واقعیت برکناری بولتون/ صلح‌طلبی ترامپ یا پذیرش حقیقت وضعیت کنونی آمریکا؟
رکنا: اخراج ناگهانی جان بولتون از کاخ سفید بیشتر از هر چیزی نمایانگر پایان دوران عناصر جنگ‌طلب و حامیان سیاستهای زورگویانه آمریکاست.
پس از ماه‌ها کش‌وقوس، ماجرای اختلاف بین رئیس‌جمهور آمریکا و مشاور امنیت ملی کاخ سفید سرانجام با خبر ناگهانی اخراج جان بولتون از دولت ترامپ پایان یافت.
دونالد ترامپ شامگاه روز سه‌شنبه در پیامی توئیتری از «اختلاف شدید» خود و اعضای دولتش با جان بولتون پرده‌بردای کرد و نوشت: «شب گذشته به بولتون اطلاع دادم که دیگر نیازی به خدمات او در کاخ سفید وجود ندارد. من مانند بسیاری دیگر در دولت با بسیاری از پیشنهادهای بولتون به شدت مخالف هستم. از جان بولتون به خاطر خدماتی که داشت، تشکر می‌کنم و مشاور جدید امنیت ملی را هفته بعد معرفی خواهم کرد».
بولتون که گویا از این شیوه برکناری دلخور شده بود دقایقی پس از اعلام برکناری‌اش در پیامی توییتری مدعی شد برکنار نشده بلکه «دیشب خودش تقاضای استعفا کرده و رئیس‌جمهور گفته فردا (سه‌شنبه) درباره‌اش صحبت می‌کند»! اما سرانجام رسانه‌های آمریکا استعفانامه دو خطی بولتون را منتشر کردند که بدون هیچ توضیحی صرفاَ از رئیس‌جمهور آمریکا تشکر کرده بود که «فرصت خدمت» را در اختیار او قرار داده است. جان بولتون پس از مایکل فِلین و مک‌مستر سومین مشاور امنیت ملی است که دونالد ترامپ به علت «اختلاف نظر» برکنار و یا مجبور به استعفا می‌کند.
استعفا و برکناری در دولت آمریکا تقریباً به امری عادی تبدیل شده و هیچ کنجکاوی را برنمی‌انگیزد. ۳۲ ماه از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید می‌گذرد و در این مدت ۴۴ نفر یا استعفا داده‌اند یا برکنار شده‌اند. اما آنچه برکناری بولتون را نسبت به ۴۳ نفر دیگر متمایز می‌کند شاید دیدگاه‌های جنگ‌طلبانه خاص او در خصوص شیوه حل‌وفصل مسائل بین‌الملل و رویکرد به‌شدت ضدایرانی او باشد.
اخراجی‌های دولت ترامپ از آغاز تاکنوندر دنیای ذهنی بولتون آمریکا همچنان یک «ابرقدرت» است که برای حل مسائل بین‌المللی خود باید از سیاست زور و تحریم استفاده کند و سرتاسر عمر سیاسی خود همیشه از هواداران پروپاقرص حمله نظامی به ایران بوده است. به عنوان مثال بولتون در تاریخ ۲۶ مارس ۲۰۱۵ با انتشار مقاله‌ای در روزنامه نیویورک‌تایمز آشکارا اعلام کرد که «واشنگتن برای توقف برنامه هسته‌ای ایران نباید تن به مذاکره دهد بلکه باید این کشور را بمباران کند».
افزون بر این به اعتراف رسانه‌های آمریکایی، علی‌رغم ادعای رسمی دولت این کشور مبنی بر اینکه واشنگتن به دنبال تغییر نظام در ایران نیست، بولتون به همراه دیگر مقامات ارشد دولتی این کشور به گروهک منافقین به عنوان «جایگزین آینده نظام کنونی ایران» امید بسته بودند و طی سال‌های اخیر برای شرکت در نشست‌های این گروهک تروریستی بدنام ده‌ها هزار دلار پول دریافت کرده‌اند.
بولتون در آوریل ۲۰۱۸ در جایگاه مشاور امنیت ملی آمریکا قرار گرفت. بسیاری بر این باور بودند که ورود جنگ‌طلبی مانند بولتون به کاخ سفید به این معناست که دولت آمریکا در تدارک حمله نظامی به ایران است. آنچه بیش از همه به این باور غیرواقعی دامن می‌زد اظهارات خود بولتون بود. بولتون چندی پیش در جمع تروریست‌های منافقین در پاریس به آن‌ها وعده داد که تا قبل از سال ۲۰۱۹ نظام ایران سقوط خواهد کرد و «همه مخالفان ایران در "میدان آزادی" جشن پیروزی برگزار خواهند کرد».
«اختلاف نظر ترامپ و بولتون در پرونده افغانستان، کره شمالی، سوریه، ونزوئلا، و ایران و روحیه جنگ‌طلب بولتون و خوی معامله‌گری ترامپ» روایت همه‌گیر رسانه‌های آمریکا از برکناری ناگهانی مشاور امنیت ملی کاخ سفید است. با این حال بسیاری از تحلیل‌گران اخراج بولتون را نه دلیلی بر «روحیه مسالمت‌آمیز» ترامپ که نشانه شکست سیاست تهاجمی دولت آمریکا علیه کشور‌های مستقل می‌دانند.
عبدالباری عطوان از تحیل‌گران سرشناس دنیای عرب در این باره نوشته است: ترامپ از بولتون به عنوان ابزاری برای ایجاد رعب و وحشت استفاده کرد و زمانی که دید این حیله نیز کارگر نیست یعنی ایران، کره شمالی و ونزوئلا را به تسلیم وا نمی‌دارد و تحریم‌های شدید آمریکا باعث به اهتزاز درآمدن پرچم سفید تسلیم در میان این کشور‌ها نشد، تاریخ مصرف بولتون هم پایان یافت و ترامپ او را هم به طور تحقیرآمیزی مانند دیگران به سطل زباله انداخت.
به نوشته عطوان، جان بولتون هم‌اکنون در حالی سمتش را به عنوان مشاور امنیت ملی آمریکا ترک می‌کند که رؤیایش در تغییر نظام ایران و گرفتن جشن به همراه مخالفان در تهران محقق نشد. بولتون نتوانست خوان گوایدو را به جای نیکلاس مادورو به عنوان رئیس‌جمهور ونزوئلا منصوب کند. او همچنین نتوانست پیونگ‌یانگ، پایتخت کره شمالی را بمباران کند. بولتون از این دست رؤیا‌ها خیلی در سر داشت، اما نتوانست آن‌ها را محقق کند.
اما سوال این است که چه چیزی موجب بربادرفتن رویا‌های بولتون شد؛ رویا‌هایی که سال‌های متمادی در سر پروانده و منتظر اجرای آن‌ها با قوه قهریه دولتی بود و اینکه اختلاف ترامپ و بولتون از چه زمانی آغاز شد؟ او در دوران ۱۷ ماهه حضور خود در کاخ سفید تمام تلاشش را به کار گرفت تا نظام ایران را تغیر دهد، نیکلاس مادورو در ونزوئلا را سرنگون و تمام جنبش‌های مقاومت در خاورمیانه را مضمحل کند. ترامپ و بولتون اردیبهشت پارسال بدون دلیل خاصی و به صورت یک‌جانبه آمریکا را از توافق هسته‌ای با ایران (برجام) خارج کردند تا با برگشت تحریم‌های هسته‌ای و «صفر کردن» صادرات نفت به ادعای خود ایران را مجبور کنند بار دیگر پای میز مذاکره بیاید و «توافق هسته‌ای جدیدی» به نفع واشنگتن امضا شود.
پس از خروج آمریکا از برجام، ایران با هدف اعطای فرصت به طرف‌های اروپاییِ این توافق برای جبران خسارت حاصل از خروج آمریکا از برجام رویکرد «صبر راهبردی» را در پیش گرفت و بار‌ها مقامات ارشد کشورمان تأکید کردند گفتگو باید در شرایط عزتمندانه باشد و شرط گفتگو با آمریکا برگشت این کشور به برجام و تضمین بهره‌مندی اقتصادی ایران از این توافق چندجانبه است.
مقاومت ایران در برابر تحریم‌های ظالمانه آمریکا و تأکید بر گفتگوی عزتمندانه باعث شد سرانجام دولت آمریکا با مشاوره جان بولتون به سمت اقدامات تحریک‌آمیزی دیگری مانند اضافه‌کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به فهرست ادعایی «گروه‌های تروریستی» و اعزام ناوشکن و بمب‌افکن‌های راهبردی به خلیج فارس پیش برود تا به تصور خود با ایجاد جو وحشت و احتمال حمله نظامی، ایران را مجبور به آمدن به پای میز مذاکره کند.
در تمام این مدت هیچ خبری درباره «اختلاف شدید» ترامپ و بولتون درباره نوع مواجهه با ایران مخابره نشد تا اینکه روابط عمومی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران بامداد پنج‌شنبه ۳۰ خرداد امسال با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد «یک فروند پهپاد جاسوسی گلوبال هاوک آمریکا پس از تجاوز به حریم سرزمینی جمهوری اسلامی ایران در منطقه روبروی کوه مبارک استان هرمزگان، هدف آتش پدافند نیروی هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و سرنگون شد». واکنش قاطع ایران در دفاع از حریم سرزمینی خود و سرنگونی این پهپاد غول‌پیکر و گران‌قیمت آمریکا با سامانه‌های پدافندی بومی، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های جهان داشت. (اینجا)
دونالد ترامپ به «توصیه مقامات نظامی این کشور و هشدار آن‌ها نسبت به پیامد‌های غیرقابل‌کنترل حمله تلافی‌جویانه علیه ایران از جمله قرارگرفتن نیرو‌های آمریکایی در معرض خطر از اقدام نظامی علیه ایران منصرف شد» (اینجا). این اقدام واقع‌بینانه ترامپ که نتیجه برآورد نهاد‌های نظامی این کشور درباره توانمندی‌های منطقه‌ای ایران بود بنا بر گزارش رسانه‌های آمریکایی موجب دلخوری بولتون و آشکارشدن اختلاف ترامپ و بولتون شد که پایان آن خداحافظی بولتون از کاخ سفید در روز سه‌شنبه بود.
ارسال نظر