خالقان بدون رقیب امید و انگیزه در جوامع

بدون شک اصلاح آموزش و پرورش و استفاده از شیوه‌های مطلوب و نوین آموزشی سبب پیشرفت سایر ابعاد جامعه نظیر اقتصاد، سیاست و حتی فرهنگ می‌شود. با این وجود و عطف اهمیت آن، همه جوامع بشری در یک سطح از توسعه‌یافتگی خاصه فرهنگی بر‌خوردار نیستند. معلم به عنوان ستون فقرات اصلی تحول و توسعه نظام آموزشی از نقش بسزایی برای این تحول و استفاده از شیوه‌های نوین آموزشی در دوران پاندمی کرونا برخوردار است. نقش حرفه معلمی در دو بخش فردی و عمومی باعث شده سازمان علمی و فرهنگی سازمان ملل (UNESCO) با همکاری چند سازمان جهانی دیگر از جمله سازمان جهانی کار (ILO) و آموزش جهانی (EI) روز پنجم اکتبر- برابر با 14 مهر- را به عنوان روز جهانی معلم تعیین کند و هر سال در این روز برنامه‌های ویژه‌ای را در راستای گرامیداشت و پاسداشت مقام معلم و حرفه معلمی به صورت جهانی برگزار می‌کند. همچنین سازمان جهانی یونسکو با همکاری نهادهای آموزشی در سراسر جهان برای توجه بیشتر جهانیان به سختی‌های حرفه معلمی هر سال شعارهایی را به فراخور این روز تعیین می‌کند. این شعارها معمولا به‌گونه‌ای برگزیده می‌شوند که مساله‌ای فراگیر درباره حرفه معلمی را مطرح و به جهانیان گوشزد کند. پنجم اکتبر روز جهانی معلم فرصت خوبی است تا متخصصان علوم تربیتی وصاحب‌نظران آموزشی با بیان مطالبات حرفه‌ای وتجارب خودبرای مدتی هم که شده نگاه جهانی جوامع را به معلمان و چالش‌های پیش روی‌شان معطوف کنند.

امسال شعار روز جهانی معلم از طرف سازمان یونسکو به عنوان «معلمان؛ پیشرو در بحران، تجسم دوباره آینده» پیشنهاد و انتخاب شده است وطرح این شعار فرصت مناسبی است تا بار دیگر نقش ارزشمند معلمان در دوران کرونا یادآوری و بازنمایی شود. به‌کارگیری نیروی انسانی اندیشمند و توانمند در نظام آموزشی از اولویت‌های کارآمدی و خبرگی و موجب ارتقای عملکرد در تعلیم وتربیت است. اهمیت بیش از پیش این حرفه معلمی در رشد فردی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بر هیچ شخص، سازمان و دولتی پوشیده نیست و دنیای امروز که تعلیم و تربیت 1.5 میلیارد دانش‌آموز به دلیل شیوع ویروس کرونا تحت‌تاثیر خود قرار داده، بیش از هر زمان دیگری به معلمانی خلاق، نقاد، با انگیزه و پرسشگر و با نگاه ژرف اندیش و توسعه‌گرا نیازمند است.

کشوری که با آینده‌نگری درچارچوب توسعه متوازن و با تکیه بر دانش و مهارت معلمان خود اقدام به برنامه‌ریزی هدفمند، مقتدر و کارا می‌کند، در مسیر پیش روی خود برای تربیت نسل آینده که مجهز به خلاقیت، نوآوری، تعهد، اخلاق‌مداری، دانایی و توانایی است، موفق‌تر خواهد بود. بدون تردید هیچ نظام آموزشی نمی‌تواند برنامه‌های خود را بدون همراهی و مشارکت معلمان عملیاتی و ماخوذ به نتیجه کند. با شیوع جهانی کرونا زندگی فردی و اجتماعی و حیات روزمره سازمان‌ها دستخوش تغییرات وتحولاتی شد که به تناسب آن برای ادامه شرایط در برنامه‌ها و فعالیت‌های جاری اقداماتی باید صورت بگیرد تا با سازگاری و همزیستی با شرایط و مبتنی بررعایت پروتکل‌های بهداشتی و امکان غلبه بر شرایط بیماری فراهم شود.

در این میان با تصمیماتی که برای تعطیلی مراکز آموزشی و مدارس اتخاذ شد، فرآیند یاددهی- یادگیری، شکل جدیدی به خود گرفت و جوامع به محض مواجه شدن با این اختلال بی‌سابقه در روند آموزش، به دنبال راه‌حل‌هایی فراگیر و قابل قبول بودند که در‌نهایت از طرف اکثر کشورها یادگیری از راه دور به عنوان راه‌حلی سریع و کامل و البته متناسب‌تر با شرایط موجود انتخاب شد. در ابتدای راه، فراهم آوری تجهیزات و بسترهای لازم برای یادگیری الکترونیکی از یک طرف و دغدغه همراهی معلمان از سوی دیگر نظام‌های آموزشی را با چالش‌هایی مواجه ساخت. اماخوشبختانه نه تنها در کشور ما معلمان بار دیگر با خلاقیت، نوآوری و ایثار فرآیند آموزش دانش‌آموزان خود را پیگیری و به‌روزرسانی کردند، بلکه در سراسر جهان حضور و همراهی معلمان زبانزد قدردانی دولت‌ها شد و تا میزان قابل‌قبولی عرصه آموزش توانست نگرانی‌های پیش آمده از بحران شیوع کرونا را با مهارت و راهبری آموزشی معلمان برطرف سازد. در جهان امروز که سرعت تغییرات بسیار و به‌روز رسانی علمی و مهارتی، همسوسازی و آینده‌نگری شرط برون‌رفت از مشکلات ناشی از تغییرات است، معلمان با تأسی از اصول حرفه‌ای تعلیم و تربیت و مهارت حرفه‌ای‌شان می‌توانند نقش موثری در توسعه و پیشرفت کشورها در همه دوره‌ها به ویژه هنگام بحران‌ها و تحولات ملی و جهانی ایفا کنند.

رفتار سازمانی و آگاهانه معلمان در دوران شیوع کرونا و تغییراتی که در عرصه‌های مختلف به همراه داشت مهر تاییدی بر این ادعا می‌باشد که معلمان، خالقان بدون رقیب امید و انگیزه در جامعه و تصویرگران آینده جهان هستند و در بحران‌های متفاوت با ترسیم استراتژی مشخص از آینده و با تغییرمنطقی در رویکردهای تعلیم وتربیت نسل آینده‌ساز کشور را از سردرگمی و آشفتگی نجات می‌بخشند و با ایجاد تصویری نو و جدید از آینده، آنان را برای ادامه راه به سلاح خرد و تدبیر مجهز می‌کنند. استفاده معلمان از فناوری‌ها و تکنولوژی‌های آموزشی نوین باعث شده تا تنوع و تعدد در روش‌های یادگیری دانش‌آموزان را به فراگیری دانش و مهارت مشتاق‌تر و علاقه‌مند سازد. در این یادگیری معلمان تسهیل‌گر فرآیند آموزش خواهند بود و با هنر و فن راهبری آموزشی، دانش‌آموزان را به کسب و تسهیم دانش هدایت می‌کنند.

روز جهانی معلم رویداد مغتنمی است تا رهبران و سیاستمداران جوامع با توجه بیشتر و نگاهی نو به دستگاه تعلیم وتربیت در تصمیم‌گیری‌ها و سیاستگذاری‌ها برای رفع چالش‌ها و ارتقای جایگاه اجتماعی معلمان گام‌های اساسی و موثری را بردارند. همچنین آموزش و پرورش باید تلاش کند تا ضمن فراهم‌آوری بسترهای لازم فرآیند آموزش، با دفاع از جایگاه اجتماعی معلمان برای گسترش آموزش عمومی و ارتقای برنامه‌های حمایتی از معلمان وظیفه مدیریتی خود را در قبال آنان به انجام رسانده و مساله آموزش و پرورش را به مساله اصلی جامعه تبدیل کند. برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.