101 سال پیش این هواشناس برنده 11جایزه شد

101 سال پیش، "ادوارد نورتون لورنتس"(Edward Norton Lorenz) ریاضیدان و هواشناس مشهور در وست هارتفورد یکی از شهرهای ایالت متحده آمریکا متولد شد.

این ریاضیدان و هواشناس آمریکایی در 23 می سال 1917 در وست هارتفورد یکی از شهرهای ایالت متحده متولد شد. لورنتس یکی از پیشگامان نظریه آشوب و مبدع عبارت "اثر پروانه‌ای" است.

او رشته ریاضی را در 2 "دانشگاه دارتموث"(Dartmouth College) و "دانشگاه هاروارد"(Harvard University) خواند.

از 1942 تا 1946، او به عنوان یک هواشناس برای نیروی هوایی ارتش ایالات متحده خدمت می‌کرد. پس از بازگشت از جنگ جهانی دوم، تصمیم گرفت به مطالعه هواشناسی Meteorology بپردازد، سپس او مدرک هواشناسی خود را از دانشکده فناوری ماساچوست کسب کرد. از سال 1987 تا زمانی که درگذشت، او پروفسور دانشکده فناوری ماساچوست بود.

هنگامیکه او در سال 1960 روی یک مسئله پیش‌بینی وضع هوا کار می‌کرد بر روی کامپیوترش 12 معادله برای پیش‌بینی وضع هوا در نظر گرفته بود. این معادلات وضع هوا را پیش‌بینی نمی‌کرد؛ ولی این برنامه کامپیوتری به‌طور نظری پیش‌بینی می‌کرد که هوا چگونه می‌تواند باشد. او می‌خواست دنباله مشخصی را دوباره ببیند. برای کاهش زمان، وی به جای شروع از اول، از وسط دنباله شروع کرد.

او عددی را که دفعه قبل از دنباله در دست داشت وارد کرد و کامپیوتر را برای پردازش رها نمود و رفت. وقتی یک ساعت بعد برگشت، دنباله به صورتی متفاوت از دفعه قبل پیشرفت کرده بود. به جای حالت قبلی، الگوی جدید آن واگرا می‌شد و در آخر شکلی کاملاً به هم ریخته نسبت به اولی پیدا می‌کرد. او بالاخره فهمید که مشکل کار کجاست. کامپیوتر تا 6 رقم اعشار را در خود ذخیره می‌کرد و وی برای اینکه کاغذ کمتری مصرف کند فقط تا 3 رقم اعشار را برای خروجی درنظر گرفته بود. در الگوی اولیه، عدد بدست آمده در اصل0.506127 بود ولی وی برای حالت بعدی فقط 0.506 را وارد کرد.

براساس تمام ایده‌های آن زمان، این دنباله باید شبیه یا خیلی نزدیک به حالت اولیه می‌شد. رقم‌های پنجم و ششم، که برای بعضی از روش‌ها غیرقابل اندازه‌گیری هستند، نمی‌توانند تأثیر زیادی روی خروجی داشته باشند. لورنتس این باور را رد کرد. این اثر به عنوان اثر پروانه‌ای شناخته شد.

نظریه آشوب یا نظریه بی‌نظمی‌ها شاخه‌ای از ریاضیات است که به مطالعه سیستم‌های دینامیکی آشفته می‌پردازد. سیستم‌های آشفته یا پرهرج‌ومرج، سیستم‌های دینامیکی غیرخطی هستند که نسبت به شرایط اولیه خود بسیار حساس بوده‌اند. تغییری اندک در شرایط اولیه چنین سیستم‌هایی باعث دگرگونی‌های بسیار در مرحله بعدی خواهد شد. این پدیده در نظریه آشوب به اثر پروانه‌ای مشهور است که در آن؛ یک پروانه با بال‌زدن‌هایش در برزیل، می‌تواند (در شرایطی) باعث گردباد در تگزاس شود و بنابرین ارائه پیش‌بینی طولانی مدت رفتار آنها غیرممکن است.

لورنتس در طول عمر خود موفق به کسب 11 جایزه شد. وی در 16 آوریل 2008 چشم از جهان فروبست.

انتهای پیام

 

 

کدخبر: 382925 ویرایش خبر
لینک کپی شد
آیا این خبر مفید بود؟