آسیب های اجتماعی و راههای پیشگیری از آن در مدارس

به گزارش رکنا، سرهنگ "عبدالوهاب حسوند" رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر تهران در یاداشتی در رابطه با آسیب های اجتماعی و راههای پیشگیری از آن در مدارس اظهار داشت: مطالعه آسیب های اجتماعی اعم از نابهنجاریها و انحرافات اجتماعی یکی از مهمترین موضوعات مورد بحث جامعه شناسی است.

اگر چه مساله نابهنجاری امری نسبی است و از جامعه ای به جامعه دیگر متفاوت است. اما آنچه که در این مبحث مطرح می باشد این است که چه عواملی آسیب های اجتماعی را کاهش یا افزایش می دهد و به بیانی دیگر چگونه می توان آسیب های اجتماعی را در بین دانش آموزان کنترل نمود؟

تعریف آسیب اجتماعی

آسیب های اجتماعی به مفهوم رفتاری است که به طریقی با ا نتظارهای مشترک اعضای یک جا معه سا زگاری ندارد و بیشتر افراد آن را ناپسند و نادرست می دانند در واقع هر جامعه از اعضای خود انتظا ر دا رد از ارزشها وهنجا رها تبعیت کنند ا ما هموا ره عده ای پیدا می شوند که پا ره ای ا ز این ا رزشها وهنجا رها را رعایت نمی کنند ،جا معه افرادی که هماهنگ و همساز با ا رزشها وهنجا رها باشند سا زگار یا همنوا واشخاصی را که بر خلاف آنها رفتا ر می کنند نا سا زگار یا نا همنوا می خواند ا ز میان افراد نابهنجار کسی که رفتار نابهنجا رش زودگذر نباشد ودیر گاهی دوام آورد،کجرو یا منحرف نامیده می شود ورفتار او را انحراف اجتماعی یا آسیب اجتماعی می خوانند. جا معه شناسی و جرم شناسی متوجه آن دسته از نقض هنجا رهاست که توسط عده ی زیادی از مردم گناه تلقی می گردد از این رو انحراف یا آسیب اجتماعی به رفتا رهایی اتلاق می گردد که هنجا رهای اجتماعی را نقض کرده و در نتیجه از نظر تعداد بسیا ری از مردم قابل نکوهش است.

گسترش روز افزون آسیب های اجتماعی (ترک تحصیل، فرار از مدرسه اعتیاد، سرقت، تشکیل گروه های معارض و وندالیسم و...) به وی‍‍‍‍‍ژه در سال های اخیر در بین دانش آموزان وهمچنین شیوع مفسده های آشکار وپنهان، افزایش قابل توجه بزهکاری ها وکژروی های اجتماعی و آلودگی به مواد مخدر ،به ویزه در میان جوانان و نوجوانان جا معه مستلزم تعمق و چا ره اندیشی اساسی است.

دهه 80نقطه انفجار آسیب های اجتماعی است و ما نمی توانیم از کاهش یا برطرف کردن این آسیب ها صحبت کنیم، زیرا چنین کاری ممکن نیست و تنها راه چا ره کنترل این آسیب هاست.

تمام آسیب های اجتماعی میل به گسترش دارند که اگر در شکل ساختا ری به صورت جدی قصد پیشگیری داشته باشیم ،شاید تا حدودی موفق شویم. بنا براین انجام هرگونه برنامه ریزی و فعالیت در راستای کاهش آسیب های اجتماعی در بین نوجوانان جا معه از چند جهت ضروری است چرا که از یک طرف با کاهش آسیب های اجتماعی ،ضریب امنیت اجتماعی بالا رفته، از طرف دیگر سرمایه ای که به دلیل افت تحصیلی و فرار از مدرسه هزینه می شود،کاهش می یابد، هزینه هایی که صرف ایجاد ا منیت در جامعه می گردد در امر آموزش وتعالی فرهنگی جامعه صرف می شود، پس می طلبد تا در راستای شناخت عوا مل کنترل کننده و کاهش دهنده آسیب های اجتماعی تلاش بیشتری کنیم.

به طور کلی دو نوع نگرش نسبت به آسیب های اجتماعی وجود دا رد:یک نگرش که عمدتا متوجه چگونگی جرایم و نفس بزه های اجتماعی ، شیوع ، گستردگی، عمق، شدت وآثار ناصواب آن است .صاحبان چنین نگرشی ،یبشترین هم خود را در جهت وضع قوانین گوناگون ،ساخت زندان ،مبا رزه با کزروی ها و بالطبع مبارزات مجرمان ،به خصوص از طریق زندان صرف می کنند. نگرش دیگر معطوف به خصیصه ها و توانایی های اجتماعی فرد بزهکا ر است که مرتکب جرم می شود. درواقع در این نوع نگرش محور توجه ،انسان هایی اند که به رغم مشابهت فراوان با بسیاری از همسالان خود ا ز نظر شرایط اقتصادی –اجتماعی ،به علل خاصی (عدم آشنایی کافی با مهارتهای اجتماعی )دچا ر آسیب پذیری اجتماعی می گردند؛صاحبان چنین نگرشی دوست دا رند تمام اندیشه وتلاش خود را متوجه شناخت عوا مل پدید آیی رفتارهای آسیب زا نمایند وراه حل مسئله را در آموزش و ا رتقای سطح آگاهی مهارت ها و انطباق پذیری اجتماعی فرد می دانند.

بر اساس دو نوع نگرش فوق الذکر می توان دو راه حل برای مسئله (کاهش آسیب های اجتماعی )مطرح نمود : راه حل اول که اصطلاحا می توان آن را حل کوتاه مدت ،سطحی و سخت افزا ری نامید،به موا ردی چون ساخت زندان ،استخدام پلیس بیشتر،تشدید مجا زات مجرمان و... به منظور مبا رزه با مجرمان تاکید دا رد در حالی که راه حل دوم در مقابل راه حل اول قرا ر دا رد و اصطلاحا راه حل دراز مدت ،ریشه ای و نرم

فزا ری نامیده می شود به عوا ملی چون فرهنگ سا زی ،اجتماعی کردن ،درونی نمودن ارزشها و هنجارهای جا معه ا ز طریق آموزش مها رتهای اجتماعی تاکید دا رد.

در واقع می توان چنین استنباط نمود که ریشه ی اغلب آسیب پذیری های اجتماعی دانش آموزان را باید در عدم آشنایی کافی آنها با مها رتهای اجتماعی دانست ؛به طوری که نقطه ی کوری در رشد شخصیت دلخواه و اجتماعی جوانان وجود دا رد وآن این است که متا سفانه جوانان امروز خود را نشناخته اند وبه توان وقدرت فراوان خود باور ندارند،به علاوه از شرایط وموقعیت اجتماعی خود آگاهی ندا رند. مع الوصف بررسی نقش آموزش مها رتهای اجتماعی در کاهش آسیب های اجتماعی در مدا رس ضروری است.

پیشنهادات (راههای ارتقای مهارت های اجتماعی دانش آموزان )

-توجه به مها رتهای اجتماعی در برنا مه ریزی درسی

- نشان دادن تاثیرات مخرب دوستان نالایق و ناشایست و چگونگی قطع ا رتباط با آنان

- آموزش مها رتهای زندگی نظیر دوست یا بی و خود شناسی و کشف خود در محتوای آموزشی

- اجا زه ی ابراز وجود به دانش آموزان ا ز طریق دادن مسئولیت و استفاده از دیدگاههای آنان در مدرسه

- تقویت عزت نفس و احترام دانش آموزان توسط معلم

- تقویت ا رزشهای دینی دانش آموزان توسط معلمان

- تقویت ا رزشهای دینی در خانواده

- آموزش نه گفتن از کودکی در خانواده ها ا ز طریق اهمیت دادن به ا ظهار نظر وی و شروع ا ز موا رد کوچک و غیرمهم.

تهیه و تنظیم: سرهنگ عبدالوهاب حسوند رییس پلیس مبارزه با مواد مخدر فاتببرای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.