11 دسامبر؛ روز جهانی کوهستان و اهمیت حفاظت از منابع طبیعی

به گزارش رکنا، کوهستان‌ها سرچشمه اصلی رودهای عظیم و منبع نیمی از آب‌های شیرین جهان به شمار می‌روند. این مناطق همچنین محل زیست بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری کمیاب و پناهگاه بی‌نظیر برای گونه‌هایی هستند که در دشت‌ها نابود شده‌اند.

تاریخچه نامگذاری روز جهانی کوهستان

پس از اختصاص سال 2002 به عنوان سال بین‌المللی کوه‌ها، در پنجاه و هفتمین جلسه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ژانویه 2003، روز 11 دسامبر برابر با 20 آذر به نام روز جهانی کوهستان نام‌گذاری شد. سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) مسئولیت مرتبط با هماهنگی این روز را در سطح دنیا بر عهده گرفت. فائو هر سال با تعیین یک شعار مشخص از کشورهای دارای مناطق کوهستانی و اعضای مشارکت برای کوه‌ها (MP) دعوت می‌کند تا از طریق برگزاری گردهمایی‌ها، برنامه‌های کوهنوردی و مراسم ویژه، این روز مهم را گرامی‌ بدارند و بر اهمیت کوهستان تاکید کنند.

نماد روز جهانی کوهستان

نماد روز جهانی کوهستان از سه مثلث متساوی‌الاضلاع تشکیل شده که کنار یکدیگر قرار دارند. الماس آبی که بالای مثلث سمت چپ قرار دارد نشان‌دهنده یخ و برف قله‌ها است و اهمیت مقابله با گرمایش زمین را یادآوری می‌کند. دایره نارنجی در مثلث وسط، منابع طبیعی استخراج شده از کوه‌ها را نمایان می‌سازد. مثلث کوچک سبز رنگ در بخش پایینی مثلث سمت راست نیز نشان‌دهنده سرسبزی و محصولات کشاورزی رشد یافته در دامنه کوه‌ها می‌باشد.

اهمیت کوه‌ها

کوه‌ها علاوه بر این که تامین‌کننده اصلی آب‌های شیرین و سرچشمه رودخانه‌های بزرگ هستند، زیستگاه بی‌نظیر گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری و محل امن برای گونه‌هایی است که در سایر مناطق نابود شده‌اند. کوهستان‌ها با چشم‌اندازی دل‌انگیز و هوای پاکیزه به عنوان یک محیط مناسب برای پیاده‌روی و فعالیت‌های ورزشی مورد توجه قرار می‌گیرند.

عوامل تخریب کوهستان

چند عامل اصلی تخریب محیط‌های کوهستانی عبارتند از چرای بی‌رویه دام، ساخت‌وساز، فعالیت‌های معدنی، احداث جاده، گردشگری نامناسب، چیدن گیاهان، نوشتن یادگاری و انباشت زباله.

سرچشمۀ همۀ رودهای بزرگ و منشا نیمی از آب‌ های شیرین جهان، کوهستان است.

وظیفه کوهنوردان در حفاظت از کوهستان

کوهنوردان، حتی اگر شخصاً نقشی در تخریب کوهستان نداشته باشند، به دلیل تعلق خاطرشان به طبیعت باید در قبال کاهش آسیب‌های زیست‌محیطی احساس مسئولیت کنند. نکات زیر می‌تواند به حفاظت بهتر کمک کند:

√ برخورد مسئولانه برای حفاظت از طبیعت جهت بهره‌مندی نسل‌های آینده.
√ پرهیز از اجرای برنامه‌های گروهی حجیم که فشار زیادی بر محیط وارد می‌کنند.
√ نظارت بر رفتارهای نادرست افراد و اطلاع‌رسانی محترمانه به آنان.
√ تهیه گزارش از فعالیت‌های تخریبی در کوهستان و انتشار آن در رسانه‌ها یا اطلاع‌دادن به سازمان‌های مسئول.

√ پیشنهاد ساخت خانه‌های کوهنوردی در شهرها به جای پناهگاه‌های کوهستانی.
√ مشارکت فعال در سازمان‌های زیست‌محیطی و مناسبت‌هایی همچون روز پاک‌سازی کوهستان، روز جهانی زمین پاک و روز ملی دماوند.
√ گسترش فرهنگ طبیعت‌گردی پاک و رعایت اصول زیست‌محیطی.