عدالت آموزشی در سایه شهریه‌های نجومی؛ سخنگوی آموزش‌وپرورش: انتخاب مدرسه غیردولتی باید «انتخاب» باشد نه «اجبار»

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، خبرنگار در نشست خبری وزارت آموزش و پرورش با اشاره به شکاف عمیق میان مدارس دولتی و غیردولتی گفت:
«بخشی از جامعه از امکانات اولیه زندگی محروم است، اما در برخی مدارس ابتدایی غیردولتی شهریه‌های کلان دریافت می‌شود. در چنین شرایطی چگونه می‌توان از عدالت آموزشی سخن گفت؟ در حالی که آموزش و پرورش اخیراً افزایش شهریه‌ها را در مدارس غیردولتی و دریافت مبالغ مختلف برای خدمات فوق‌برنامه با رضایت اولیا توجیه کرده، سوال این است که آیا وزارتخانه واقعاً به سیاست رئیس‌جمهور درباره عدالت آموزشی باور دارد؟ و برای کاهش این فاصله طبقاتی در آموزش، برنامه عملی در نظر گرفته شده است یا قرار است همه چیز صرفاً با همان «رضایت اولیا» توجیه شود؟»

در پاسخ به این پرسش، فرهادی، سخنگوی وزارت آموزش و پرورش چنین توضیح داد:
«قطعاً انقلاب ما بر پایه استقرار عدالت و ارزش‌های اسلامی شکل گرفته و همچنان بر همان مسیر استوار است. مدارس غیردولتی بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی تأسیس شده‌اند و قانون، آموزش و پرورش را موظف کرده است که به این مدارس مجوز بدهد، بر آنها نظارت کند و در موارد لازم حمایت قانونی از آنها داشته باشد.»

او اما تأکید کرد که کلیدواژه اصلی در فرمایشات رئیس‌جمهور، «عدالت آموزشی» است؛ مفهومی که به گفته او باید در بطن سیاست‌های وزارتخانه تحقق پیدا کند.
فرهادی گفت:
«مهم‌ترین جلوه تحقق عدالت آموزشی این است که انتخاب مدرسه غیردولتی برای خانواده‌ها یک انتخاب باشد، نه یک اجبار. یعنی باید به تعداد کافی مدارس دولتی با کیفیت بالا داشته باشیم تا والدین بتوانند با خیال آسوده فرزندانشان را در آن مدارس ثبت‌نام کنند. مثل همین مدرسه‌ای که امروز در آن حضور داریم؛ معلمان توانمند، فضای آموزشی مناسب و حتی در مناطق پرتراکم هم حیاط و امکانات قابل قبول دارد.»

او با اشاره به رویکرد رئیس‌جمهور در حوزه مدرسه‌سازی افزود:
«آقای دکتر پزشکیان تأکید دارند که برای تحقق عدالت آموزشی، باید مدارس دولتی تقویت شوند. بیش از ۷۷۰۰ مدرسه در حال ساخت است و تاکنون ۲۴۰۰ مدرسه افتتاح شده است. خود رئیس‌جمهور هم با پوشیدن لباس کارگری در پروژه‌های مدرسه‌سازی حضور پیدا کرده و مشارکت مردمی گسترده‌ای را شکل داده است. بیش از ۶۰ هزار نفر از مردم بدون هیچ وظیفه اداری وارد میدان مدرسه‌سازی شده‌اند. هدف این رویکرد روشن است: گسترش مدارس دولتی، افزایش کیفیت آموزشی و بازگرداندن اعتماد مردم به نظام آموزش عمومی.»

فرهادی ادامه داد:
«اگر مدارس دولتی از نظر کیفیت، نیروی انسانی و امکانات تقویت شوند، مطمئن باشید که انتخاب نخست والدین همین مدارس خواهند بود. اما در سال‌های گذشته، تراکم بالای دانش‌آموزان، کمبود معلم و فرسودگی فضاهای آموزشی باعث شد بخشی از خانواده‌ها ناچار به انتخاب مدارس غیردولتی شوند. دولت فعلی تلاش کرده است با جذب بیشتر دانشجو در دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی، این کمبود نیروی انسانی را جبران کند. همچنین با صدور مجوزهای استخدامی ماده ۲۸، کمبود معلمان جبران شده تا زمانی که فارغ‌التحصیلان جدید وارد مدارس شوند.»

او تأکید کرد:
«برنامه دولت در چند محور دنبال می‌شود: افزایش نیروی انسانی در مدارس دولتی، گسترش فضاهای آموزشی، و تقویت محتوای درسی و تجهیزات مدارس. فلسفه ایجاد مدارس غیردولتی در قانون هم این بود که در کنار مدارس دولتی فعالیت کنند، نه اینکه جایگزین آنها شوند. مدرسه غیردولتی باید انتخاب دوم یا سوم خانواده‌ها باشد، نه انتخابی از سر اضطرار.»

سخنگوی آموزش و پرورش در پاسخ به پرسشی درباره افزایش شهریه‌ها در مدارس غیردولتی نیز گفت:
«شهریه‌ها بر اساس مصوبه قانونی تعیین می‌شود. برخی از مدارس علاوه بر ساعات رسمی، خدمات فوق‌برنامه مانند کلاس‌های تقویتی، آموزش زبان، یا سرو ناهار ارائه می‌دهند و برخی از والدین، به‌ویژه والدین شاغل، از این خدمات استقبال می‌کنند. در چنین مواردی، قانون به مدارس اجازه می‌دهد مبالغ مشخصی را دریافت کنند. بنابراین نمی‌توان مدارس را از اجرای این فعالیت‌ها منع کرد.»

فرهادی در عین حال تأکید کرد:
«نگاه اصلی رئیس‌جمهور، دولت و کل نظام بر تقویت مدارس دولتی است. عدالت آموزشی تنها از مسیر توسعه و توانمندسازی مدارس دولتی محقق می‌شود، نه از گسترش مدارس غیردولتی. هرچند امروز در برخی روستاها مدارسی ساخته شده که از نظر کیفیت و امکانات قابل رقابت با مدارس شهری است، اما کافی نیست. مدرسه‌سازی فرآیندی پایان‌ناپذیر است؛ چرا که از یک‌سو نیاز دانش‌آموزان افزایش می‌یابد و از سوی دیگر، ساختمان‌های موجود فرسوده می‌شوند.»

او در پایان گفت:
«در یک دهه گذشته حدود چهار میلیون دانش‌آموز به جمعیت کشور اضافه شده، اما توسعه مدارس دولتی با این سرعت پیش نرفته است و همین مسئله موجب شده در جامعه نوعی احساس ناعدالتی آموزشی شکل بگیرد. عدالت آموزشی تنها در داشتن فضای آموزشی خلاصه نمی‌شود؛ بلکه کیفیت آموزش، نیروی انسانی متخصص، و محتوای غنی آموزشی نیز در آن نقش اساسی دارد. در همین راستا، وزارتخانه در شهریور امسال بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان برای بهبود تجهیزات مدارس دولتی اختصاص داده است.»

فرهادی تأکید کرد که رویکرد دولت، نه حذف مدارس غیردولتی، بلکه بازتعریف جایگاه آن‌ها در نظام آموزشی است:
«مدارس غیردولتی بر اساس قانون فعالیت می‌کنند، اما مأموریت اصلی ما توسعه عدالت آموزشی از مسیر تقویت مدارس دولتی است. هدف این است که هیچ دانش‌آموزی صرفاً به دلیل ناتوانی مالی از آموزش باکیفیت محروم نماند.»