تقی آزاد ارمکی: عصبانیت جامعه ایران ریشه در ایدهآلگرایی منفی و فضای مجازی دارد
رکنا اجتماعی: جامعهشناس برجسته کشور با تحلیل رفتارشناسی جامعه امروز ایران، عصبانیت عمومی را ناشی از ایدهآلگرایی منفی و فاصله مردم از واقعیتهای اجتماعی دانست و گفت: فضای مجازی، بهویژه اینستاگرام، این روند را تشدید کرده و مشارکت اجتماعی در جامعه به سمت واکنشهای فردی آنلاین سوق یافته است.
به گزارش رکنا، تقی آزاد ارمکی، جامعهشناس، در گفتوگویی با اشاره به ویژگیهای جامعه ایرانی اظهار داشت: «ایدهآلگرایی یکی از مشخصههای جامعه ماست، اما وقتی این آرمانگرایی از واقعیتها فاصله میگیرد، بخشی از مردم دچار عصبانیت و نارضایتی میشوند.» به گفته او، نزاعهای سیاسی و اجتماعی در ایران بیش از آنکه مبتنی بر واقعیت باشد، بر پایه ایدئولوژیها شکل میگیرد و مردم در حل مشکلات عملی مانند ترافیک، کمآبی یا آلودگی هوا، تغییر روش نمیدهند.
وی درباره تأثیر فضای مجازی بر افزایش عصبانیت جامعه گفت: «شبکههای اجتماعی بهویژه اینستاگرام با برجستهسازی افشاگریها و خشونت کلامی، ذهنیت افراد را تحت تأثیر قرار میدهند. این فضا نه تنها بر عامه مردم، بلکه بر مخاطبان با هر سطح سوادی اثرگذار است.» او با اشاره به تفاوت زیست اجتماعی واقعی و مجازی ایران افزود: «در جامعه واقعی فغانها جمعی است، اما در فضای مجازی فغانها فردی و منفعلانه است.»
آرمکی همچنین به پیچیدگی واکنشهای ایرانیان نسبت به اخبار منفی اشاره کرد و گفت: «افراد به اخبار منفی و افشاگریها توجه دارند اما لزوماً همراهی نمیکنند. جامعه ما اخلاقگراست، اما اخلاق را از دریچه مواجهه با امر غیراخلاقی میبیند.» او تاکید کرد که فقدان بازتاب مثبت و دیده نشدن خوبیها باعث کاهش انگیزه مردم و فقدان قهرمان در جامعه شده است.
در پاسخ به سؤالی درباره نسل زد، آزاد ارمکی این نسل را «کنشگر فردا» خواند و گفت: «نباید آنها را پیشاپیش داوری کرد؛ این نسل باید قدرت داوری خود را از درون پیدا کند و کشور را بسازد و سامان دهد.»
او در تحلیل افزایش خشونت کلامی در فضای مجازی تصریح کرد: «وقتی امکان بروز خشونت عملی محدود باشد، خشونت کلامی افزایش مییابد و این روند ریشه تاریخی دارد.» همچنین درباره نقش نخبگان و افراد مشهور در این فضا گفت: «داشتن دنبالکننده بیشتر برای هنرمندان عامهپسند، طبیعی است و نشاندهنده انحطاط فرهنگی نیست، بلکه نبود حضور فعال افراد صاحب دغدغه و اصل است که میتواند هشدار دهد.»
آرمکی درباره کاهش مشارکت اجتماعی در جامعه گفت: «مشارکت اجتماعی بدون مسئولیت اجتماعی معنا ندارد. وقتی مسئولیت اجتماعی فرو میریزد، مردم واکنشها و اعتراضهای خود را به فضای مجازی منتقل میکنند.» او همچنین آرمانگرایی افراطی مردم و عدم حمایت از تصمیمات سخت را ناشی از فاصله فرهنگ با آرمانگرایی دانست و گفت: «فرهنگ، جزئیات زیست اجتماعی را تنظیم میکند؛ آرمان سادهسازی میکند، اما جامعه سالم بر اساس اکثریت خوب و تعامل مسئولانه شکل میگیرد.»
این جامعهشناس در پاسخ به نقد فضای مجازی و عدالت اجتماعی گفت: «بحث عدالت اجتماعی بیشتر پُز روشنفکری است و در شبکههای اجتماعی دستمایه تخریب شده است. سیاست نیز آخرین مرحله زیست اجتماعی است نه اولین مرحله.»
آرمکی در پایان درباره حافظه تاریخی ایرانیان اظهار کرد: «مردم ایران بیش از حد به دیروز خود توجه دارند و حافظه بلندمدت ضعیفی ندارند، اما ترس از فردا موجب شده تاریخ را تکرار کنند و رادیکالیسم رواج یابد.» او تأکید کرد که بازخوانی تاریخی و فرهنگی و طراحی آینده ممکن، میتواند اعتماد مردم به فردا را احیا کند و از مهاجرت و رادیکالیسم بکاهد.
ارسال نظر