علائم و علل کرونای تیغی؛ بیماری مرموز جدید را بشناسید

به گزارش رکنا،از زمان ظهور ویروس SARS-CoV-2 ، عامل اصلی بیماری کووید-۱۹ ، در اواخر سال ۲۰۱۹، این ویروس به طور مداوم در حال تغییر و جهش بوده و گونه‌های جدیدی ایجاد کرده است. یکی از تازه‌ترین این گونه‌ها که به نام NB.1.8.1 یا به صورت غیررسمی "Nimbus" شناخته می‌شود، در سال ۲۰۲۵ شتابان در حال گسترش است. این گونه که از شاخه Omicron منشأ گرفته، در ابتدا در سال ۲۰۲۴ شناسایی و معرفی شد و اکنون بیش از ۳۰ درصد موارد کووید-۱۹ در ایالات متحده را به خود اختصاص داده است.

 شواهدی از ورود این سویه به ایران و کشورهای همسایه در خاورمیانه مشاهده شده است و آن را با نام "کرونای تیغی" توصیف می‌کنند. علت این نام‌گذاری ویژگی خاص این واریانت در ایجاد گلودرد شدید است که شبیه برخورد با تیغ توصیف می‌شود. مقاله پیش‌رو بر پایه داده‌های علمی، از جمله گزارش‌های سازمان جهانی بهداشت (WHO )و مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC )، به بررسی این واریانت جدید می‌پردازد.

کرونای تیغی چیست؟

ویروس SARS-CoV-2 ، یک RNA ویروس از خانواده Coronaviridae است و با کمک پروتئین‌های اسپایک خود به گیرنده‌های ACE2 در سلول‌های انسانی متصل می‌شود. جهش‌های مختلف این ویروس، از جمله NB.1.8.1 ، عمدتاً در ژن اسپایک رخ داده و باعث افزایش توانایی آلوده‌سازی مجاری تنفسی می‌شود. این جهش‌ها مانند R346T و F490S باعث گسترش سریع‌تر ویروس شده‌اند، اما شدت بیماری را به طور قابل توجهی افزایش نداده‌اند.

بر اساس آمار ارائه‌شده از سوی WHO در ماه می ۲۰۲۵، گونه NB.1.8.1 حدود ۱۱ درصد از نمونه‌های جهش‌یافته در سطح جهان را تشکیل داده و بیشترین شیوع را در مناطق آسیا و مدیترانه داشته است.

این واریانت که از خانواده Omicron مشتق شده است، تمایل بیشتری به آلوده کردن سلول‌های Oropharynx (پشت دهان و گلو) دارد و همین موضوع باعث ایجاد علائم شدیدی در دستگاه تنفسی فوقانی شده است. به‌ویژه، مطالعات نشان داده که ۷۰ درصد بیماران مبتلا به Omicron گلودرد را تجربه می‌کنند که نشانه‌ای مشخص از فعالیت گونه NB.1.8.1 است.

علائم کرونای تیغی

علائم مرتبط با گونه NB.1.8.1 مشابه دیگر گونه‌های Omicron است، اما مشخصه اصلی آن، گلودرد شدید با نام "گلودرد تیغی" است. این علامت برجسته طوری توصیف می‌شود که گویا بیماری، گلو را با تیغ یا شیشه خراش داده است. این علامت معمولاً در روزهای ابتدایی بروز می‌کند و اغلب با بلع بسیار دردناک همراه است. علائم رایج دیگر شامل موارد زیر است:

• تب و لرز: افزایش دمای بدن تا ۳۸ یا حتی ۳۹ درجه سانتی‌گراد همراه با احساس سرما.
• سرفه و آبریزش بینی: این علائم شبیه به سرماخوردگی بوده و با سرفه خشک یا خلط‌دار همراه است.
• خستگی و درد عضلانی: احساس ضعف عمومی در کنار درد و کوفتگی در بخش‌های مختلف بدن.
• از دست دادن حس بویایی و چشایی: اگرچه کمتر شایع است، اما همچنان ممکن است رخ دهد.
• علائم گوارشی: مانند تهوع، استفراغ یا اسهال که به خصوص در کودکان رایج‌تر است.

علت "گلودرد تیغی" التهاب بسیار شدید مخاط گلو است که به دنبال آلوده شدن مستقیم سلول‌های اپیتلیال گلو توسط ویروس و فعال شدن پاسخ ایمنی التهابی رخ می‌دهد. تست‌های PCR یا آنتی‌ژن برای تأیید بیماری ضروری هستند.

روش‌های پیشگیری و مدیریت

برای جلوگیری از ابتلا، واکسیناسیون جدید و به‌روز، مانند دوزهای تقویت‌کننده سال ۲۰۲۵، توصیه می‌شود. استفاده از ماسک N95 در مکان‌های شلوغ، رعایت فاصله اجتماعی و تهویه مناسب از ابزارهای مؤثر در کاهش شیوع بیماری هستند. برای مدیریت علائم، استفاده از داروهای ضدالتهابی مثل ایبوپروفن ، غرغره آب‌نمک و مصرف مایعات گرم پیشنهاد می‌شود. استفاده از آنتی‌بیوتیک تنها در صورت وجود عفونت ثانویه مجاز است.

کرونای تیغی نشان می‌دهد که کروناویروس همچنان به عنوان یک تهدید جدی باقی مانده است. اطمینان از نظارت بر جهش‌های ویروس و افزایش آگاهی عمومی می‌تواند به کنترل این بیماری کمک کند.