قصه تلخ کودکان بازمانده از تحصیل

هر سال در اوایل پاییز زنگ مهر در مدارس کشور به صدا در می آید و بیش از 13 میلیون دانش آموز، سال تحصیلی جدید را در میان هیاهو و خوشحالی خانواده ها آغاز می کنند اما در این میان بازماندگان تحصیل با حسرت به صندلی های خالی در کلاس های درس می نگرند.

آری هیاهوهای شروع سال تحصیلی جدید و شور و اشتیاق های دانش آموزان و اولیای آنان باعث می شود که فریاد مظلومانه کودکان بازمانده از تحصیل شنیده نشود و کسی هم سراغی از آنان نگیرد.

بازماندگان تحصیل کودکان بالای 6 ساله ای هستند که طبق آمارهای رسمی سازمان ثبت احوال کشور باید وارد مدارس شوند اما به دلایلی در ردیف دانش آموزان وزارت آموزش و پرورش قرار نمی گیرند.

قصه تلخ کودکان بازمانده از تحصیل با حکایت تارکان تحصیل متفاوت است زیرا آنها کسانی هستند که هرگز نور روشنایی علم آموزی را ندیده اند و با دنیای گسترده آموختن بیگانه هستند.

این کودکان جذب بازارهای کار و شغل های کاذب می شوند و طبق اعلام کارشناسان آموزشی بیشتر آنان در خانواده های بی بضاعت زندگی می کنند و برای کمک به معیشت خانواده خود به جای رفتن به مدرسه، سرکار می روند.

در نگاه اول همگان فکر می کنند که با توجه به همه گیر بودن تحصیل و رایگان بودن نظام آموزشی کشور، تمام خانواده ها حداقل در دوران ابتدایی مشکلی برای ادامه تحصیل فرزندان خود ندارند اما همچنان کودکانی هستند که زنگ مدرسه را هرگز نمی شنوند.

همانطور که نرخ بی سوادی در استان های محروم بیشتر از استان های مرکزی و توسعه یافته می باشد، سهم کودکان بازمانده از تحصیل این استان های کم برخوردار نیز در کاروان بازماندگان تحصیل کشور بیشتر از استان های دیگر است.

** شناسایی 1100 بازمانده از تحصیل در آذربایجان غربی

معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش آذربایجان غربی می گوید: در سال تحصیلی (1397-1396) بیش از یکهزار و 100 نفر بازمانده از تحصیل در استان شناسایی شد و 700 نفر از آنان به مدارس بازگردانده شدند.

مقصود رزم آرا گفت: هنوز سرنوشت 400 نفر از کسانی که باید وارد پایه اول ابتدایی می شدند مشخص نشده است و در بررسی های اولیه مشخص شده برخی از این افراد همراه خانواده های خود به سایر استان ها یا خارج از کشور مهاجرت کرده اند.

وی افزود: برخی از بازماندگان تحصیل فاقد شناسنامه هستند و امسال 15 نوآموز در استان که فاقد شناسنامه بودند وارد مدارس شدند تا در طول سال تحصیلی شرایط دریافت شناسنامه برای آنان فراهم شود.

رزم آرا با اشاره به عزم راسخ آموزش و پرورش برای شناسایی این کودکان و هدایت آنان به مدرسه، اضافه کرد: آموزش و پرورش بسته های حمایتی ویژه ای را برای بازماندگان تحصیل در نظر گرفته است.

وی گفت: این بسته های شامل اهدای کتاب درسی و نوشت افزار و بیمه تحصیلی رایگان، پاداش های ویژه به معلمان آنان و حمایت های مادی و معنوی از خانواده های این کودکان است.

سکونت در روستاهای مرزی و اقتصاد مبتنی بر دامداری و زندگی عشایری خانواده ها در برخی مناطق استان باعث شده است که برخی از کودکان این مناطق نتوانند در زمان مقرر خود به مدرسه بروند و برخی دیگر هرگز به مدرسه نمی روند.

یکی از شهرستان های موفق و پیشتاز آذربایجان غربی در بازگرداندن دانش آموزان به کلاس درس و مدرسه، اشنویه است؛ شهرستانی که در سال تحصیلی گذشته شاهد بازگشت 50 بازمانده از تحصیل به کلاس درس بود.

مدیر آموزش و پرورش اشنویه گفت: در مناطق روستایی و مرزی این شهرستان به خاطر اینکه خانواده ها در فصل های پاییز و بهار مشغول کارهای کشاورزی و دامداری هستند، ادامه تحصیل فرزندانشان با مشکل مواجه می شود.

شیرین جهانگیری افزود: سال گذشته با همکاری مدیران مدارس و خیران شهرستان، 50 دانش آموز که درس و مدرسه را رها کرده بودند به تحصیل بازگردانده شدند که تعدادی از آنان نوآموز پایه اول ابتدایی بودند.

وی اضافه کرد: نوآموزان پایه اول ابتدایی که شغل خانواده آنان دامداری است، در دومین ماه پاییز به مناطق روستایی برمی گردند و در اردیبهشت ماه نیز دوباره به مناطق ییلاقی کوچ می کنند و این امر ادامه تحصیل فرزندان آنان را با مشکل مواجه می سازد.

وی یادآور شد: یکی دیگر از مشکلات ادامه تحصیل دانش آموزان دختر در مناطق روستایی این شهرستان، بی میلی خانواده ها برای تحصیل دخترانشان در مدارسی است که معلم مرد دارد و امسال برای حل این مشکل در چند مدرسه دخترانه متوسطه روستایی معلمان زن به کار گرفته شدند.

جهانگیری گفت: برخی از دانش آموزان نیز به دلیل معلولیت های جسمی و ذهنی آموزش ناپذیر هستند و امکان ادامه تحصیل آنان در مدارس عادی وجود ندارد و به دلیل بضاعت مالی خانواده های آنان یا مشکل رفت و آمد از روستا به شهر برای حضور در مدرسه کودکان استثنایی، از تحصیل باز می مانند.

** آذربایجان غربی در نرخ باسوادی استان 29 کشور است

معاون سوادآموزی اداره کل آموزش و پرورش آذربایجان غربی گفت: طبق آخرین سرشماری 195 هزار نفر از جمعیت هدف 10 تا 49 سال استان بیسواد هستند و آذربایجان غربی از این لحاظ استان 29 کشور است.

علی اکبر صمیمی افزود: نرخ باسوادی در آذربایجان غربی 94 درصد است و این استان از لحاظ نرخ رشد سواد آموزی در جایگاه ششم کشور قرار دارد.

وی اضافه کرد: با توجه به اینکه نرخ بیسوادی در این سرشماری بر اساس خوداظهاری شهروندان تهیین شده است و برخی از مردم بنا به دلایلی خود را بیسواد اعلام کردند، این نرخ نمی تواند واقعی باشد.

صمیمی گفت: اداره کل آموزش و پرورش آذربایجان غربی طرحی برای راستی آزمایی نرخ واقعی بیسوادی در استان در دست اقدام دارد که در صورت تصویب مجوز آن می توان نرخ واقعی بیسوادی را تعیین کرد.

وی یادآور شد: طبق بررسی ها و تحلیل های این اداره کل در سطح استان 80 هزار نفر بیسواد وجود دارد که این امر نیز به خاطر محرومیت و مرزی بودن آذربایجان غربی است و آموزش و پرورش تاکنون نتوانسته این افراد را زیر چتر سوادآموزی ببرد.

آموزش و پرورش می تواند با برنامه های کاربردی و با توجه به شرایط و ویژگی های هر منطقه، برنامه های عملیاتی برای ورود بازماندگان تحصیل و بازگشت دوباره دانش آموزان ترک تحصیلی ارائه کند.

بر اساس قانون Law تحصیل اجباری در ایران شامل هشت سال دوره‌های ابتدایی و راهنمایی است و والدینی که بچه‌های 6 تا 14 سال خود را به مدرسه نفرستند، مجرم هستند و باید جریمه شوند اما این قانون ضمانت اجرایی ندارد.

طبق اعلام وزارت آموزش و پرورش تعداد بازماندگان تحصیل کشور در حدود 142 هزار نفر است؛ هر چند بازماندگان تحصیل در بین 13 میلیون دانش آموز در حال تحصیل کشور شاید پر شمار نباشند اما این دانش آموزان نیز بخشی از آینده جامعه ما را تشکیل می دهند و لازم است که برای بازگشت دوباره این دُرهای گرانبها به صدف تعلیم و تربیت تلاش کنیم و هر کسی در هر جایی که قرار دارد، فریاد بی صدای این بازماندگان از تحصیل باشد. خواندنی های رکنا را در اینستاگرام دنبال کنید