بیوگرافی لعیا زنگنه و همسر و فرزندش؛ از در پناه تو تا سریال یزدان

لعیا زنگنه ، بازیگر سرشناس سینما، تئاتر و تلویزیون ایران، چهره‌ای است که با نقش‌آفرینی‌های ماندگار خود، به‌ویژه در سریال‌هایی چون «در پناه تو»، در خاطره‌ها جا گرفته است. او از سال ۱۳۷۱ فعالیت هنری خود را آغاز کرده و طی چند دهه حضور در عرصه هنر، کارنامه‌ای پربار از خود به جای گذاشته است. این مقاله به بررسی زندگی شخصی و حرفه‌ای این هنرمند می‌پردازد، از شروع فعالیت‌های دانشجویی تا تبدیل شدن به یکی از بازیگران مطرح و گزیده‌کار سینما و تلویزیون ایران.

مشخصات شخصی

• نام و نام خانوادگی: لعیا زنگنه
• تاریخ تولد: ۱۴ مهر ۱۳۴۴
• محل تولد: تهران
• والدین: مهندس یاشار زنگنه (معاون اسبق نظام مهندسی استان اصفهان) و مهدیه موسوی (اصالت لر بختیاری منطقه اقلید فارس)
• تحصیلات: کارشناسی تئاتر از دانشگاه هنر تهران
• حرفه: بازیگر
• سال‌های فعالیت: ۱۳۷۱ تاکنون
• وضعیت تاهل: متاهل، دارای یک دختر به نام سارا

زندگی شخصی و ورود به عرصه هنر

لعیا زنگنه در چهاردهم مرداد ماه سال ۱۳۴۴ در تهران متولد شد. پدر او، مهندس یاشار زنگنه، معاون اسبق نظام مهندسی استان اصفهان و مادرش، مهدیه موسوی، خانه‌دار بود. خانواده او اصالتاً لر بختیاری از منطقه اقلید فارس هستند. لعیا فرزند دوم خانواده است و یک برادر بزرگتر، دو برادر کوچکتر و یک خواهر کوچکتر از خود دارد. او در خانواده‌ای مذهبی و پدرسالار بزرگ شد و پدرش در ابتدا هیچ قرابتی با سینما و تلویزیون نداشت. اولین تجربه سینما رفتن او به سن ۵ یا ۶ سالگی با عمو و زن عمویش برای دیدن یک فیلم هندی بازمی‌گردد.

زنگنه دارای مدرک کارشناسی ادبیات نمایشی (تئاتر) از دانشگاه هنر تهران است. علاوه بر بازیگری، او یک دوره کلاس آموزش نقاشی را نیز گذرانده و در این زمینه نیز فعالیت دارد. استعداد هنری وی در سال ۱۳۷۱ توسط امین تارخ کشف شد و با هدایت هنری و مشاوره محمدعلی کشاورز و ثریا قاسمی، مسیر حرفه‌ای خود را در تلویزیون و سینما آغاز کرد.

در دوران دانشجویی، با دعوت و اصرار جمشید بهمنی، فعالیت مبتدی خود را با بچه‌های تئاتر دانشگاه آغاز نمود. او در این دوره در چندین نمایش از جمله «پارانویا»، «یادگار» و «خال خالی» (نمایش عروسکی) و همچنین فیلم کوتاه دانشجویی «کنج تنهایی» به ایفای نقش پرداخت. نخستین کار حرفه‌ای او در تئاتر، بازی در نمایش «یادگار سال‌های شن» به کارگردانی علی رفیعی در سال ۱۳۷۱ بود.

درخشش در تلویزیون و نقش‌آفرینی‌های ماندگار

ورود لعیا زنگنه به تلویزیون با موفقیت چشمگیری همراه بود و او توانست با نقش‌آفرینی در سریال‌های متعدد، جایگاه ویژه‌ای در میان مخاطبان پیدا کند.

سریال در پناه تو

لعیا زنگنه در سال ۱۳۷۴ و در سن ۳۰ سالگی، با بازی در سریال «در پناه تو» به کارگردانی حمید لبخنده، نخستین تجربه حضور خود مقابل دوربین را کسب کرد. او در این سریال نقش مریم افشار را ایفا کرد و به سرعت به شهرت رسید. «در پناه تو» که از شبکه دوم سیما پخش می‌شد و داستان دانشجویانی را روایت می‌کرد که با مسائل عاطفی و اجتماعی درگیر بودند، نه تنها برای زنگنه بلکه برای سایر بازیگران جوان آن مانند حسن جوهرچی، پارسا پیروزفر و رامین پرچمی نیز سکوی پرتابی به سوی شهرت محسوب می‌شد. بازی زیبای لعیا زنگنه در این مجموعه تلویزیونی هنوز در یادها مانده است و از او به عنوان یکی از چهره‌های ماندگار این سریال یاد می‌شود.

سریال در قلب من

دو سال پس از موفقیت «در پناه تو»، در سال ۱۳۷۷، لعیا زنگنه بار دیگر با حمید لبخنده در سریال «در قلب من» همکاری کرد. این سریال که از شبکه سه سیما پخش شد، در دورانی که زنگنه به گفته خودش دچار افسردگی شده بود، نقش مهمی در بهبودی حال او ایفا کرد. او در این سریال نیز یکی از نقش‌های اصلی را بر عهده داشت و توانست بار دیگر توانایی‌های بازیگری خود را به نمایش بگذارد. «در قلب من» با حضور بازیگرانی چون حمیده خیرآبادی، ثریا قاسمی و پارسا پیروزفر، ملودرامی اجتماعی بود که مورد توجه مخاطبان قرار گرفت.

اوج شهرت لعیا زنگنه حضور در سریال‌های در پناه تو و در قلب من بود. در آن زمان او به تیتر یک روزنامه‌ها تبدیل شده بود و شایعه مادر و دختری او با ثریا قاسمی بر سر زبان‌ها افتاد. او هیچ نسبتی با ثریا قاسمی ندارد. 

سریال تولدی دیگر

در همان سال ۱۳۷۷، لعیا زنگنه در سریال «تولدی دیگر» به کارگردانی داریوش فرهنگ نقش‌آفرینی کرد. این سریال که از شبکه پنج پخش می‌شد، داستان زندگی زن و شوهری مرفه را روایت می‌کرد که در آستانه طلاق، در یک حادثه رانندگی دچار سانحه می‌شوند. زن (با بازی لعیا زنگنه) ناپدید شده و تصور می‌شود در آتش‌سوزی خودرو از بین رفته است، اما سرنوشت دیگری برای او رقم می‌خورد. این سریال با بازی بازیگرانی چون جمیله شیخی و عبدالرضا اکبری، از مجموعه‌های پربیننده آن زمان بود.

بازی درخشان کودکانی همچون مهران ضیغمی در این سریال به نقطه عطفی در استفاده از کودکان در سریال‌ها تبدیل شد. هر چند که بازی خوب لعیا زنگنه (جایگزین فریبا متخصص) بعد از تصادف جذابیت این سریال را دو چندان کرد.

سریال مدار صفر درجه

یکی از ماندگارترین نقش‌آفرینی‌های لعیا زنگنه در تلویزیون، بازی در سریال «مدار صفر درجه» (۱۳۸۶) به کارگردانی حسن فتحی است. او در این سریال تاریخی و عاشقانه، نقش زینت‌الملوک جهانبانی را ایفا کرد. داستان سریال در بستر جنگ جهانی دوم و مهاجرت یهودیان به فلسطین می‌گذشت و شخصیت زینت‌الملوک با بازی زنگنه، یکی از کاراکترهای کلیدی و تاثیرگذار در پیشبرد داستان بود. این سریال با حضور بازیگرانی چون شهاب حسینی، ناتالی متی و پیر داغر، از تولیدات فاخر تلویزیون به شمار می‌رود و بازی لعیا زنگنه در آن مورد تحسین قرار گرفت.

سریال اغما

سریال «اغما» ساخته سیروس مقدم که در ماه رمضان سال ۱۳۸۶ از شبکه یک سیما پخش شد، یکی دیگر از آثار موفق کارنامه لعیا زنگنه است. این سریال با داستانی ماورایی و اجتماعی، توجهات بسیاری را به خود جلب کرد. لعیا زنگنه در کنار بازیگرانی چون امین تارخ و حامد کمیلی به ایفای نقش پرداخت. داستان سریال حول محور دکتر طاها پژوهان، متخصص جراحی مغز و اعصاب، می‌چرخید که با چالش‌های فراطبیعی مواجه می‌شود و لعیا زنگنه یکی از نقش‌های محوری را در این داستان ایفا می‌کرد.

سریال مادرانه

لعیا زنگنه در ماه رمضان ۱۳۹۲ با سریال پرطرفدار «مادرانه» به کارگردانی جواد افشار به تلویزیون بازگشت. او در این سریال نقش همسر سابق اردلان (با بازی مهدی سلطانی) را ایفا می‌کرد که پس از جدایی، فرزندانشان نزد پدر زندگی می‌کنند. داستان به شکاف نسل‌ها و مشکلات اجتماعی پیش روی نوجوانان می‌پرداخت و شخصیت لعیا زنگنه به عنوان مادری که سعی در برقراری ارتباط مجدد با فرزندانش دارد، یکی از محورهای دراماتیک سریال بود.

سریال پدر

در سال ۱۳۹۷، لعیا زنگنه در سریال «پدر» به کارگردانی بهرنگ توفیقی ایفای نقش کرد. این سریال که از شبکه دوم سیما پخش شد، داستان پسری به نام حامد را روایت می‌کرد که درگیر یک رابطه عاشقانه با لیلا می‌شود و ازدواج آنها تغییرات بسیاری در شخصیت و شیوه زندگی لیلا ایجاد می‌کند. لعیا زنگنه در این سریال در کنار مهدی سلطانی و سینا مهراد به ایفای نقش پرداخت و بار دیگر همکاری موفقی با بهرنگ توفیقی داشت.

سریال آقازاده

سریال «آقازاده» که در سال ۱۳۹۹ از شبکه نمایش خانگی پخش شد، سومین همکاری لعیا زنگنه و بهرنگ توفیقی بود. این سریال جنجالی به موضوع فساد اقتصادی و تقابل دو آقازاده با دیدگاه‌های متفاوت می‌پرداخت. لعیا زنگنه در این مجموعه در کنار بازیگرانی چون امین تارخ، امیر آقایی، نیکی کریمی و سینا مهراد به ایفای نقش پرداخت و حضورش در این سریال پرمخاطب، بار دیگر توانایی‌های او را در نقشی متفاوت به نمایش گذاشت.

سریال عشق کوفی

آخرین حضور تلویزیونی لعیا زنگنه پیش از سریال «یزدان»، به سریال «عشق کوفی» (۱۴۰۲) به کارگردانی حسن آخوندپور بازمی‌گردد. این سریال که در ایام محرم پخش شد، داستانی تاریخی و مذهبی را روایت می‌کرد و لعیا زنگنه در آن یکی از نقش‌های اصلی را بر عهده داشت.

سریال یزدان

جدیدترین کار لعیا زنگنه مجموعه تلویزیونی «یزدان» به کارگردانی منوچهر هادی است که در سال ۱۴۰۳ از شبکه سه سیما پخش شده است. او در این سریال نقش پریسا قیام را برعهده دارد. سریال «یزدان» که پیشتر «یکی، سه، هفت» نام داشت، در هر قسمت به داستانی اجتماعی پیرامون ماموری به نام عماد عرفانی با بازی پژمان بازغی می‌پردازد که به دنبال داستان‌های گم‌شده در گوشه و کنار شهر است.

کار جدید منوچهر هادی زیاد مورد پسند مخاطبان قرار نگرفته است. شاید حضور لعیا زنگنه به عنوان یک نام مشهور بتواند کمی از کاستی‌های این سریال را بکاهد. هر چند که نبادی از بازی خوب پژمان بازغی نیز غافل شد.

فعالیت در سینما

لعیا زنگنه بازی در سینما را از سال ۱۳۷۵ با فیلم «راز مینا» به کارگردانی عباس رافعی آغاز کرد. هرچند اولین حضور سینمایی‌اش با این فیلم رقم خورد، اما بازی کوتاه او در فیلم «مزاحم» (۱۳۸۰) ساخته سیروس الوند، از سوی منتقدان و مخاطبان به عنوان یکی از بهترین نقش‌آفرینی‌های او در سینما شناخته می‌شود. او در ادامه با کارگردانان مطرحی همکاری کرد و در آثار سینمایی متعددی به ایفای نقش پرداخت، از جمله «رنگ شب» (۱۳۷۹) و «شیفته» (۱۳۷۹) هر دو از محمدعلی سجادی، «تکیه بر باد» (۱۳۷۹) از داریوش فرهنگ، «هفت ترانه» (۱۳۸۰) از بهمن زرین‌پور و «تب» (۱۳۸۲) از رضا کریمی.

همکاری با مسعود کیمیایی در سه فیلم «رئیس» (۱۳۸۵)، «جرم» (۱۳۸۹) که موفق به کسب جایزه بهترین فیلم از جشنواره فیلم فجر شد، و «قاتل اهلی» (۱۳۹۵) از دیگر نقاط قابل توجه کارنامه سینمایی اوست. از دیگر فیلم‌های مهم وی می‌توان به «شیرین» (۱۳۸۷) اثر عباس کیارستمی، «خیابان‌های آرام» (۱۳۸۹) ساخته کمال تبریزی که در آن نقش یک افسر پلیس را ایفا کرد، و «زندگی خصوصی» (۱۳۹۰) به کارگردانی حسین فرح‌بخش اشاره کرد. آخرین حضور سینمایی او به فیلم «خورشید همچنان می‌درخشد» (۱۳۹۸) به کارگردانی ابراهیم شیبانی بازمی‌گردد.

زندگی شخصی، علایق و سایر فعالیت‌ها

لعیا زنگنه در طول سال‌ها فعالیت هنری خود، کمتر مصاحبه کرده و تمایلی به رسانه‌ای شدن زندگی شخصی خود نداشته است. او ازدواج کرده و یک دختر به نام سارا دارد، اما اطلاعات بیشتری از همسر و جزئیات زندگی خانوادگی‌اش در دسترس نیست. او معتقد است که هنرمند حرفه‌ای بودن به معنای دخالت رسانه‌ها در زندگی شخصی هنرمندان نیست. برخلاف تصور برخی کاربران، هیچ نسبت فامیلی بین لعیا زنگنه و ثریا قاسمی وجود ندارد.

زنگنه علاوه بر بازیگری، یک نقاش چیره‌دست نیز هست. او اولین نمایشگاه نقاشی خود را در سال ۲۰۱۰ (۱۳۸۹) در تورنتو، کانادا برپا کرد و سپس در نمایشگاه «پازل» تهران نیز آثار خود را به نمایش گذاشت که با استقبال روبرو شد.

او مدتی از ایران دور بوده و همین امر در کنار گزیده‌کاری و تمایل به همکاری با گروه‌هایی که با آنها احساس راحتی می‌کند، باعث شده تا تعداد فیلم‌های سینمایی‌اش محدودتر باشد. لعیا زنگنه در سال ۱۳۷۶ و در اوج شهرت، دچار افسردگی شدیدی شد، اما با بازی در سریال «در قلب من» و موفقیت آن، به‌تدریج بهبود یافت. شایعاتی مبنی بر بیماری لاعلاج وی نیز مطرح شده که صحت نداشته و او در سلامت کامل است. خانم زنگنه علاقه شدیدی به فوتبال دارد و تماشای آن را راهی برای فراموشی دغدغه‌های روزمره می‌داند.

بازگشت به تئاتر و کم‌کاری اخیر

پس از سال‌ها دوری، لعیا زنگنه با نمایشنامه‌خوانی «بعد از هرگز» به کارگردانی شایسته ایرانی به عرصه تئاتر بازگشت. در سال‌های اخیر فعالیت او در سینما و تلویزیون نسبت به گذشته کم‌رنگ‌تر شده است. دلایل این کم‌کاری، حضورش در خارج از کشور و نبود پیشنهادات چشمگیر عنوان شده است.

کارنامه هنری لعیا زنگنه

فیلم‌های سینمایی

سال تولید نام فیلم کارگردان نقش

مجموعه‌های تلویزیونی

سال نام کارگردان پخش

نمایش خانگی

سال نام کارگردان

تله‌فیلم‌ها

سال نام کارگردان