برنده ژاپنی جایزه نوبل فیزیک درگذشت + عکس

به گزارش رکنا، "ماساتوشی کوشیبا"(Masatoshi Koshiba) فیزیکدان ژاپنی که جایزه نوبل فیزیک ۲۰۰۲ را برای کشف نوترینوهای کیهانی به طور مشترک برنده شده بود، در سن ۹۴ سالگی درگذشت.

وی یکی از بنیانگذاران نجوم نوترینویی بود و مشهورترین کارش شناسایی نوترینوها از یک انفجار ابرنواختر دور با استفاده از یک آشکارساز وسیع در یک معدن در مرکز ژاپن بود.

"کوشیبا" نیمی از جایزه نوبل فیزیک ۲۰۰۲ را با "ریموند دیویس جونیور" به خاطر کمک‌های پیشگامانه در اخترفیزیک، به ویژه برای کشف نوترینوهای کیهانی به طور مشترک برنده شد. نیم دیگر این نوبل فیزیک در آن سال نیز برای کشف منابع اشعه ایکس کیهانی به "ریکاردو جیاکونی" تعلق گرفت.

"کوشیبا" در ۱۹ سپتامبر ۱۹۲۶ در تویوهاشی ژاپن متولد شد و در سال ۱۹۵۱ از دانشگاه توکیو فارغ التحصیل شد. وی سپس برای تکمیل دکترای خود به دانشگاه "روچستر" آمریکا رفت و در سال ۱۹۵۵ فارغ التحصیل شد. وی پس از سه سال کار در دانشگاه "شیکاگو" به توکیو بازگشت و بقیه عمر و فعالیت خود را در همانجا گذراند.

فعالیت های کوشیبا در سال 1980

"کوشیبا" در دهه ۱۹۸۰ در ساخت آشکارساز یا ردیاب نوترینو واقع در ۱۰۰۰ متری عمق زمین و در یک معدن سرب و روی در ژاپن نقش مهمی داشت. این ردیاب که "کامیوکانده"(Kamiokande) نامیده می شد، یک مخزن بزرگ پر از آب بود که توسط لوله‌های افزاینده فوتوالکتریک(دستگاهی که فوتون‌ها را به سیگنال الکتریکی تبدیل می کند) احاطه شده بود و می‌توانست تابش نور تولید شده هنگام تعامل نوترینوها با هسته‌های اتم در مولکول‌های آب را تشخیص دهد.

"کوشیبا" میراثی ایجاد کرد که با پیشرفت‌های علمی برای سال‌های متمادی، این حوزه را به پیش سوق خواهد داد.

اگرچه تعداد زیادی نوترینو توسط خورشید تولید می‌شود، اما تشخیص آنها دشوار است، زیرا آنها بسیار ضعیف با ماده تعامل دارند. در سال ۱۹۶۷ "ریموند دیویس جونیور" که در آن زمان در آزمایشگاه ملی "بروخاون" بود، در سال ۱۹۶۷ اولین آزمایش برای کشف نوترینوهای خورشیدی را انجام داد. آشکارساز وی متشکل از ۶۰۰ تن مایع خشک شوینده در معدن طلای "هوم استیک" در داکوتای جنوبی، کمتر از نیمی از شار نوترینوهای پیش‌بینی شده توسط مدل‌های کاملاً پذیرفته شده خورشید را کشف کرد.

این نتایج که به عنوان "مشکل نوترینوی خورشیدی" شناخته شد، فقط در صورت اشتباه بودن این مدل‌ها یا اینکه نوترینو دارای جرم باشد، قابل توضیح بود. آشکارساز "دیویس" به مدت ۲۰ سال تنها آشکارساز نوترینوی خورشیدی در جهان بود. اما ۲۰ سال بعد، "کوشیبا" و همکارانش شروع به گرفتن داده از ردیاب "کامیوکانده" کردند و در سال ۱۹۸۷ شار نوترینویی کمتر از حد انتظار را که توسط "دیویس" گزارش شده بود، با تشخیص نوترینوها از یک انفجار ابرنواختر دوردست تأیید کردند. به پاس این کار، جایزه نوبل فیزیک در سال ۲۰۰۲ به "دیویس" و "کوشیبا" اهدا شد.

در سال ۱۹۹۸، جانشین آشکارساز "کامیوکانده" موسوم به "سوپرکامیوکانده" شواهد قانع کننده ای برای جرم نوترینو به شکل نوسانات بین نوترینوهای "تائو" و "میون" یافت که به فیزیک جدید فراتر از مدل استاندارد فیزیک ذرات احتیاج داشت. این نتیجه باعث شد "تاکاکی کاجیتا" دانشجوی "کوشیبا" جایزه نوبل فیزیک سال ۲۰۱۵ را به طور مشترک با "آرتور مک دونالد" فیزیکدان کانادایی برای کشف نوسان نوترینو برنده شود.

"کاجیتا" در یک مصاحبه گفت که "کوشیبا" همه چیز را در مورد فیزیک به او آموخته است. وی گفت: من بسیار خوش شانس بودم که توانستم با "کوشیبا" ملاقات کنم و این برای من در دانشمند شدن بسیار مهم بود.

"دیو وارک" فیزیکدان نوترینوشناس از دانشگاه آکسفورد انگلیس که از دو دهه قبل درگیر آزمایشات "سوپرکامیوکانده" بوده است، می‌گوید که این نیروی اراده "کوشیبا" بود که باعث شد "کامیوکانده" در ژاپن مورد تأیید قرار گیرد و ابتکار وی که منجر به ایجاد لوله‌های عظیم افزاینده فوتوالکتریک شد و در پیشرفت فیزیک بسیار مهم بود، موجب برنده شدن جایزه نوبل توسط وی بوده است.

"وارک" گفت: جانشین "کامیوکانده" یعنی "سوپرکامیوکانده" و در حال حاضر "هایپرکامیوکانده" تاکنون دو جایزه نوبل را به دست آورده اند.

"وارک" می‌افزاید که "کوشیبا" مردی بزرگ، پر از بصیرت و انرژی و شوخ طبعی بود و میراثی به جا گذاشته است که با پیشرفت‌های علمی برای سال های متمادی این حوزه را به پیش خواهد برد.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.

کدخبر: 628023 ویرایش خبر
لینک کپی شد
آیا این خبر مفید بود؟