‌توانند به شدت به ریه فضانوردها آسیب برسانند به طوری که اگر در معرض گرد و غبار مریخی قرار بگیرند ممکن است طی چند هفته جان خود را از دست بدهند.