ماجرای جالب نجات استارلینک از برخورد با ماهواره چینی
رکنا: برخورد نزدیک یکی از ماهوارههای استارلینک اسپیسایکس با ماهوارهای چینی در 9 دسامبر بار دیگر نگرانیها را درباره شلوغی و نبود هماهنگی در مدار زمین افزایش داده است.
به گزارش رکنا،یکی از ماهوارههای اینترنتی متعلق به شبکه « استارلینک » (Starlink) که توسط شرکت «اسپیسایکس» (SpaceX) مدیریت میشود، اخیراً توانسته از خطر برخورد با ماهوارهای چینی در مدار زمین اجتناب کند.
جزئیات پرتاب ماهواره چینی
این ماهواره چینی در تاریخ ۹ دسامبر، از پایگاه پرتاب ماهواره جیوکوان واقع در صحرای گُبی با استفاده از موشک «کینتیکا ۱» (Kinetica 1) به فضا ارسال شده است. شرکت اسپیسایکس از فاصله نزدیک این ماهواره با یکی از ماهوارههای استارلینک ابراز نگرانی کرده است. طبق اعلام این شرکت، فاصله میان این دو ماهواره بسیار کم بوده و به شرایط خطرناکی تبدیل شده است.
واکنش اسپیسایکس
«مایکل نیکولز» (Michael Nicolls)، معاون بخش مهندسی استارلینک، در حساب کاربری خود در پلتفرم ایکس نوشته است: «به نظر میرسد هیچ نوع هماهنگی و یا اقدامی برای هماهنگسازی در این موضوع انجام نشده است. این امر موجب شد که یکی از ماهوارههای استارلینک در ارتفاع ۵۶۰ کیلومتری مدار زمین، تا فاصله ۲۰۰ متر به این ماهواره نزدیک شود. بیشتر خطرات فعلی در فضا ناشی از نبود ارتباط هماهنگ میان اپراتورهای ماهواره است و این موضوع باید تغییر کند.»
مشخصات موشک کینتیکا ۱
کینتیکا ۱، یک موشک سوخت جامد به طول ۳۰ متر است که توسط شرکت «CAS Space» ساخته و مدیریت میشود. این شرکت که در گوانگژو مستقر است، در پاسخ به این اتفاق اعلام کرد به عنوان ارائهدهنده خدمات پرتاب، همه اقدامات لازم انجام شده است و در حال بررسی جزئیات دقیق این رویداد است.
شرکت CAS Space در حساب رسمی خود در پلتفرم ایکس چنین نوشته است: «گروه ما در حال همکاری برای دریافت اطلاعات بیشتر است. تمامی پرتابهای CAS Space از طریق سیستمهای آگاهی فضایی مبتنی بر زمین برنامهریزی میشوند تا از برخورد با ماهوارهها یا زبالههای فضایی شناختهشده جلوگیری شود. این فرآیند جزو الزامات اساسی ماست. تلاش برای بررسی و شفافسازی این حادثه همچنان ادامه دارد.»
ماهوارههای پرتابشده توسط چین
طبق گزارش چاینا دیلی، موشک کینتیکا ۱، تعدادی ماهواره برای مقاصد مختلف به فضا برده است. از جمله این ماهوارهها میتوان به شش ماهواره چندمنظوره برای چین، یک ماهواره رصد زمین متعلق به امارات متحده عربی، یک ماهواره علمی برای مصر و یک ماهواره آموزشی برای نپال اشاره کرد. با این حال، در گزارشهای ثبتشده توسط نیکولز مشخص نشده است که کدام یک از این ماهوارهها با ماهواره استارلینک به طور خطرناکی نزدیک شده است.
ضرورت افزایش هماهنگی در مدار زمین
موضوع هماهنگی میان اپراتورهای ماهوارهای، روزبهروز اهمیت بیشتری پیدا میکند، چرا که مدار زمین با افزایش چشمگیر تعداد ماهوارهها بسیار شلوغتر از گذشته شده است. برای مثال، در سال ۲۰۲۰، کمتر از ۳۴۰۰ ماهواره کاربردی به دور زمین در حال گردش بودند. اما تنها پنج سال بعد، این تعداد به حدود ۱۳ هزار فروند رسیده و هر روز بر تعداد ماهوارههای تازه پرتابشده افزوده میشود.
بخش قابلتوجهی از این ماهوارهها متعلق به اسپیسایکس هستند. این شرکت در حال حاضر مدیریت حدود ۹۳۰۰ ماهواره استارلینک را به عهده دارد که از میان این تعداد، بیش از ۳۰۰۰ ماهواره تنها در سال جاری به مدار ارسال شدهاند.
تدابیر اجتناب از برخورد اسپیسایکس
ماهوارههای استارلینک از قابلیت اجتناب خودکار از برخورد برخوردار هستند. این ماهوارهها با استفاده از دادههای ردیابی موجود، از پیش وقوع برخوردهای احتمالی پیشگیری کرده و مسیر خود را تغییر میدهند. تنها در شش ماه ابتدایی سال ۲۰۲۵، ماهوارههای استارلینک حدود ۱۴۵ هزار مانور جلوگیری از برخورد انجام دادند. این به طور میانگین معادل چهار مانور در هر ماه به ازای هر ماهواره است.
با این حال، تمامی ماهوارهها این قابلیت را ندارند و همانطور که نیکولز اشاره کرده است، حتی ماهوارههای پیشرفته مانند استارلینک نیز ممکن است در برابر ماهوارههایی که دادههای مسیر خود را منتشر نمیکنند، دچار غافلگیری شوند.
سندرم کسلر؛ خطری برای مدار زمین
حتی برخوردی جزئی میان دو ماهواره یا قطعات زباله فضایی موجود در مدار زمین میتواند سبب ایجاد ابری از زبالهها شود که خطر برخوردهای بیشتر را به همراه دارد. این سناریوی خطرناک با نام «سندرم کسلر» (Kessler syndrome) شناخته میشود و میتواند سبب ایجاد زنجیرهای از برخوردها شود که عملکرد ماهوارهها را در بخشهایی از مدار زمین به شدت محدود و دشوار میکند.
ارسال نظر