روسیه «آماده» جنگ با اروپا است؛ اظهارات پوتین همزمان با پایان بی‌نتیجه گفت‌وگوهای صلح آمریکا

یک دستیار کرملین اعلام کرد بحران اوکراین پس از گفت‌وگو با ویتکاف هیچ پیشرفتی نداشته است، در حالی که رئیس‌جمهور روسیه قدرت‌های اروپایی را به کارشکنی در روند صلح متهم کرد.

به گزارش گروه ترجمه رکنا، به نقل از گاردین، روسیه و آمریکا در جریان گفت‌وگوهای خود برای حصول توافق صلح در اوکراین پیشرفتی نداشته‌اند؛ این را یکی از معاونان ارشد ولادیمیر پوتین گفت، ساعاتی پس از آن‌که رئیس‌جمهور روسیه تهدید کرد کشورش برای جنگ با اروپا «آماده» است.

یوری اوشاکوف، مشاور کرملین، در گفت‌وگو با رسانه‌های روسی اعلام کرد که پس از جلسه پنج‌ساعته با استیو ویتکاف، فرستاده ترامپ، و جرد کوشنر، داماد ترامپ، دو طرف «نه به حل بحران اوکراین نزدیک‌تر شده‌اند و نه دورتر. کار زیادی باقی مانده است.»

اوشاکوف این نشست را «بسیار مفید، سازنده و آگاهی‌بخش» توصیف کرد، اما گفت دو طرف در مورد موضوعات کلیدی—از جمله خطوط احتمالی کنترل سرزمینی در یک توافق صلح میان روسیه و اوکراین—به توافق نرسیده‌اند.

اوشاکوف درباره طرح صلح ارائه‌شده توسط آمریکا گفت: «ما درباره… پیشنهادهای مشخص آمریکایی گفت‌وگو نکردیم، بلکه درباره ماهیت آنچه در این اسناد آمریکایی درج شده صحبت کردیم. ما می‌توانستیم با برخی موارد موافق باشیم… و رئیس‌جمهور نیز موضع انتقادی و حتی منفی خود را نسبت به تعدادی از پیشنهادها پنهان نکرد.»

او افزود برخی از ابعاد مذاکرات فاش نخواهد شد و نشان داد که نشست دیگری میان ترامپ و پوتین در آینده نزدیک محتمل نیست.

مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، بعداً گفت که «برخی پیشرفت‌ها» درباره تضمین‌های امنیتی حاصل شده است. او به شبکه فاکس نیوز گفت: «آن‌چه تلاش کرده‌ایم انجام دهیم—و فکر می‌کنم مقداری پیشرفت داشته‌ایم—این است که دریابیم اوکراینی‌ها با چه چیزی که امنیت آینده‌شان را تضمین کند، می‌توانند زندگی کنند.» او افزود آمریکا امیدوار است مصالحه‌ای حاصل شود که به اوکراین اجازه دهد «نه تنها اقتصاد خود را بازسازی کند، بلکه به عنوان یک کشور پیشرفت و شکوفا شود.»

این ارزیابی‌های نسبتاً مایوس‌کننده از دیپلماسی سه‌شنبه‌شب پس از اظهارات تند پوتین در آغاز دیدار با ویتکاف و کوشنر مطرح شد؛ اظهاراتی که در آن رئیس‌جمهور روسیه قدرت‌های اروپایی را به کارشکنی در روند صلح در اوکراین متهم کرد و گفت «خواست‌های اروپا» درباره پایان جنگ «برای روسیه قابل‌قبول نیست.»

پوتین گفت: «اروپا در حال ممانعت از دستیابی دولت آمریکا به صلح در اوکراین است»، و افزود: «روسیه قصد جنگ با اروپا را ندارد، اما اگر اروپا آغازگر باشد، ما همین حالا آماده‌ایم.»

پوتین مشخص نکرد کدام خواسته‌های اروپایی برای مسکو قابل‌قبول نیستند.

او در ادامه گفت: «آن‌ها در کنار جنگ هستند.»

ویتکاف که برای ششمین بار در سال جاری به مسکو سفر می‌کرد، قرار بود نسخه به‌روزشده‌ای از پیشنهاد صلح آمریکا را—که با مشارکت یک مقام ارشد روسی تدوین و برای پذیرش بیشتر توسط کی‌یف اصلاح شده بود—به پوتین ارائه کند.

رئیس‌جمهور اوکراین، ولودومیر زلنسکی، گفت که «در انتظار سیگنال‌ها» از سوی هیئت آمریکایی پس از دیدار آنان با پوتین است؛ دیداری که بخشی از یک دیپلماسی فشرده رفت‌وبرگشتی بود و دولت ترامپ آن را بهترین شانس برای پایان جنگ دانسته است.

با این حال، تردیدهای جدی باقی است که روسیه آماده پذیرش هرگونه امتیاز باشد؛ به‌جای آن‌که جنگ را ادامه دهد و منتظر تشدید شکاف میان دولت ترامپ و متحدان اروپایی آن بماند.

زلنسکی نوشت: «من آماده دریافت همه سیگنال‌ها و آماده دیدار با رئیس‌جمهور ترامپ هستم… همه چیز به گفت‌وگوهای امروز بستگی دارد.»

چندین رسانه آمریکایی گزارش دادند که انتظار می‌رود زلنسکی پس از این نشست در اروپا با ویتکاف و کوشنر دیدار کند.

یک ویدئوی کوتاه منتشرشده از کرملین دو هیئت کوچک را نشان می‌داد که در دو سوی یک میز بیضی سفید نشسته‌اند. پوتین کنار مشاوران خود، کیریل دیمیتریف و یوری اوشاکوف نشسته بود. پوتین از ویتکاف و کوشنر درباره گشتی کوتاه در مسکو که پیش از جلسه داشتند پرسید و ویتکاف در پاسخ گفت این شهر «باشکوه» است. پخش زنده سپس قطع شد.

دو متحد ترامپ پس از دیدار با مقام‌های اوکراینی در تعطیلات آخر هفته در فلوریدا، به مسکو رسیدند؛ جایی که درباره اصلاحات پیشنهادی در طرح صلح ۲۸ بندی اولیه—که به‌شدت به نفع مسکو بود—گفت‌وگو کردند.

زلنسکی که در تلاش دیپلماتیک برای جلب حمایت پایتخت‌های اروپایی—که خواهان اصلاح طرح اولیه بوده‌اند—به سر می‌برد، در پاریس گفت نسخه اصلاح‌شده «بهتر به نظر می‌رسد»، اما تأکید کرد «هنوز موضوع تمام نشده است.»

زلنسکی به‌ویژه با مفاد طرح ۲۸ بندی مخالف است که اوکراین را مجبور به واگذاری سرزمین‌هایی در شرق که اکنون کنترل آن را در اختیار دارد و اعمال محدودیت بر اندازه ارتش می‌کرد. او همچنین خواهان تضمین‌های امنیتی روشن و قابل‌اجرا از سوی غرب برای جلوگیری از تجاوز آینده روسیه است.

در مقابل، پوتین گفته تنها نسخه اصلی پیشنهاد آمریکا می‌تواند مبنای گفت‌وگوهای بعدی باشد—در عین این‌که همان نسخه نیز به گفته او نیازمند اصلاحات قابل‌توجهی است.

با وجود دیپلماسی فشرده هفته‌های اخیر که به اصلاحات متعدد طرح صلح منجر شده، پر کردن شکاف میان دیدگاه‌ها همچنان دشوار است؛ چرا که خواسته‌های حداکثری روسیه در عمل معادل تسلیم اوکراین است.

ترامپ در یک جلسه کابینه روز سه‌شنبه گفت جنگ اوکراین «یک آشفتگی» است و شرایط آسانی برای حل‌وفصل نیست.

اظهارات پوتین ظاهراً با هدف ایجاد شکاف میان واشنگتن و پایتخت‌های اروپایی مطرح شده است. مقام‌های اروپایی تا حدی موفق شده‌اند طرح اولیه آمریکا را به عقب برانند، هرچند هنوز روشن نیست واشنگتن تا چه اندازه نگرانی‌های آنان را در نظر می‌گیرد.

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، زودتر در روز سه‌شنبه گفت پوتین و ویتکاف درباره «تفاهمات» اخیر میان واشنگتن و کی‌یف گفت‌وگو خواهند کرد و افزود روسیه همچنان برای مذاکره باز است، اما بر دستیابی به اهداف «عملیات ویژه» خود پافشاری خواهد کرد.

این اهداف شامل درخواست‌های گسترده‌ای است که به‌شدت حاکمیت اوکراین را تضعیف می‌کند؛ از جمله کاهش چشمگیر نیروهای مسلح، ممنوعیت کمک‌های نظامی غرب، محدودیت‌های گسترده بر استقلال سیاسی و واگذاری اراضی تحت کنترل اوکراین در شرق.

در آستانه گفت‌وگو با هیئت آمریکایی، پوتین مدعی شد نیروهای روسیه کنترل شهر راهبردی پوکروفسک در اوکراین را به دست گرفته‌اند.

پوتین که لباس نظامی بر تن داشت، شامگاه دوشنبه در بازدید از یک مرکز فرماندهی، آنچه را «تصرف مهم» پوکروفسک—که زمانی مرکز عمده لجستیکی ارتش اوکراین بود—خواند، هرچند مقام‌های اوکراینی بعداً این ادعا را رد کردند.

روسیه بیش از یک سال در تلاش برای تصرف این مرکز خط مقدم—که گذرگاهی به سمت دونتسک محسوب می‌شود—بوده و در این مسیر متحمل تلفات سنگینی شده است.

تحلیلگران اوکراینی و وبلاگ‌نویسان نظامی اذعان کرده‌اند که روسیه اکنون کنترل بخش اعظم پوکروفسک را در اختیار دارد و نقشه‌های میدانی نشان می‌دهد نیروهای روس عمدتاً بر منطقه مسلط شده‌اند.

پوتین که با پیشروی‌های اخیر نیروهایش در جبهه دلگرم شده است، در هفته‌های اخیر تأکید کرده که ارتش روسیه آماده ادامه جنگ در صورت شکست دیپلماسی است و گفته نیروهایش همچنان در میدان نبرد در وضعیت تهاجمی قرار دارند.

رئیس‌جمهور روسیه همچنین روز سه‌شنبه تهدید کرد که در واکنش به حملات اخیر اوکراین به چند کشتی روسیه در ناوگان موسوم به «شناورهای سایه»، علیه بنادر و کشتی‌رانی اوکراین تلافی خواهد کرد.

پوتین تهدید کرد مسکو «حملات به بنادر اوکراین و هر کشتی واردشونده به آن‌ها» را تشدید خواهد کرد؛ اقدامی که در واکنش به حملات اوکراین به نفتکش‌های روسی انجام می‌شود و پوتین این حملات را «دزدی دریایی» توصیف کرد.

در هم‌صدایی با کرملین، رسانه‌های دولتی روسیه روز سه‌شنبه پیش از سفر هیئت آمریکایی لحنی اعتمادبه‌نفس‌دار اتخاذ کردند. روزنامه «کمسومولسکایا پراودا»—که اغلب «روزنامه محبوب پوتین» خوانده می‌شود—نوشت اظهارات پوتین نشان می‌دهد «اراضی بیشتری از اوکراین تحت کنترل ما قرار می‌گیرد—و ممکن است دفعه بعد شرایط روسیه سخت‌تر باشد.»

این روزنامه همچنین ادعا کرد مسکو آخرین دور گفت‌وگوهای آمریکا–اوکراین را یک بن‌بست می‌داند و کی‌یف از تسلیم امتناع می‌کند: «آمریکا برای سومین بار در ۱۰ روز گذشته تلاش کرده بر اوکراین فشار وارد کند و واشنگتن بار دیگر ناکام مانده است.»