پای سیل به اهواز باز شد

در هفته سوم سیلابی بودن خوزستان، موضوع آبگیری بخش‌های عمده تالاب هورالعظیم و به زیر آب رفتن تأسیسات نفتی بحث روز مردم در استان است. همچنین حجم کمک‌های ارسالی هموطنان به سیل زدگان خوزستانی و فعال شدن آشپزخانه سیار برای سرویس‌دهی به سیل زدگان، شکسته شدن کانال‌های سلمان و چمران، مسدود بودن بخشی از جاده‌های دسترسی در خوزستان و تثبیت سیل بندها از جمله موضوعاتی است که خوزستان درگیر آنها است. اگرچه غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان و مسئولان ستاد بحران استان بارها از طرق مختلف به مردمی که قرار بود متأثر از سیلاب شوند هشدار داده بودند تا روستاها و خانه‌های خود را ترک کنند، اما بسیاری از مردم بی‌توجه به این توصیه‌ها، گرفتار سیلاب شده و به خدمات‌رسانی فوری نیازمند شدند؛ این موضوع باعث شد تا وضع خوزستان را در شرایط حساس تری قرار بدهد.

ثبت میزان بارندگی در اهواز

پس از یک هفته بی‌بارانی در خوزستان، بیشترین میزان بارندگی در اهواز ثبت شد. این میزان بارندگی برای اهواز 10.6 میلیمتر بود. با این حال هشدار آماده باش سیل از سوم فروردین ماه در همه رودخانه‌های خوزستان اعلام شده و استاندار نیز از 11 فروردین ماه در استان حالت فوق‌العاده اعلام کرد. سه رودخانه کرخه، دز و کارون از حوضه‌های بحرانی و سیلابی خوزستان محسوب می‌شود.

بازگشایی هورالعظیم آرزوست

اما موضوع آبگیری دائمی تالاب هورالعظیم یکی از راه‌های کنترل سیلاب خوزستان عنوان شده است. حتی جمعی از استادان دانشگاه شهید چمران اهواز در نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهوری خواستار آبگیری دائم تالاب هورالعظیم برای کنترل سیلاب در استان شدند و آبگیری دائمی تالاب هورالعظیم را چاره کنترل سیلاب دانستند.

علی‌رغم وعده‌ مسئولان در مورد آبگیری تالاب هورالعظیم برای هدایت سیل جاری در خوزستان و برخلاف درخواست‌ها و تقاضاهای مکرر همه‌ آحاد مردم، بزرگان و دلسوزان، همچنان از آبگیری بخش‌هایی از تالاب هورالعظیم خودداری می‌شود و این مسأله، موجب مصائب بسیاری برای مردم، بویژه اقشار محروم استان شده است. در همین خصوص، بیژن زنگنه وزیر نفت و استاندار خوزستان تأکید کرده‌اند که در روزهای گذشته تأکید کرده‌اند که رهاسازی آب در جوار تأسیسات نفتی برای حفظ جان مردم خوزستان انجام شد و وزارت نفت مانع این کار نشد. گفتنی است، درحال حاضر تمام تالاب هورالعظیم به جز یک جاده دسترسی و محوطه این تأسیسات نفتی را آب فرا گرفته است. این موضوع اما برای عمده فعالان اجتماعی و محیط زیست و... غیر قابل باور است و خود می‌خواهند راهی منطقه شده و از نزدیک بازدید کنند.

کانال‌هایی که شکست و ترمیم شد

با شکسته شدن و سرریز آب کانال‌های چمران و سلمان به شمال غربی اهواز، اینبار آب نه از سمت رودخانه کارون که اهواز را به دو قسمت تقسیم کرد بلکه موجب شد تا رودخانه کرخه، پیرامون اهواز را متأثر از سیلاب کند. برای اینکه آب وارد محلات شهر اهواز نشود ترمیم سیل بندها و کانال‌ها در دستور کار قرار گرفت، اما آب فقط به خانه برخی از اهالی محله «عین دو» سرایت کرد.

آبی که از کرخه به سمت اهواز آمد نتیجه سر ریز و رها شدن آب از سد تنظیمی حمیدیه به سمت پایین دست بود که تا این لحظه مهار شده و از آبگرفتگی گسترده جلوگیری بعمل آمده است. این سد تنظیمی در بالادست اهواز به فاصله 40 کیلومتری از این شهرستان شکسته و آب را به سمت کانال سلمان سرازیر کرده بود. برای کنترل، مهار و ترمیم کانال سلمان، رحمانی فضلی وزیر کشور به همراه استاندار خوزستان 2بار از محل ترمیم سیل بند و استحکام بخشی کانال سلمان بازدید به عمل آورده‌اند. کانال سلمان یک کانال خاکی به عرض ۷۰ تا ۱۱۰ متر و طول بیش از ۱۰۰ کیلومتر، در 5 کیلومتری شمال شهر اهواز است. ار سویی دیگر، شکستگی ایجاد شده در کانال چمران با تلاش تمام نیروها برطرف شد، اما همچنان مناطق عین دو، گلدشت و ملاشیه اهواز در معرض خطر است و نیاز شدید به بیل، لودر، گونی و پلاستیک برای استحکام‌سازی سیل‌بندها وجود دارد. حجم آب چشمگیری در پشت سیل‌بندهای مناطق سیاحی و عین دو وجود دارد که در صورت افزایش آب، این مناطق در معرض خطر جدی قرار می‌گیرد. در حال حاضر تمام تصفیه‌خانه‌های شهر اهواز فعال است و تاکنون هیچ مشکلی برای آب شرب اهواز رخ نداده است. همچنین یک پل ارتباطی با همکاری مردم در بالاتر از روستای الباجی لوله‌گذاری شده که می‌تواند محل تردد مردم با وسایل نقلیه سبک روی کانال کوثر را فراهم کند و از طریق این پل امدادرسانی به روستاهای زیر آب رفته در آن مناطق تسهیل می‌شود.

جاده‌هایی که باز و بسته است

در پی سیلابی شدن کل خوزستان، برخی راه‌های بین شهری و روستایی بسته یا در نهایت بازگشایی شد. در این میان، جاده اهواز - آبادان روز پنجشنبه (22 فروردین ماه) بازگشایی شد. تنها در محدوده پل «بحره» حدود یک کیلومتر از جاده یک طرفه است که رانندگان باید با صبر و حوصله و رعایت قوانین و مقررات از این مسیر تردد کنند. به جز راه اهواز- شوش- اندیمشک، همه راه‌های شریانی، بزرگراهی، آزادراهی و اصلی استان باز و ارتباط ترافیکی در آنها برقرار است. سطح آب در جاده اهواز- شوش- اندیمشک به گونه‌ای است که امکان تردد وجود ندارد، با این حال سطح آب در این جاده نسبت به روزهای گذشته کاهش پیدا کرده است. جاده اهواز -ملاثانی- شوشتر –دزفول - اندیمشک به‌عنوان راه جایگزین اهواز – شوش - اندیمشک تعیین شده است.

مشاهدات میدانی حکایت از آن دارد که حجم خرابی‌های ناشی از سیل در خوزستان بسیار فراتر از آن چیزی است که منعکس شده و جبران فاجعه سیل نیازمند عزم ملی برای امدادرسانی است.

طرح ساماندهی رودخانه‌های خوزستان

با توجه به سیلابی بودن رودخانه‌های جاری در خوزستان، طرح ساماندهی رودخانه‌های استان در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گرفته است. مسئولان بارها در محافل مختلف و بازدیدهایشان تأکید کرده‌اند که کنترل سیلاب‌ها با لایروبی رودخانه‌ها و ترمیم سیل بندها و همچنین تأمین آب تالاب‌ها در حال پیگیری است و می‌گویند که اگر قرار است آبی از خوزستان به سایر استان‌ها منتقل شود ابتدا باید آب تالاب‌های این استان تأمین شود. اگر از رودخانه‌ها برداشتی می‌شود باید بودجه آن برای خود رودخانه‌ها هزینه شود.

به‌گفته عمده مردم، مدیریت سیلاب امسال با توجه به اطلاع‌رسانی دقیق نسبت به سیلاب سال 95 خیلی بهتر بود و خسارات کمتری برجای گذاشت، اما بارندگی آخر فرصت رهاسازی آب را به ما نداد. تجربه سال 95 در کنترل سیلاب‌های اخیر مؤثر بود.

افزایش بارش‌ها از اول فروردین ماه در کشور و افزایش آورد آب از استان‌های بالادست به پشت سدهای خوزستان و در نتیجه رهاسازی آب از سد کرخه و دز باعث طغیان رودخانه‌های دز، کرخه و کارون و جاری شدن سیلاب در مناطق پایین دست استان شده است. تاکنون بیش از 250 روستا و 6 شهر در خوزستان به‌دلیل خطر آبگرفتگی و سیل ناشی از طغیان رودخانه‌ها دستور تخلیه گرفته و امداد‌رسانی هوایی و زمینی به سیل‌زدگان ادامه دارد. در همین ارتباط، سیلاب در خوزستان تاکنون به 438واحد مسکونی شهری و 87 هزار واحد مسکونی روستایی خسارت وارد کرده و 400 هزار نفر در خوزستان را در معرض سیلاب قرار داده است.

همه ارکان کشور اعم از دولت، نیروهای امداد و نجات، ارتش، سپاه و سایر نهادهای دولتی و خصوصی به‌صورت هماهنگ و یکدل، کمک به سیل زدگان و رفع دغدغه مردم را در اولویت امور خود قرار داده و آستین همت بالا زده‌اند تا به بهترین نحو و در سریعترین زمان از آلام و مشکلات مردم بکاهند.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.

مجتبی  گهستونی