کشف یک سیاره شگفت‌ انگیز در همسایگی خورشید

سیاره‌ای در منطقه قابل سکونت

این سیاره جدید، که به صورت احتمالی با نام آلفا قنطورس Ab شناخته می‌شود، در منطقه‌ای موسوم به "منطقه قابل سکونت" ستاره قرار گرفته است. متخصصان معتقدند که در این منطقه ممکن است آب مایع جریان داشته باشد، چیزی که برای حیات بسیار اهمیت دارد. این کشف می‌تواند دریچه‌ای نو به بررسی و یافتن مکان‌های جدید برای زندگی باز کند.

انیکت سانگی، اخترفیزیکدان، در این باره گفته است: «سیاره‌ای که در تصاویر جیمز وب مشاهده شده، می‌تواند نقطه عطفی در مطالعات سیارات فراخورشیدی باشد. این سیاره به ستاره خود بسیار نزدیک‌تر از هر سیاره دیگری که تاکنون مستقیم بررسی شده، قرار دارد و از لحاظ دما و سن شباهت‌های بسیاری به سیارات عظیم منظومه شمسی دارد. همچنین، این سیاره نزدیک‌ترین جسم قابل تحقیق به زمین است.»

سیستم آلفا قنطورس؛ نزدیک‌ترین ستاره به زمین

سیستم آلفا قنطورس تنها حدود ۴ سال نوری با زمین فاصله دارد و شامل سه ستاره است: آلفا قنطورس A و B، که یک جفت دوگانه هستند، و پروکسیما قنطورس، یک ستاره کوتوله قرمز. اگرچه چندین سیاره در مدار پروکسیما قنطورس شناخته شده‌اند، اما ناپایداری ستاره‌های کوتوله قرمز باعث می‌شود که این سیارات کمتر مناسب برای سکونت باشند.

مدیر موسسه علوم سیارات فراخورشیدی ناسا، چارلز بایشمن، در مورد اهمیت این سیستم گفته است: «نزدیکی آلفا قنطورس به زمین، فرصت بی‌سابقه‌ای برای مطالعه سپیده‌دم جهان‌های دیگر فراهم می‌کند. اما این سیستم ستاره‌ای بسیار درخشان است و حرکت سریع دارد، چیزی که بررسی آن را حتی با قدرتمندترین تلسکوپ‌ها دشوار می‌کند.»

معمای سیاره ناپدید شده

در سال ۲۰۲۱، نشانه‌هایی از وجود یک سیاره در مدار آلفا قنطورس A به دست آمد؛ اما در رصدهای بعدی، دیگر خبری از آن نبود. دانشمندان با استفاده از شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای احتمالات مختلف را بررسی کردند و به این نتیجه رسیدند که ممکن است این سیاره در حالتی باشد که به دلیل نزدیکی بیش از حد به ستاره و نور شدید آن، دیده نشود. این نتایج احتمال وجود آلفا قنطورس Ab را قوت می‌بخشد.

ویژگی‌های خاص و احتمال وجود حیات

این سیاره احتمالی دارای شعاعی بین ۱ تا ۱.۱ برابر مشتری و جرمی حدود ۹۰ تا ۱۵۰ برابر زمین است. در فاصله‌ای معادل دو برابر فاصله زمین تا خورشید قرار گرفته و در منطقه قابل سکونت موقعیت دارد. هر چند که احتمال وجود حیات مستقیم در سطح این سیاره کم به نظر می‌رسد، اما ممکن است قمرهای آن شرایط مناسبی برای سکونت داشته باشند، همان‌طور که در مورد قمرهای زحل و مشتری در منظومه شمسی تصور می‌شود.

گام‌های بعدی در تحقیقات فضایی

برای تایید نهایی وجود این سیاره و بررسی چگونگی شکل‌گیری آن در چنین محیط پیچیده‌ای، دانشمندان نیاز به تحقیقات بیشتر و ابزار پیشرفته‌تری دارند. سانگی در این باره می‌گوید: «مطالعه چنین سیاره‌ای نه تنها به درک روند شکل‌گیری سیارات در سیستم‌های چندستاره‌ای کمک می‌کند، بلکه چشم‌اندازهای جدیدی برای کشف جهان‌های فراخورشیدی فراهم می‌آورد.»