سفر فضایی موش‌ها و مگس‌ها: داستانی جذاب

آغاز مأموریت فضایی جدید روسیه

براساس گزارش‌ها، روسیه در تاریخ ۳۰ مرداد ماهواره زیستی Bion-M No. 2 را با موشک سایوز از پایگاه فضایی بایکونور در قزاقستان به فضا پرتاب خواهد کرد. این ماهواره به ۷۵ موش، بیش از هزار مگس، کشت‌های سلولی، میکروارگانیسم‌ها و دانه‌های گیاهی مجهز شده است که برای مدت یک ماه در معرض تشعشعات فضایی قرار می‌گیرند و سپس با استفاده از چتر نجات به زمین بازمی‌گردند.

این مأموریت نه تنها برای داشتن موجودات زنده طراحی شده، بلکه محموله‌های مرتبط با اکتشافات آینده ماه را نیز به همراه دارد.

شبیه‌سازی سطح ماه برای تحقیقات فضایی

در این مأموریت، دو موسسه علمی روسیه یک ظرف حاوی ۱۶ لوله آزمایش با شبیه‌سازهای خاک و سنگ ماه طراحی کرده‌اند تا شرایط خاص سطح ماه را بازسازی کنند. پس از بازگشت، تأثیر تشعشعات فضای کیهانی و خلأ بر این شبیه‌سازها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. دستاوردهای این تحقیقات می‌تواند برای طراحی و ساخت بناها و سازه‌ها در سطح ماه نقش کلیدی ایفا کند.

جمع‌آوری داده‌های علمی ارزشمند

مؤسسه مسائل پزشکی و زیستی (IMBP) درباره اهداف این مأموریت اظهار کرده است که اطلاعات مهمی از جمله:

• تأثیر میکرو گرانش بر واکنش موجودات زنده نسبت به تشعشعات.
• بهبود استانداردهای پشتیبانی پزشکی از فضانوردان در مأموریت‌های آینده.
• ارتقای درک اثرات زیستی پروازهای فضایی برای استفاده در پزشکی زمینی.

ویژگی‌های خاص مدار ماهواره Bion-M No. 2

قرار است این ماهواره در مداری تقریباً دایره‌ای با زاویه انحراف نزدیک به ۹۷ درجه قرار گیرد و برای ۳۰ روز در فضا باقی بماند. تفاوت اصلی این مدار با مأموریت قبلی در سال ۱۳۹۲، افزایش حداقل ۱۰ برابری سطح تشعشعات کیهانی است.

موش‌ها؛ انتخابی علمی برای مطالعه فضا

برای این پروژه، موش‌ها به‌عنوان موجودات نمونه‌ای انتخاب شده‌اند. دلیل این انتخاب، شباهت ژنتیکی بالای آن‌ها به انسان و چرخه زندگی کوتاه‌شان است که امکان بررسی تغییرات بین‌نسلی را فراهم می‌کند. علاوه بر این، حساسیت زیاد این حیوانات به تشعشعات، اطلاعات قابل‌توجهی درباره تأثیر شرایط فضایی بر موجودات زنده ارائه می‌دهد.

رصد زنده عملکرد موش‌ها در فضا

رفتار و وضعیت موش‌ها طی این مأموریت به‌طور زنده با استفاده از دوربین‌ها و حسگرهای ویژه‌ای که در جعبه‌های مجهز به سیستم‌های تغذیه، نورپردازی، تهویه و دفع زباله قرار دارند، مشاهده می‌شود. برای دریافت اطلاعات دقیق‌تر، برخی از موش‌ها به تراشه‌های الکترونیکی مجهز شده‌اند.

پس از بازگشت آن‌ها به زمین، نحوه سازگاری موش‌ها با شرایط فضایی و تطبیق دوباره با محیط زمین تحت بررسی قرار خواهد گرفت.

اهمیت این مأموریت برای آینده سفرهای فضایی انسان‌ها

این عملیات علمی فرصتی منحصربه‌فرد را برای دانشمندان فراهم می‌کند تا بتوانند اثرات پروازهای فضایی طولانی‌مدت را بر موجودات زنده ارزیابی کنند. اطلاعات به‌دست‌آمده برای برنامه‌ریزی مأموریت‌های انسانی در مدارهای عمیق فضایی و سفرهای طولانی‌مدت بسیار حیاتی است.