تهدید امنیت کشور با بحران آب / در مسئله آب هرگونه نگاه قومی و محدود به مرزهای استانی محکوم به شکست است + فیلم

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، وجود بحران آب در ایران همچنین منجر به تشدید بسیاری از آسیب های زیست محیطی از جمله پدیده ریزگردها و فرونشست زمین شده است. البته بحران آب ایران لاینحل نیست و می‌توان با اجرای برخی راهکارها در بلند مدت این مشکل را حل و فصل کرد که لازمه آن فاصله گرفتن از نگاه‌های قومیتی است که باعث شده نسبت به هر مسئله‌ای واکنش منفی نشان دهیم. کمااینکه اینکه شاهد هستیم هر زمان که بحث انتقال آب به اصفهان می‌شود یک موجی علیه این استان توسط دو استان دیگر صورت می‌گیرد که در بعضی از موارد حق نیز با آنها بوده اما مشکل اصلی آنجا است که مسائل را باید در به صورت ملی دید و برنامه داشت.

حامد یزدیان عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان، در گفت‌وگو با خبرنگار رکنا، درباره این مسئله که بحران آب روز به روز مشکلات بیشتری را به وجود آورده است که می‌تواند امنیت ملی کشور را به خطر بیاندازد اظهار کرد: در مسئله آب هرگونه نگاه منطقه ای، قومی و محدود به مرزهای استانی محکوم به شکست است. بنابراین باید به موضوع آب، نگاه ملی داشته باشیم.  کمااینکه ما نیز نقدهایی به مسئله آب داریم که فقط موضوع مربوط به آب نیست بلکه مرتبط با مردم است که توسط دولت های مختلف نادیده گرفته می‌شود.

او ادامه می‌دهد: وقتی در یک استان، آب شرب پایدار، مردم منطقه‌ای تامین نشده باشد در حالی که از نزدیکی آن منطقه رودی نیز عبور کرده باشد، طبیعی است که مردم آن استان  اعتراض داشته باشند فلذا یکی از اولویت‌های حاکمیت باید این باشد که در تامین آب شرب به همه جای کشور عادلانه نگاه کند. چه بسا، ما استان‌هایی داریم که سرانه آب آنها خیلی زیاد است اما بعضی از روستاهای آن استان با مشکل تامین آب شرب مواجه هستند. البته اینکه عامدانه یا سهوی بوده است را قضاوت نمی‌کنم.

یزدیان تاکید کرد: وظیفه حاکمیت این است که در تامین آب شرب سالم، تامین شبکه فاضلاب، بهداشت، آموزش و اشتغال اقداماتی را انجام دهد و به چالش‌های اجتماعی نیز پاسخگو باشد.

استاد دانشگاه اصفهان در پاسخ به این مسئله که فعالین محیط زیستی در چهارمحال و بختیاری و خوزستان معتقد هستند که اصفهان از خشکی زاینده رود استفاده می‌کند تا سهم آب بیشتری بدست بیاورد گفت: نمی توان این موضوعات را قضاوت کرد و ابتدا باید حرف‌ها را شنید تا متناسب به آن پاسخ داد اما باید تاکید کنم که سهم پروژه‌های انتقال آب در مجموع آبی که در حوزه کارون وجود دارد، قابل بررسی است. حوزه‌ای که حدود ۲۰ الی ۳۰ میلیارد متر مکعب آب دارد فقط ۵۰۰ الی ۶۰۰ میلیون متر مکعب و در صورتی که تمام طرح‌های انتقال آب اجرایی شوند ۸۰۰ میلیون متر مکعب می‌خواهد در سال منتقل کند تاثیر بیشتری روی محیط زیست می‌گذارد یا سد‌هایی که رژیم طبیعی رودخانه ها را بهم زده و توسعه ۱۰۰ درصد کشاورزی داشته است؟  

او ادامه می‌دهد: همه این موضوعات قابل بررسی هستند یعنی ما نباید تحت تاثیر بحث‌های احساسی و غیر واقعی شویم و فکر میکنم که این‌ موضوعات باید در یک فضای منطقی به بحث گذاشته شود. یعنی آنچه که مربوط به بحث انتقال آب است به حساب و کتاب بررسی شود.

یزدیان تاکید کرد: آنچه که در فلات مرکزی ایران طی سالیان گذشته رخ داده است این بوده که پنج الی 6 میلیون نفر به واسطه رودخانه زاینده رودی که وجود داشته است، از استان های اطراف به اصفهان مهاجرت کرده اند که نرخ آن فقط برای همین استان‌هایی که چالش های آبی با اصفهان داشته اند حدود یک میلیون نفر بوده است. اگر همین مهاجرت ها و نیازهایشان در زمینه آب را بررسی کنید، سالانه باید یک میلیارد متر مکعب بابت سهم آب مورد نیاز همین افراد که به این حوزه آمده اند، انتقال شود.

این عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان با بیان اینکه بهترین راه و تنها ترین راه ما انتقال آب نیست خاطر نشان کرد: اشتباهاتی از سوی حاکمیت بوده که حتما باید مدنظر قرار بگیرد. همچنین باید الگوی مصرف رعایت یا حتی مهاجرت‌ها نیز کنترل و مدیریت شود. صنایعی نیز در استان اصفهان شکل گرفته است که با وجود منافع و فواید  ملی آنها، تنها آلایندگی و آلودگی آنها برای مردم اصفهان است. 

او ادامه می دهد: حرف اصلی ما این است که کلا ما باید در مدل‌های تصمیم گیری و اجرای پروژه‌ها از حضور همه ذی نفعان استفاده کنیم تا چالش‌های موجود کم تر خود را نشان دهند. خیلی از اعتراضات آبی به دلیل عدم شفافیت ها است چرا که ما نخواستیم منافع مردم منطقه را ببینیم.

یزدیان در پایان با بیان اینکه عده‌ای از اختلافات قومی و قبیله‌ای در جهت منافع خود استفاده می‌کنند. تشریح کرد: استان‌های که در حوزه زاینده رود ذینفع هست باید مراقب این افراد باشند. کمااینکه از نظر تاریخی روابط خیلی خوبی میان استان‌های اطراف اصفهان صورت گرفته است که میتواند به شدت کمک کند.