بیش از 90 درصد زباله گردهای تهران کودکان افغانستانی هستند

با وجود این که هیچ آمار دقیقی از تعداد کودکان زباله گرد در سطح کشور وجود ندارد، اما اخیرا آمارهای مختلفی از تعداد کودکان زباله گرد در شهر و استان تهران ارائه شده است؛ به نحوی که خرداد امسال، امین شاهرخی، مدیرکل بهزیستی استان تهران از وجود 4 هزار نفر از کودکان زباله گرد در سطح استان خبر داد، اما در همان خرداد 1400، محمد رضا جوادی یگانه، معاون اجتماعی و فرهنگی وقت شهرداری تهران تعداد کودکان زباله گرد صرفا در شهر تهران را حدود 4 هزار نفر اعلام کرد. این در حالی است که فرشید یزدانی، مدیرعامل وقت انجمن حمایت از حقوق کودکان در خرداد 98 تعداد کودکان زباله گرد در تهران را حدود 4 هزار و 700 نفر اعلام کرده بود و حالا هم سعید شرف دوست، معاون حمایت های اجتماعی سازمان رفاه، خدمات و مشارکت های اجتماعی شهرداری تهران در گفت و گو با رکنا از افزایش آمار کودکان زباله گرد تهران در ماه های اخیر خبر می دهد.

افزایش آسیب های اجتماعی تهران با رشد آمار بیکاری در دوره کرونا

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، کرونا، تحریم ها و سوء مدیریت ها در سال های اخیر دست به دست هم داده و شرایط معیشتی بسیاری از خانوارهای ایرانی را دشوار کرده است. افزایش سطح آسیب های اجتماعی نیز از جمله ثمره های نامیمون دشوار شدن وضعیت معیشتی در چند سال گذشته بوده است و در این میان تهران هم به عنوان پایتخت آسیب های اجتماعی کشور شاهد افزایش آمار معتادان، کارتن خواب ها، کودکان کار، زباله گردها و ... بوده است؛ اگرچه که درباره هیچ کدام از این موارد، آمار دقیقی وجود ندارد، ولی بررسی های کارشناسان و اظهارات مسئولان همگی از تشدید آسیب های اجتماعی سراسر کشور بخصوص تهران در دوره شیوع کرونا حکایت دارد.

تهران در سال های اخیر نه تنها شاهد افزایش سطح آسیب های اجتماعی در میان شهروندان خود بوده، بلکه به عنوان پایتخت و بزرگترین شهر کشور، میزبان افراد آسیب دیده از شهرهای دیگر نیز بوده است و در این میان حتی معضلات کشورهای همسایه بخصوص افزایش موج مهاجرت افغانستانی ها به ایران با تشدید تنش ها و روی کار آمدن طالبان در این کشور، به رشد سطح آسیب های اجتماعی در پایتخت ایران دامن زده است.

در چنین شرایطی، سوال مهم این است که شهرداری تهران به عنوان یکی از اصلی ترین نهادها در مدیریت آسیب های اجتماعی تهران، چه برنامه ای برای مقابله با افزایش میزان این آسیب ها در پایتخت داشته است؟

این سوال را با سعید شرف دوست، معاون حمایت های اجتماعی سازمان رفاه، خدمات و مشارکت های اجتماعی شهرداری تهران در ماین گذاشتیم و او نیز در پاسخ به رکنا گفت: شیوع بیماری کرونا باعث شد که بسیاری از کارگران و حتی صاحبان کسب و کارها در سراسر کشور، شغل خود را از دست بدهند و در چنین شرایطی، بسیاری از بیکارشدگان شهرهای دیگر ناچار شدند که برای یافتن شغل به تهران مراجعه کنند.

رشد آمار حاشیه نشینی در تهران در 2 سال گذشته

این مقام مسئول در شهرداری تهران با اشاره به افزایش آمار حاشیه نشینی در تهران در دوره شیوع کرونا عنوان کرد: متاسفانه بسیاری از افرادی که در دوره کرونایی کشور از شهرهای دیگر به پایتخت آمده اند، ناچار شده اند که در سکونتگاه های غیررسمی حاشیه پایتخت ساکن شوند و همین مساله از جمله عوامل افزایش میزان آسیب های اجتماعی تهران در دو سال گذشته بوده است.

وی درباره اقدامات شهرداری تهران برای مدیریت رشد حاشیه نشینی در پایتخت در دو سال گذشته توضیح داد: ما در این دو سال تلاش کردیم با مشارکت نهادهای حاکمیتی مختلف و البته سازمان های مردم نهاد، در جهت کاهش چالش ها و آسیب های اجتماعی شهر تهران گام های مختلفی را برداریم.

افزایش ملموس تعداد افراد آسیب دیده تهران در دوره کرونا

شرف دوست با بیان این که هیچ آمار موثقی از میزان افزایش تعداد مردان، زنان و کودکان آسیب دیده در تهران در دو سال گذشته وجود ندارد، اظهار داشت: ما نمی توانیم به صورت دقیق بیان کنیم که تعداد کودکان، زنان یا مردان آسیب دیده پایتخت در دوره کرونا دقیقا چقدر افزایش یافته است، اما با توجه به بررسی های میدانی که از سطح شهر داریم، می توانیم تایید کنیم که قطعا افزایش تعداد افراد آسیب دیده در تهران در دوره کرونا ملموس بوده است.

معاون حمایت های اجتماعی سازمان رفاه و خدمات شهرداری تهران ادامه داد: متاسفانه در دو سال گذشته شاهد آن هستیم که تعداد کودکان کار و خیابان افزایش یافته و دشواری های معیشتی این دو سال باعث شده است که بخشی از خانواده هایی که شغل خود را از دست داده اند، به دستفروشی در معابر یا استفاده از کودکان خود برای کسب درآمد روی بیاورند.

بیشتر شدن حضور معتادان متجاهر در سطح شهر در ایام کرونایی

این مقام مسئول در شهرداری تهران با تاکید بر افزایش حضور معتادان متجاهر در سطح شهر در دوره کرونا گفت: از ابتدای شیوع کرونا در کشورمان، وزارت بهداشت بخشنامه ای را برای رعایت پروتکل های بهداشتی در تمام دستگاه های متولی امور بی خانمان ها و معتادان صادر کرد. صدور این بخشنامه باعث شد که برخی مددسراها و مراکز کاهش آسیب دست به تعطیلی یا کاهش ظرفیت خود بزنند و همین مساله منجر به آن شد که حضور معتادان متجاهر در سطح شهر در دو سال گذشته بیشتر شود.

معاون حمایت های اجتماعی سازمان رفاه و خدمات شهرداری تهران ادامه داد: شهرداری تهران در دو سال گذشته نه تنها هیچ کدام از مراکز خود را تعطیل نکرد، بلکه تلاش کرد با رعایت پروتکل های بهداشتی، ظرفیت مراکز خود را افزایش دهد و خدمات خود را نیز به صورت 24 ساعته ارائه دهد تا معتادان متجاهر و کارتن خواب ها بتوانند هرچه بیشتر در مددسراها حضور داشته باشند و کمتر به سطح شهر بروند.

وی در ادامه تاکید کرد: در حدود دو سال گذشته که شاهد شیوع کرونا در کشورمان بوده ایم، ما در میان معتادان، کارتن خواب ها و سایر آسیب دیدگان اجتماعی که شهرداری تهران به امور آنها رسیدگی می کند، یا موارد ابتلا به کرونا مشاهده نکردیم، یا در صورت مشاهده مبتلایان به کرونا، توانستیم به سرعت به بیماری این افراد رسیدگی کنیم تا شیوع کرونا به یک اپیدمی در میان آسیب دیدگان اجتماعی شهر تهران تبدیل نشود.

بازگرداندن 400 آسیب دیده اجتماعی به دامان خانواده ها توسط شهرداری تهران

شرف دوست در توضیح بیشتر درباره برنامه های اجرایی شهرداری تهران برای کاهش آسیب های اجتماعی پایتخت در دوره کرونا گفت: با توجه به این که مسئولیت اصلی رسیدگی به امور بی خانمان ها در سطح شهر تهران با شهرداری است، ما تلاش کردیم خدمات تمام مددسراهای شهرداری تهران به صورت شبانه روزی ارائه شود تا تمام مددجویان بتوانند در صورت مراجعه به این مراکز در هر ساعتی از شبانه روز، خدمات رفاهی و مددکاری مناسبی دریافت کنند.

معاون حمایت های اجتماعی سازمان رفاه و خدمات شهرداری تهران با بیان این که اولویت این نهاد، حذف مددجویان از چرخه اعتیاد و بی خانمانی است، اظهار داشت: بازگرداندن افراد آسیب دیده اجتماعی به زندگی عادی خود، نیازمند طی زمانی مناسب و شکل گیری اعتمادی ویژه بین مددکاران و مددجویان است و ما در دو سال گذشته که خدمات مددکاری را به مددسراهای شهرداری تهران اضافه کرده ایم، توانسته ایم بیش از 400 نفر را به خانواده های خود بازگردانیم.

وی در ادامه تاکید کرد: ما در چرخه بازگرداندن افراد آسیب دیده به جامعه، تلاش کرده ایم تا اگر هر کدام از این افراد به درمان نیاز دارند، آنها را به مراکز درمانی از جمله مراکز ترک اعتیاد معرفی کنیم تا درمان های اولیه روی آنها انجام شود و بعد بتوانند با دریافت خدمات مددکاری، آماده بازگشت به خانواده خود شوند. بعد از بازگشت افراد به جامعه نیز ما تلاش می کنیم با پیگیری های موردی که توسط مددکاران شهرداری انجام می شود، از پناه بردن مجدد این افراد به دامان مواد مخدر جلوگیری کنیم.

افزایش حضور افغانستانی ها در تهران قابل انکار نیست

نکته دیگری که باید به آن توجه داشت، این است که بخش زیادی از آسیب دیدگان اجتماعی تهران بخصوص در حوزه کودکان را اتباع افغانستانی تشکیل می دهند. این در حالی است که در ماه های اخیر تشدید تنش ها در افغانستان و روی کار آمدن طالبان در این کشور، منجر به افزایش موج مهاجرت اتباع افغانستانی به کشورمان شده و در این میان سوال مهم این است که این مسائل چه تاثیری بر روند رشد آسیب های اجتماعی در کشورمان گذاشته است؟

شرف دوست در پاسخ به این سوال گفت: تاثیر دقیق افزایش مهاجرت ها بر رشد آسیب های اجتماعی در تهران را مسئولان نهادهای دیگر باید پاسخ دهند، اما می توان گفت شهرداری تهران به عنوان متولی اداره پایتخت ایران وظیفه دارد خدمات رفاهی و اجتماعی مناسبی را در اختیار تمام افرادی بگذارد که به صورت قانونی یا غیرقانونی به تهران مهاجرت کرده اند.

معاون حمایت های اجتماعی سازمان رفاه و خدمات شهرداری تهران ادامه داد: افزایش حضور افغانستانی ها در تهران در ماه های اخیر قابل انکار نیست، ولی نمی توان گفت که تشدید حضور اتباع افغانستانی از کوچک و بزرگ در پایتخت، لزوما باعث رشد آسیب ها و چالش های اجتماعی در شهر تهران خواهد شد.

وی در ادامه تاکید کرد: شهرداری تهران تلاش می کند که در صورت تداوم حضور مهاجران افغانستانی در تهران، با دریافت خدمات حمایتی از دستگاه های مختلف، مانع بروز چالش برای این مهاجران و همچنین شهروندان تهرانی شود.

رشد آمار کودکان زباله گرد افغانستانی در تهران در ماه های اخیر

شرف دوست در بخش دیگری از صحبت هایش با تایید افزایش تعداد کودکان زباله گرد افغانستانی در پایتخت در چند ماه گذشته گفت: روند حضور کودکان زباله گرد افغانستانی در تهران از سال های قبل نیز وجود داشت و بیش از 90 درصد از زباله گردهای شهر تهران، کودکان افغانستانی هستند و در ماه های اخیر نیز تعداد این کودکان بیشتر شده است.

وی در پایان تصریح کرد: با برنامه ریزی هایی که مسئولان جدید مدیریت شهری تهران انجام داده اند، ما تلاش می کنیم که ضمن ارائه آموزش به عموم شهروندان تهرانی برای تفکیک پسماند از مبدا، با تعریف بسته های حمایتی ویژه برای کودکان زباله گرد، مانع زباله گردی کودکان شویم و با کمک سازمان های مردم نهاد، برنامه های آموزشی مختلفی را برای کودکان زباله گرد تعریف کنیم تا از چرخه زباله گردی حذف شوند.