جزیره های آسیب در حاشیه شهر ها/ مهاجرت روستائیان تنها عامل حاشیه نشینی نیست

به گزارش رکنا، در واقع حاشیه‌نشینی به آن سنخ از زیست شهری اطلاق می‌گردد، که در حومه شهرها، تعدادی خانوار بد مسکن، یک مرکز جمعیتی یا شهرک مانندی را به وجود آورند و با گذشت زمان بر دامنه آن افزوده می شود.

همانطور که از مفاهیم و توضیحات بالا می توان دریافت؛ حاشیه نشینی زاییده رشد شهرنشینی ناهمگون است. فقر اقتصادی و عدم دسترسی به مشاغل متعارف رسمی شهری موجب می¬شود افرادی با درآمد های کم مکان هایی را در حاشیه شهر ها برای زندگی برگزینند که اغلب فاقد هرگونه تسهیلات شهری هستند و عمدتاً غیرقانونی و خارج از ضوابط ساخته می¬شوند.

حاشیه نشینی علاوه بر اثرات کالبدی و فیزیکی و ایجاد ناهمگونی در سیمای شهر، دارای تأثیرات اجتماعی و فرهنگی نیز می باشد. تحقیقات نشان می¬دهد که مناطق حاشیه نشین به دلیل بافت ناهمگون اجتماعی،فرهنگی از جرم خیزترین مناطق شهری محسوب می¬شوند. از این رو است که از مناطق حاشیه نشین به عنوان « جزیره های آسیب» نام می برند.

اگرچه به نظر می آید مهاجرت عامل اصلی شکل دهی و رشد مناطق حاشیه نشینی در شهرهاست، ولی واقعیت این است که بخشی از حاشیه نشینان ساکنین همیشگی شهر می باشند که به علت فقر اقتصادی در واحدهای مسکونی غیر متعارف ، غیر استاندارد و غیر رسمی زندگی می کنند؛ واحدهایی که بعضاً از حداقل امکانات و ملزومات بهداشتی و رفاهی محروم می باشند.

همانطور که گفته شد برخی ها بر این عقیده اند که عمده حاشیه نشینان را روستائیان و عشایری تشکیل می دهند که به هر دلیلی دست از کار و زندگی خود کشیده اند و برای گذران زندگی راهی شهر ها می شوند. اما باید به این نکته توجه داشت که شاید مهاجرت روستائیان یکی از دلایل حاشیه نشینی باشد ولی باید اذعان داشت که این موضوع اصلی ترین و تنهاتربن عامل پیدایش حاشیه نشینی در اطراف شهر ها نیست.

با این توضیح ذکر این مطلب که از دیرباز ثابت شده است که تبهکاری در شهر به نسبت تبهکاری در روستا خیلی بالاتر است می توان به این نتیجه رسید که در کنار مهاجرت روستائیان ؛ افراد دیگری هستند که خود در شهر ها به علت فقر اقتصادی و درآمد پایین مناطق حاشیه نشین را بوجود می آورند و راه را برای روستائیان و دیگر مهاجران به این مناطق باز می کنند.

با این حال هرگاه سخن از مقوله حاشیه نشینی به میان می آید نباید آسیب های اجتماعی مرتبط با این مساله را نیز از نگاه تیزبینانه خود دور نگه داشت. حاشیه نشینی مقدمه یی بر آسیب های اجتماعی است.

ویژگی¬های رایج و بارز مناطق حاشیه نشینی و انسان حاشیه نشین عبارتند از:

حاشیه نشینی ناشی از فقر است

*حاشیه نشینی ناشی از تشدید نرخ مهاجرت¬های روستایی- شهری است. در مناطق حاشیه نشینی، اشتغال غیر رسمی و غیر مولد وجود دارد.در مناطق حاشیه نشینی فرهنگ فقر وجود دارد. حاشیه نشینان سواد پائینی دارند. حاشیه نشینان درآمد پائینی دارند. نرخ بیکاری در مناطق حاشیه نشینی بسیار بالاست. حاشیه نشینان در سکونتگاه های غیر متعارف و غیراستاندارد زندگی می کنند. تراکم جمعیت در مناطق حاشیه نشین بسیار بالاست. میزان کار کودکان در مناطق حاشیه نشین بسیار بالاست. میزان انحراف و جرم در مناطق حاشیه نشین بسیار زیاد است.

اعمال مجرمانه رایج در حاشیه شهرها

الف:از مهمترین اعمال مجرمانه قبل یا در حین شکل گیری حاشیه نشینی می توان به تغییر کاربردی اراضی،تصرف عدوانی،فروش مال غیر وساخت و سازهای غیر مجازاشاره کرد.

ب:از مهمترین اعمال مجرمانه بعد از شکل گیری حاشیه نشینی می توان به سرقت و اخفای اموال مسروق،اعتیاد و خرید و فروش مواد مخدر و مشروبات الکلی،نزاع¬های دسته جمعی،قتل عمد،تخریب اموال عمومی ،مزاحمت و ممانعت از حق،اخاذی و تهدید برای کسب مال دیگری،خشونت¬های جنسی،روسپیگری،کودک آزاری و...اشاره کرد.

راهبردهای پیشگیری از حاشیه نشینی:بهسازی و نوسازی بافت¬های روستایی با هدف کاهش انگیزه مهاجرت روستا به شهر.

ارتقاء کیفیّت و سطح خدمات رسانی به گروههای آسیب پذیر و اقشار کم درآمد.

جلوگیری از تمرکز فعالیت¬های اقتصادی در شهرها و انتقال آن به شهرهای کوچک و مناطق دیگر.

جلوگیری از گسترش ساخت و سازهای غیر مجاز در مناطق حاشیه¬ای شهر.

توانمندسازی محلات حاشیه نشینی و اجرای طرح واکسیناسیون محیطی و اجتماعی در مقابل جرم و آسیب های اجتماعی، تامین امنیت و عدالت اجتماعی، کاهش نابرابری¬های اقتصادی و فرهنگی در بین قشرهای مختلف جامعه و مناطق مختلف.

گردآوری و تنظیم : اداره برآورد اجتماعی و افکارسنجی معاونت اجتماعی پلیس ایلامآخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.