روزی به نام روز رسانه‌های اجتماعی

به گزارش رکنا از اصفهان، دهه 1960، پایه‌های نخستین اینترنت شکل گرفت و در اواخر قرن بیستم آنچه به عنوان رسانه‌های اجتماعی می‌شناسیم شروع به توسعه کرد تا جایی که دیگر همه جا را به تسخیر خود درآورد و توانست علاوه بر افراد کم کم مورد بهره‌برداری مشاغل نیز قرار گیرد.

تولد رسانه‌های اجتماعی نه به ظهور مای اسپیس در سال 2005 می‌شود و نه حتی پیش از آن به ظهور فریندستر در سال 2003،  بلکه رسانه‌های اجتماعی ریشه در 15 سال پیش از آن یعنی 24 ماه می سال 1844 میلادی دارند؛ زمانی که ساموئل مورس از طریق تلگراف پیامی از بالتیمور به واشنگتن ارسال کرد و از آن روز سرنوشت ساز، شبکه وسیعی از اپراتورهای تلگراف با استفاده از نقطه و خط توانستند با یکدیگر ارتیاط برقرار کنند.

در حالیکه مفهوم رسانه‌های اجتماعی با ساموئل مورس آغاز شد، اما تا سال 1980 و تا زمان اختراع تار جهان گستر و محبوبیت آن در سراسر جهان، چنین رسانه‌ای و ماهیت آن ناشناخته ماند. با اختراع اینترنت و رشد آن، رسانه‌های اجتماعی به عنوان یکی از قابلیت‌های فعال بر بستر این اختراع، اشکال مختلفی به خود گرفتند و مفهوم سازی شبکه‌های اجتماعی بیش از پیش در جامعه مدرن فراگیر شد. 

مریام وبستر این نوع رسانه‌ها را به عنوان « اشکال ارتباط الکترونیکی که از طریق آن کاربران از ارتباطات آنلاین برای اشتراک‌گذاری اطلاعات، ایده‌ها، پیام‌های شخصی و دیگر محتواها بهره می‌برند» تعریف می‌کند که سال‌هاست به عنوان جزء جدایی ناپذیر زندگی همه انسان‌ها و ناجی دنیا تبدیل شده‌اند.

فیس بوک، توییتر، گوگل پلاس، اینستاگرام، لینکداین، تا سال‎ها قبل حتی نام آنها هم شنیده نشده بود اما امروزه بسیاری از مردم نمی‌توانند زندگی خود را بدون وجود چنین پلت‌فرم‌هایی تصور کنند. این رسانه‌ها صدایی به مردم داده و فرصت‌های متعددی را برای آنها فراهم کرده است. ما در رسانه‌‌های اجتماعی زندگی می‌کنیم، فعالیت‌های روزانه خود را مستند می‌کنیم، نظرات خود را با دیگران به اشتراک می‌گذاریم، استعدادها وتوانمندی‌های خود را در معرض دید دیگران قرار می‌دهیم، از اخبار و اطلاعات دنیا آگاه می‌شویم، با دیگران پیوندها و شبکه‌های حرفه‌ای، شغلی و دوستی ایجاد می‎کنیم، از آنها برای ارتباط با مشتری و فروش محصولات و خدمات خود استفاده می‌کنیم، رویدادهای بزرگ جهانی را رصد می‌کنیم و به طور کلی دنیایی از امکانات و قدرت در اختیار ما قرار می‌دهند. رسانه‌های اجتماعی می‌توانند روشی خارق العاده برای تعامل با دیگران، به اشتراک گذاری اطلاعات و بسیج مردم برای اقدام به عمل باشند.

30 ژوئن سال 2010، وب سایت محبوب Mashable که در آن زمان یک پورتال تکنولوژی و یک رسانه اجتماعی بسیار محبوب بود، تصمیم گرفت تا به منظور راهی برای شناخت و تجلیل از تأثیر رسانه‌های اجتماعی بر ارتباطات جهانی، روزی را به نام روز جهانی رسانه‌های اجتماعی نامگذاری کند. درحالی که امروز می‌توانیم ادعا کنیم که هر روز، روز رسانه‌های اجتماعی است اما اختصاص یک روز مشخص به ما اجازه می‌هد تا در مورد تغییرات حاصل از انقلاب دیجیتال بیشتر تأمل کنیم.

امروزه رسانه‌های اجتماعی همه جا هستند و این فقط مختص فیس بوک، توییتر، اینستاگرام و لینکداین اسنپ چت و پینترست و ده ها رسانه دیگر نیست. برخی نوع‎های جدید این رسانه‎ها ظهور پیدا می‌کنند و قدیمی‎ها ناپدید می‌شوند، برخی برای همه هستند و برخی برای کاربرانی خاص و یا کاربردی خاص. رسانه‎های اجتماعی در دنیایی به نام دنیای مجازی موجودیت یافتند تا به ما در سازماندهی رویدادهای زندگی واقعی کمک کنند.

معصومه رشیدی

پژوهشگر رسانه