انحصار صوت و تصویر، مغایر با منشور حقوق شهروندی است
رکنا: ممکن است تأسیس شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی در چارچوب قانون باشد ولی آنچه تحت عنوان چندرسانهای و از طریق اینترنت و تلفن‌های همراه هوشمند قابل ارسال و دریافت است نمی‌تواند در انحصار دستگاه یا سازمانی باشد و عملا تکنولوژی، این انحصار را از بین برده است.
به گزارش گروه اجتماعی رکنا، اینترنت سال‌های زیادی است که در تمام ابعاد زندگی بشر فراگیر شده و در سال‌های اخیر شاهد بروز پدیده مولتی‌مدیا یا چندرسانهای در دنیا هستیم. الان کاری که بسیاری از شهروندان با استفاده از تلفن‌های هوشمند در شبکه‌های اجتماعی انجام می‌دهند و فایل‌های صوتی و تصویری را دریافت یا ارسال می‌کنند، اقدامی چندرسانهای است. با این وضعیت، تکنولوژی روز به‌طور طبیعی و خودبه‌خود انحصار پخش صوت و تصویر را از رادیو و تلویزیون گرفته است؛ چراکه عملا این پدیده آنقدر در لایه‌های مختلف زندگی مردم رسوخ کرده که امکان انحصاری‌کردن آن در دست یک سازمان یا رسانه وجود ندارد. البته ممکن است تأسیس شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی در چارچوب قانون باشد ولی آنچه تحت عنوان چندرسانهای و از طریق اینترنت و تلفن‌های همراه هوشمند قابل ارسال و دریافت است نمی‌تواند در انحصار دستگاه یا سازمانی باشد و عملا تکنولوژی، این انحصار را از بین برده است. در بخشی از ماده26 منشور حقوق شهروندی به این مسئله اشاره شده که «شهروندان حق دارند نظرات و اطلاعات راجع به موضوعات مختلف را با استفاده از وسایل ارتباطی، آزادانه جست‌وجو، دریافت و منتشر کنند. دولت باید آزادی بیان را به‌طور خاص در عرصه‌های ارتباطات گروهی و اجتماعی و فضای مجازی ازجمله روزنامه، مجله، کتاب، سینما، رادیو، تلویزیون و شبکه‌های اجتماعی و مانند اینها طبق قوانین تضمین کند.» این ماده قانونی به این معناست که حق دسترسی به اطلاعات بخشی از حق طبیعی مردم است و نه قابل اعطا به سازمان و نهاد خاصی است و نه قابل گرفتن از کسی؛ چراکه این مسئله جزو حقوق طبیعی افراد است و زمانی که مسئله‌ای جزو حقوق طبیعی فردی تلقی شود هرگونه انحصاری‌کردن آن مغایر با حقوق شهروندی است. به‌خصوص اینکه ما در کشورمان منشور حقوق شهروندی را هم داریم و ابلاغیه‌ای که جدیدا از سوی قوه قضاییه صادر شده خودبه‌خود به‌معنای مغایرت با این منشور است.
آنچه که اکنون باید به آن توجه کرد این است که حقوقدان‌ها باید درمورد وجوه حقوقی این تصمیم و ابلاغیه اظهارنظر کنند و دست‌اندرکاران رسانه‌ها از تحولات جدیدی که در سال‌های اخیر در دنیا اتفاق افتاده مثل VR و واقعیت مجازی شده و مولتی‌مدیا صحبت کنند. الان زمانی نیست که انحصار صداوسیما برای رادیو و تلویزیون -مطابق آنچه ده‌ها سال قبل با آن مواجه بودیم- باشد، مسئولان ما باید واقعیت‌های زمانه را درخصوص رسانه بشناسند و براساس آن تصمیم‌گیری کنند. نکته‌ای که نباید از نظرها مغفول بماند، این است که هرچه قوانین و برخوردها سختگیرانه‌تر باشد عملا میزان، وسعت و شدت تخلف از این سختگیری‌ها بیشتر می‌شود. وقتی واقعیت‌های زمانه درنظر گرفته نشود، خودبه‌خود واقعیت‌های جاری، برخی از تصمیمات را به چالش می‌کشاند و مسئله انحصاری‌شدن صوت و تصویر فراگیر دست صداوسیما نیز از همین موارد است. باید در مورد همه جوانب، پدیده‌ها و واقعیت‌های تکنولوژیک روز بررسی و کارشناسی دقیق صورت بگیرد و بعد درمورد آنها تصمیم‌گیری شود.
ارسال نظر