چابکسازی حکمرانی به ناکارآمدی مزمن انجامیده است/ از ادغام تا تفکیک؛ سردرگمی ساختاری در وزارت آموزش‌وپرورش

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، ابراهیم سحرخیز، معاون پیشین وزارت آموزش و پرورش در گفت و گو با رکنا گفت: از  ۱۲ مرداد ۱۳۶۸،  با روی کار آمدن دولت سازندگی تاکنون، یعنی مروری بر کارنامه بیش از ۳۶ سال حکمرانی در ایران، نشان می دهد مصوباتی با هدف چابکسازی ساختار حکمرانی یا یکپارچه سازی نظام تصمیم گیری در کشور،  پاسخگو و همسو شدن آن با نیازهای واقعی جامعه، ارتقاء بهره‌وری در نظام اداری، کاهش اتلاف منابع و تقویت کارآمدی، در عمل راه به جایی نبرده است. گویی، به جای هرس درست، به جا و به هنگام، تنها ادای باغبانی را در آورده ایم که به دلیل آشنا نبودن با باغداری حرفه ای یا برخی از ناگفته ها و ملاحظات دستوری، تابوها و پرهیزه ها، هر از گاهی ناچار به تکرار آزمون و خطایی شده است که میوه امروز آن، همین ساختاری است که مشاهده می شود.

وی در ادامه افزود: ملوک الطوایفی، شلخته و فشل، رابطه سالار و چاپلوس پرور، کمال گرا اما ناکارآمد و بی عمل،  محلی برای آمد و شد مدیران آسانسوری، دولتمردانی پیر، خسته، بی انگیزه و اغلب با کارنامه ای روفوزه، با عناوینی چون دکتر یا مهندس در کنار اسامی اما بیشتر کم سواد و بی تخصص که بالا آمدنشان اغلب، مرهون بزنگاه های انتخاباتی، سیاسی است تا رقابت، لیاقت و جربزه های شخصی. مثلا یکی از جاهایی که با همین بهانه، همزمان با روی کارآمدن دولت ها، ساختار و سازمان ماتریسی آن مدام دستخوش تغییر و دگرگونی های ‌سطحی، زودگذر یا روبنایی شده است اما هر بار از رسیدن به اهداف و نتایج کلیدی قصد شده بازمانده است آموزش و پرورش است.

سحرخیز تاکید کرد: جالب آنجاست که این چرخه تغییر، از میان حالت ها یا گزینه های ممکن برای انتخاب، در چهل سال اخیر، به تناوب زمانی، تنها به دو ماتریسی اکتفا کرده است که توفیر محسوسی در حال و روز آموزش و پرورش نداشته است.  چیدمان چنین ماتریسی برای جانمایی افراد، بیشتر به میزان گرانش و قرابت آنها بستگی دارد. به عنوان مثال تا همین دیروز، هزار عذر و بهانه می آوردند که «اداره کل امور اداری و پرسنلی»، یک اداره کل یا دفتر هم برایش زیادی است که آن هم باید لاجرم، طفیلی معاونت برنامه ریزی و توسعه منابع آموزش و پرورش باشد اما حالا همان افراد ناکارآمد، با چراغ سبز این و آن، لابد با ارائه پیش نویسی از یک دفاع بالا بلند، اراده کرده اند این دفتر علاوه بر ارتقا و ملقب شدن به القابی مثل «مرکز برنامه ریزی منابع انسانی و امور اداری» با مشتق یا منفک شدن از دیگر تعلقات ساختاری، تنها و تنها به عنوان سوگلی و عزیز دردانه،  زیرنظر مستقیم شخص وزیر به تمشیت امور بپردازد.

ابراهیم سحرخیز همچنین در پایان گفت: یا دوباره مثل سال های اوایل انقلاب، با حذف یا ادغام دو معاونت آموزش متوسطه و ابتدایی، ابر معاونی مثل معاون آموزشی داشته باشند که تنها به آموزش های نظری بپردازد تا سر و کله معاونتی که در معاونت آموزشی ادغام شد یعنی «معاونت آموزش های فنی و حرفه‌ای» دوباره جان گرفته، احیا شود. یا یک زمان وزیری اراده می کند معاونت پرورشی را حذف یا از وسط به دو نیم کند، نیمی با پرچم تربیت بدنی اعلام استقلال کند نیم دیگر نیز به امور فرهنگی و پرورشی اکتفا کند. گویا حالا تصمیم بر این است بی آنکه به چراها پاسخ داده شود، آن دو به هم الحاق و الصاق شده، دوباره پیکر واحدی را تشکیل دهند.