بررسی تالاب ها و احیا نشدن آنها با وجود بارندگی های زیاد + عکس

به گزارش رکنا ، تالاب‌ها یکی از منابع اصلی آب کشور محسوب می‌شوند که در چند سال اخیر به دلیل کمبود بارش‌ها و یا تخصیص نیافتن حقابه به آن‌ها در شرایط بحرانی به سر می‌بردند همچنین برخی از این تالاب‌ها به دلیل فصلی بودن در برخی از فصول سال پر آب می‌شدند، اما به دلیل برداشت‌های متوالی ازاین منابع، کم آب و یا خشک می‌شدند. چشمه‌های زیر زمینی نیز یکی دیگر از منابع آبی ارزشمند کشور هستند که با برداشت‌های پی در پی خشک و یا نابود شدند.

کشور ایران با وجود این که در مدار خشک و نیمه خشک کره زمین قرار دارد، اما به دلیل مدیریت ضعیف در برداشت و استفاده از منابع آبی یکی از پر مصرف‌ترین کشور‌ها از نظر برداشت از منابع آبی در جهان محسوب می‌شود.

ایران در جمع کشور‌های پر تالاب منطقه

ایران با داشتن بیش از ۳۰ تالاب که حدود ۶ تالاب آن بین المللی است یکی از کشور‌های پر تالاب منطقه محسوب می‌شود، اما در سال‌های اخیر بسیاری از این تالاب‌ها خشک و یا به صورت نیمه خشک درآمده اند.

برنامه‌های متعددی برای احیای این تالاب‌ها با همکاری جوامع بین المللی تدوین شده که برخی همچون تالاب هور العظیم و یا دریاچه ارومیه هم اکنون به دلیل مدیریت و همکاری جوامع محلی به مرحله احیا رسیده اند.

لازم به ذکر است که از ابتدای سال ۹۸ با توجه به تغییرات اقلیم و افزایش بارش‌ها در کشور بسیاری از رودخانه‌ها و تالاب‌ها و همچنین چشمه‌های آب زیر زمینی به مرحله احیا رسیده اند.

خشکی تالاب پریشان

با وجود این که امسال نیز این بارش‌ها تکرار شد، اما شاهد بی آبی برخی از تالاب‌های کشور هستیم که بر همین اساس علی ارواحی مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب‌های ایران درباره علت احیا نشدن برخی از تالاب‌های کشور با وجود بارش‌های فراوان اظهار کرد: بخشی از تالاب‌ها مانند پریشان در استان فارس با وجود بارش‌ها همچنان در وضعیت خشکی به سر می‌برد.

وی با بیان اینکه یکی از دلایل خشک بودن تالاب ها، افت شدید سطح آب‌های زیر زمینی طی چند سال گذشته بود، افزود: بهره برداری بیش از حد از چاه‌های زیر زمینی مجاز و غیر مجاز در سال‌های اخیر و تحلیل رفتن منابع آبی موجب خشک ماندن این تالاب‌ها شده است.

ارواحی با اشاره به این که در سال گذشته چشمه‌های اطراف تالاب پریشان خشک شده بود، گفت: امسال به دلیل بارش‌ها از ۵ چشمه اصلی تالاب ۴ چشمه فعال شد.

پرآبی تالاب جازموریان

وی ادامه داد: تالاب جازموریان استان کرمان نیز به دلیل بارش‌های خوب امسال شاهد آبگیری کامل آن بودیم.

مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب‌های ایران با بیان اینکه برخی از تالاب‌های کشور فصلی هستند، افزود: در برخی از فصول سال به علت عدم بهره برداری و وقوع بارش‌های باران این تالاب‌ها آبگیری می‌شوند که در فصل گرما مانند تابستان آن‌ها خشک می‌شوند مانند تالاب هامون که یکی از تالاب‌های فصلی کشور است.

وی با تاکید بر اینکه با تغییر کاربری مسیر سیلاب‌ها نیز تغییر کرده است، گفت: ممکن است مسیر جریانات سیلابی که می‌تواند آب را به تالاب برساند به دلیل تغییر کاربری‌ها و یا انجام پروژه‌های توسعه‌ای کارکرد خود را از دست دهند.

وارد نشدن سیلاب به تالاب

ارواحی با اشاره به این که در برخی از مناطق به دلیل تغییر مسیر جریانات آبی شاهد سیلاب‌ها در برخی از مناطق هستیم، افزود: اگر مسیل‌ها صورت طبیعی خود را حفظ می‌کردند سیلاب‌ها نیز می‌توانستند به تالاب‌ها وارد شوند.

وی با بیان اینکه سال گذشته و امسال سیلاب‌ها وارد تالاب‌ها شدند، افزود:یکی از کارکرد‌های تالاب‌ها کنترل و مهار سیلاب‌ها و تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی است.

مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب‌های ایران با اشاره به اینکه احیای تالاب‌ها به معنای پایداری شرایط تالاب هاست، گفت:طی سال گذشته ۴۰ درصد تالاب بختگان آبگیری شده است که یک بخش آن مربوط به بارش‌ها و دیگری تخصیص حقابه به آن بود.

اصلاح نظام بهره برداری از منابع آبی

وی با بیان اینکه برای احیای تالاب‌ها نیازمند یک بازه زمانی هستیم تا حقابه این تالاب‌ها تخصیص یابد، تصریح کرد:همزمان باید نظام بهره برداری از منابع آبی اصلاح شود که بتوانیم شرایطی را برای پایداری سفره‌های زیرزمینی فراهم کنیم.

تالاب گاوخونی نیمه خشک است

ارواحی گفت: با وجود بارش‌های سال گذشته و امسال هنوز برخی از تالاب‌ها احیا نشدند مانند تالاب گاوخونی که بخشی از بستر آن هنوز خشک و سطح آب‌های زیر زمینی افت داشته است به عنوان مثال امسال نسبت به سال گذشته حدود ۲۰ درصد از مساحت گاو خونی مرطوب شده بود که این مقداردر سال گذشته تنها ۴ درصد آبگیری شده بود.

با وجود اینکه بارش‌ها در تمام مناطق تقریبا یکسان بوده شاهد آبگیری بسیاری از تالاب‌هایی که سال‌های گذشته در وضعیت بحرانی به سر می‌بردند بودیم تالاب هامون و یا زاینده رود نیز یکی از تالاب‌های کشور هستندکه هم اکنون در وضعیت خوبی به سر می‌برندو این وضعیت تا زمانی ادامه خواهد داشت که حقابه آن‌ها در زمان‌های متعدد اختصاص یابد.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.