سویه جدید کرونا امیکرون BA.2 چیست؟

امیکرون سویه جهش یافته کروناست. اکنون در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران مردم درگیر امیکرون هستند. شیوع گونه‌ای از سویه‌ امیکرون که به امیکرون پنهانکار معروف شده، نگرانی‌هایی را در میان پزشکان و متخصصان همزمان با کاهش محدودیت‌های وضع شده در برخی از کشورهای اروپایی پدید آورده است. در این مطلب به سویه جدید کرونا امیکرون BA.2 پرداخته ایم.

به گزارش رکنا، زیرسویه "بی ای.۲" (BA.2) از امیکرون طی روزهای گذشته در برخی از کشورها از جمله انگلیس و دانمارک شیوع پیدا کرده، امری که نگرانی‌هایی را بابت احتمال موج جدید همه‌گیری کرونا به وجود آورده است.

این زیرسویه به دلیل شیوع سریع و پشت سر گذاشتن دیگر زیرسویه‌های امیکرون به «امیکرون پنهانکار» (Stealth Omicron) معروف شده است.

انگلیس "زیرسویه" اومیکرون را زیر نظر دارد

آژانس امنیت بهداشت انگلیس روز جمعه زیرسویه اُمیکرون را به‌عنوان گونه‌ای تحت نظارت و بررسی اعلام کرد.

BA.2 فاقد جهش خاصی است که در سویه اُمیکرون دیده می شود تا بتوان به آسانی آن را از سویه دلتا تشخیص داد اما طبق اعلام آژانس امنیت بهداشت انگلیس، بررسی ها روی آن در حال انجام است و هنوز به عنوان یک سویه نگران کننده معرفی نشده است.

به گفته محققان انگلیسی، طبیعت ویروس‌ها تکامل و جهش یافتن است؛ بنابراین می‌توان انتظار داشت که شاهد ظهور گونه‌های جدید باشیم. نظارت مستمر ژنومی این امکان را به ما می دهد که آنها را شناسایی و ارزیابی کنیم که آیا مهم هستند یا خیر.

آیا شیوع "امیکرون پنهانکار" مایه نگرانی است؟

بنا به اعلام سازمان جهانی بهداشت سویه امیکرون که با عنوان "بی.۵۲۹.۱.۱" (B.1.1.529) خوانده می‌شود، سه زیرسویه دارد. این زیرسویه‌ها "BA.1"، "BA.2" و "BA.3" نام دارند.

در میان این سه زیرسویه تاکنون "BA.1" غالب بود. سازمان جهانی بهداشت تخمین می‌زند که اکثر موارد شناسایی شده از ابتلا به سویه امیکرون ناشی از این زیرسویه بوده است.

این در حالی است که اکنون سرعت شیوع زیرسویه "BA.2" در برخی مناطق بیشتر از دیگر زیرسویه‌ها شده است. این زیرسویه اکنون در دانمارک تقریبا نیمی از موارد ابتلا به سویه امیکرون را تشکیل می‌دهد. کشورهای انگلیس، نروژ و سوئد نیز شاهد افزایش موارد ابتلا به زیرسویه "امیکرون پنهانکار" هستند.

انگلیس ۴۲۶ مورد از زیرسویه BA.2 را توالی یابی کرده است و طبق اعلام آژانس امنیت بهداشت این کشور با وجود عدم اطمینان در مورد اهمیت تغییرات ژنوم ویروسی، تجزیه و تحلیل اولیه نشان دهنده افزایش نرخ رشد در مقایسه با سویه اصلی اُمیکرون یعنی BA.1 است.

آژانس امنیت بهداشت انگلیس اعلام کرد: ۴۰ کشور توالی BA.2 را گزارش کرده اند که بیشترین نمونه در دانمارک و پس از آن هند، انگلیس، سوئد و سنگاپور گزارش شده است. در دانمارک زیرسویه BA.2 به سرعت رشد کرده است. ۲۰ درصد از کل موارد ابتلا به کووید-۱۹ در آخرین هفته سال ۲۰۲۱ را این زیرسویه تشکیل داده که در هفته دوم سال ۲۰۲۲ به ۴۵ درصد افزایش یافته است.

یکی از محققان موسسه سرم استیتنس (SSI) گفت: هنوز توضیح مناسبی برای روشن شدن علت رشد سریع این زیرسویه وجود ندارد. این زیرسویه گیج کننده است اما نگران کننده نیست. BA.2 ممکن است مصونیت بیشتری داشته باشد که به آن اجازه می دهد تعداد بیشتری را آلوده کند. هنوز اطلاعات دقیق در این رابطه نداریم. همچنین این احتمال وجود دارد که افراد آلوده به BA.1 از ابتلا به BA.2 مصون نباشند.

همچنین بررسی های اولیه انجام شده در دانمارک نشان داده که تفاوتی در میزان بستری شدن در بیمارستان ناشی از ابتلا به زیر سویه BA.2 در مقایسه با BA.1 وجود ندارد.

 سویه جدید کرونا امیکرون BA.2 نسبت به امیکرون اولیه ۱٫۵ برابر مسری‌تر است

دانشمندان دانمارکی می‌گویند زیرسویه‌ای از امیکرون موسوم به BA.2 پیدا شده که حدود ۱٫۵ برابر مسری‌تر از سویه اصلی امیکرون است. بریتانیا مدعی است که BA.2 پیشرفت قابل توجهی نسبت به سویه قبلی امیکرون محسوب می‌شود. نیمی از ایالت‌های مختلف آمریکا هم از شناسایی گونه BA.2 خبر داده‌اند و می‌گویند تاکنون حداقل ۱۲۷ مورد مبتلا به این گونه را شناسایی کرده‌اند.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC) به‌تازگی در بیانیه‌ای اعلام کرده سویه امیکرون BA.2 که سهم شیوع آن در برخی کشورها بیشتر از سویه اصلی شده، به آرامی در ایالات متحده هم در حال گردش است.

موسسه ملی سرم دانمارک که به بررسی بیماری‌های عفونی این کشور می‌پردازد، می‌گوید BA.2 حدود ۱٫۵ برابر مسری‌تر از سویه اولیه اومیکرون یا BA.1 است. با این حال، سازمان امنیت بهداشت بریتانیا می‌گوید به نظر نمی‌رسد که این زیرسویه جدید اثربخشی واکسن‌ها را بیشتر از قبل کاهش دهد.

امیکرون BA.2 احتمالا حادتر از BA.1 نیست

«کریستن نوردلوند»، سخنگوی CDC می‌گوید: «در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر حادتر بودن بیماری حاصل از BA.2 نسبت به BA.1 وجود ندارد.» رئیس کمیته کشورهای اسکاندیناوی که وضعیت سویه‌های کرونا را تحت نظر دارد، می‌گوید BA.2 ظرف چند هفته توانست در دانمارک به عنوان سویه غالب جای سویه اولیه امیکرون را بگیرد.

امیکرون BA.1 و BA.2 از نظر جهش‌ها تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند. در واقع، تفاوت میان BA.1 و BA.2 بیشتر از تفاوت میان سویه اولیه ووهان و سویه آلفاست. BA.2 در پروتئین اسپایک، یعنی جایی که ویروس به سلول‌های بدن می‌چسبد، پنج جهش منحصر به فرد دارد. همین جهش‌ها باعث شده قدرت سرایت ویروس بیشتر از قبل شود.

با این حال، ارزیابی‌های اولیه نشان داده که BA.2 در مقایسه با سویه اصلی اومیکرون اثربخشی واکسن‌ها را پایین‌تر نمی‌آورد. در حقیقت، واکسن‌ها با دوز تقویتی تا ۷۰ درصد در جلوگیری از بیماری علامت‌دار با BA.2 موفق عمل کرده‌اند، در حالی که این اثربخشی برای سویه اولیه اومیکرون ۶۳ درصد بود.

سازمان بهداشت جهانی هنوز امیکرون BA.2 را به عنوان سویه نگران‌کننده معرفی نکرده، ولی مسئولان آن قبلا هشدار داده بودند که سویه بعدی مسری‌تر خواهد بود.