سفر در زمان/ البسه ایتالیایی فرح ولخرج در شوی مد سلطنتی زمان پهلوی/ سال 1354

در دهه های ۴۰ و ۵۰، وقتی بیشتر مردم ایران با مشکلات اقتصادی و محدودیت های شدید پوشاک و تولیدات داخلی دست و پنجه نرم می کردند، فرح پهلوی سرگرم وارد کردن مد و فشن غربی به کاخ ها و مهمانی ها بود. لباس های فرانسوی و ایتالیایی، جواهرات میلیاردی و اکسسوری های لوکس او نه تنها فاصله عمیق بین دربار و مردم را نشان میداد، بلکه فرهنگ غربی را به شکل تحمیلی وارد جامعه ایرانی میکرد. در حالی که بسیاری از خانواده ها حتی قادر به خرید پارچه یا لباس ساده نبودند، دربار با جشن ها و نمایش های پرزرق و برق، یک سبک زندگی غیرقابل دسترس را به رخ می‌کشید. این اختلاف، یکی از نمادهای بارز فاصله طبقاتی و بی توجهی به زندگی مردم در دوران پهلوی بود.

ورود البسه اروپایی و ایجاد شکاف طبقاتی

فرح علاقه شدیدی به لباس های اختصاصی برندهای فرانسوی و ایتالیایی داشت. او لباس هایی می پوشید که نه تنها گران قیمت بودند، بلکه نمونه مشابه آن ها در ایران موجود نبود. این لباس ها نماد قدرت و ثروت دربار بودند و پیام ضمنی آن، فاصله شدید بین کاخ و خیابان بود. در حالی که مردم عادی با تولیدات محدود داخلی سر می کردند، سبک لباس پوشیدن فرح تبدیل به یک استاندارد غیرقابل دسترس شد که باعث شد بخشی از جامعه تحت فشار تقلید قرار گیرد.

جواهرات و اکسسوری های لوکس

لباس ها بدون اکسسوری های گران قیمت و جواهرات لوکس کامل نمی شدند. فرح کلکسیونی از جواهرات میلیاردی داشت که بسیاری از آن ها از اروپا وارد می شدند. گردنبندها، گوشواره ها و تاج های اختصاصی او نه تنها وسیله تزئینی بودند، بلکه نشان دهنده فاصله طبقاتی و نمایش قدرت شخصی فرح به شمار می رفتند. در شرایطی که مردم عادی حتی قادر به خرید جواهر کوچک نبودند، این نمایش ثروت، زخم عمیقی بر جامعه وارد میکرد.

فرح پهلوی با یکی از گران ترین نیم تاج های دنیا

تاثیر بر مد شهری و رفتار اجتماعی

ورود لباس ها و جواهرات اروپایی باعث شد بخشی از مردم، به ویژه در شهرهای بزرگ، تلاش کنند شبیه فرح لباس بپوشند. این امر باعث شد فروشگاه ها و بوتیک هایی با الهام از مد اروپا شکل بگیرند، اما بیشتر این کالاها برای اکثریت مردم غیرقابل دسترس بودند. نتیجه، ایجاد یک شکاف فرهنگی و اجتماعی بین طبقه مرفه و اکثریت جامعه بود و بسیاری از مردم احساس کردند حتی در مد و ظاهر هم از دربار فاصله دارند.

نمایش مد در مهمانی ها و مراسم رسمی

فرح در مهمانی ها و جشن های رسمی لباس ها و جواهرات پرزرق و برق خود را به نمایش می گذاشت. این مراسمات به نوعی شوی مد سلطنتی بودند که با حضور مهمانان خارجی برگزار می شدند. هدف فرح از این نمایش ها فقط زیبایی یا سبک شخصی نبود؛ بلکه نشان دادن قدرت، ثروت و نزدیکی به فرهنگ غربی بود. در حالی که مردم عادی ایران درگیر زندگی روزمره و مشکلات اقتصادی بودند، دربار سرگرم اجرای یک نمایش لوکس و تجملی بود که فاصله آن ها با مردم را بیش از پیش برجسته میکرد.

پیامدهای فرهنگی و اجتماعی

ورود مد و فشن غربی توسط فرح پهلوی باعث شد بخشی از جامعه تحت فشار تقلید قرار گیرد و شکاف طبقاتی و فرهنگی عمیق تر شود. این روند، تاثیر مستقیم بر سبک زندگی و رفتار اجتماعی مردم داشت و فرهنگ ایرانی را به نوعی تحت تاثیر مد غربی قرار داد. بسیاری از کارشناسان معتقدند این فاصله فرهنگی و تجمل‌گرایی دربار، یکی از دلایل اصلی نارضایتی عمومی و جدایی مردم از حکومت بود.

محمدرضا پهلوی و فرح دیبا

فرح پهلوی با وارد کردن مد و فشن غربی، تصویری از تجمل، فاصله طبقاتی و تقلید فرهنگی را در ایران ایجاد کرد. لباس های اختصاصی، جواهرات لوکس، نمایش مد در مهمانی ها و تاثیر مستقیم بر مردم، همگی بخشی از سبک زندگی‌ای بودند که با واقعیت زندگی روزمره مردم هیچ سنخیتی نداشت. این اقدامات نه تنها تقلید از فرهنگ غربی بودند، بلکه نمادی از بی توجهی دربار به مشکلات واقعی جامعه و فاصله عمیق بین شاه و مردم بود. امروز هم وقتی به این دوران نگاه می کنیم، اثرات شکاف فرهنگی و اجتماعی ایجاد شده توسط این سیاست های تجمل گرایانه فرح پهلوی کاملا قابل مشاهده است.